اولین فراخوان جذب اعضای هیئت علمی در سال ۱۴۰۲ از روز شنبه، ۴ شهریور، آغاز و تا پنجشنبه، ۱۶ شهریور، ادامه خواهد یافت.
محمد خلج امیرحسینی، رئیس مرکز جذب اعضای هیئت علمی وزارت علوم، روز چهارشنبه، یکم شهریور سال ۱۴۰۲، اعلام کرد برای نخستین بار «دانشآموختگان دکترا که فاقد کارت پایان خدمت و در حال طی دوره خدمت نظام وظیفه هستند به شرط نداشتن غیبت میتوانند در این فراخوان شرکت کنند.»
به گفته امیرحسینی، ستاد کل نیروهای مسلح موافقت کرده است این مشمولان در صورت طی کردن موفق فرایند پذیرش عضو هیئت علمی پیمانی میشوند و دوران تعهد خدمت وظیفه را میتوانند در دانشگاه بگذرانند.
فراخوان جذب سه هزار نیروی تازه برای هیئت علمی مراکز آموزشی به نظر برای جبران کمبود هیئت علمی دانشگاهها پس از اخراج و تعلیق استادان و قطع همکاری وزارت علوم با آنها به دلایل سیاسی صورت میگیرد.
در ماههای اخیر، بسیاری از استادان دانشگاه و اعضای هیئت علمی از دستور وزارت علوم مبنی بر قطع همکاری با آنها خبر دادهاند و این شیوه را شکل تازهای از آنچه در دهه شصت زیر عنوان «انقلاب فرهنگی» منجر به «پاکسازی» دانشگاهها از استادان «غیرانقلابی» شد، نامیدهاند.
اگرچه از زمان آغاز به کار دولت ابراهیم رئیسی، در آغاز هر ترم، اخباری مبنی بر قطع همکاری با برخی استادان شنیده میشد، پس از خیزش مردم ایران در سال ۱۴۰۱، همزمان با تعلیق گسترده دانشجویان، وزارت علوم تصمیم به قطع همکاری با برخی استادان به «اتهام» حمایت آنها از دانشجویان معترض گرفته است. شمار این اخراجهای غیررسمی در هفتههای اخیر افزایش یافته است.
در عین حال، در پی آغاز خیزش مردم ایران و سرکوب دانشجویان، برخی از استادان به شکل خودخواسته از پایان حضور خود در دانشگاه خبر دادند. در نتیجه، در آستانه سال جدید تحصیلی، مراکز آموزشی اعلام کردند با کمبود هیئت علمی و استادان مطلوب حکومت مواجه شدهاند.آرش اباذری، محمد فاضلی، حسین مصباحیان، رضا امیدی، آذین موحد، امیر مازیار، محمد راغب، امیر نیکپی، آرش رئیسینژاد، کوشا گرجیصفت، و مهدی خویی از جمله استادانیاند که از چرخه آموزشی کشور حذف شدهاند.
روز ۲۹ مرداد ۱۴۰۲ انجمن دانشجویی جامعهشناسی دانشگاه علامه طباطبایی در اعتراض به روند حذف استادان رشتههای علوم انسانی بیانیهای صادر کرد که در بخشی از آن آمده بود: «مدتهاست که ما دانشجویان علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی شاهد تهدیدهای متعدد از جمله حذف اساتید از جانب ریاست دانشکده علوم اجتماعی علامه طباطبایی بودهایم.»
به نظر میآید استادان رشتههای علوم انسانی در صدر فهرست تعلیقشدگان قرار دارند، اما به گفته فعالان دانشجویی، استادان رشتههای گوناگون بهدلیل امضای بیانیههایی در حمایت از دانشجویان معترض زیر فشار مدیران وزارت علوم قرار گرفتهاند.
محمود صادقی، دبیرکل انجمن اسلامی مدرسین دانشگاهها، از نامشخص بودن شمار استادان کنار گذاشته شده خبر میدهد و میگوید: «بسیاری از افراد بهدلیل مخاطراتی که وجود دارد ترجیح میدهند مسئله رسانهای نشود تا دچار مشکلات بیشتر نشوند.»
از سوی دیگر، به نظر میرسد روند قطع همکاری با استادان فقط به موضوع اعتراضها گره نخورده است و وزارت علوم قصد دارد از فرصت پیشآمده برای «پاکسازی» دانشگاهها استفاده کنند تا مانند دهه شصت بتواند فضای سیاسی دانشگاهها را مدیریت کند.
در بهمن ۱۴۰۱ خبری مبنی بر بازنشستگی ناگهانی ۹ استاد دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز منتشر شد. سوسن صفاوردی، یکی از این استادان بازنشسته، فاش کرد که رئیس دانشکده بارها تاکید کرده است که فقط افرادی که «انقلابی» و «پیرو ولایت فقیه» هستند باید در این دانشکده تدریس کنند.
روند «پاکسازی»، یا آنچه فعالان دانشجویی انقلاب فرهنگی جدید حکومت میدانند، به نظر با فراخوان جذب اعضای هیئت علمی وارد مرحله استقرار استادان مطلوب حکومت در دانشگاهها شده است که به گمان چهرههای دانشگاهی، شرط اصلی جذب آنها نه توانایی علمی، که میزان تبعیت از حکومت خواهد بود. این روند بیشک به افول علمی بیشتر در دانشگاههای کشور در سالهای آینده منجر خواهد شد.