پس از مدتها تلاش و اقدام قضایی از سوی پناهجویان، بنا به حکم دادگاه، دولت استرالیا موظف شد تا به ۱۹۰۵ نفر از پناهجویان و پناهندگان این کشور بیش از ۷۰ میلیون دلار استرالیایی (برابر با ۵۳ میلیون دلار آمریکا) خسارت بپردازد.
این خسارت به خاطر بازداشت غیرقانونی پناهجویان در استرالیا و نگه داشتن آنها در «شرایط خطرناک و آسیبزننده» در جزیره مانوس پرداخت میشود؛ با این حساب، پناهجویان و پناهندگان قرار است هر یک حدود ۲۸ هزار دلار آمریکا خسارت مالی دریافت کنند.
استرالیا از مدتها پیش شمار زیادی از پناهجویانی را که غیرقانونی وارد آبهای این کشور شدهاند، بازداشت کرده و در اردوگاههایی واقع در جزایر دوردست اقیانوس آرام، نظیر مانوس در کشور پاپوآ گینه نو و نائورو نگهداری میکند.
بسیاری از پناهجویان، از شهروندان عراقی، افغان و ایرانی هستند که میگویند از «خشونت و آزار و اذیت» دولتهای خود گریختهاند.
به نوشته روزنامه بریتانیایی گاردین، شاکی اصلی پرونده دریافت خسارت، یک ایرانی مسیحی ۳۵ ساله به نام مجید کَماسایی است که به نمایندگی از جمع کثیری از پناهجویان و پناهندگانی که پیش از این در بازداشتگاههای جزیرهای محبوس بودهاند علیه دولت استرالیا طرح دعوی کرده بود.
آقای کماسایی با ذکر این که وضعیت او و دیگر پناهجویان در بازداشتگاه جزیره مانوس «خفتبار و بیرحمانه» بود گفت که حکم صادره در دادگاه، به رسمیت شناختن رنجهایی است که پناهجویان در جزیره مانوس و دیگر بازداشتگاهها کشیدهاند.
در جریان روند دادرسی این پرونده، بیانیههای ۲۰۰ شاهد و ۲۰۰ هزار سند و مدرک مرور شده و بیش از ۵۰ جلسه دادگاه برگزار شد.
در این روند قضایی، جزئیات «بدرفتاریها» از زبان محبوسان و شهادت مأموران بهداشتی و امنیتی بازداشتگاهها بررسی شده است.
بنا بر حکم دادگاه، دولت استرالیا و پیمانکارانی که مدیریت بازداشتگاهها را برعهده دارند همچنین موظف شدهاند تا تمامی هزینههای این پرونده قضایی را به شاکیان بپردازند.
بازداشت پناهجویان و شرایط نگهداری آنها توسط استرالیا مدتها است مورد انتقاد کشورها و نهادهای حقوق بشری بینالمللی بوده است و وضعیت این بازداشتگاهها در چندین مورد باعث شورش و درگیری در این اردوگاههای پناهندگی شده است.
اردوگاه مانوس قرار است تا ماه اکتبر آینده تعطیل شود، اما آینده بسیاری از پناهجویان این اردوگاه همچنان ناروشن است.
استرالیا قراری با ایالات متحده برای انتقال پناهجویان از مانوس به آمریکا امضا کرده اما این قرار شامل همه پناهجویان این اردوگاه نمیشود.