شورش و آشوب در هائیتی
پس از فرار زندانیان از دو زندان در هائیتی، ۷۲ ساعت وضعیت اضطراری و منع آمد و شد در این کشور اعلام شده است.
در آخر هفته دهها خلافکار مسلح با حمله به زندان مرکزی پورتوپرنس – پایتخت هائیتی – موجب کشته شدن حداقل ۱۲ نفر و آزادی هزاران زندانی شدند.
خبرنگاران محلی به بیبیسی گفتند که در جریان این فرار بزرگ که از عصر دیروز – شنبه ۲ مارس – آغاز شد احتمالا حدود ۴ هزار زندانی توانستهاند بگریزند. این یعنی اکثریت زندانیان این زندان مرکزی در پایتخت هائیتی توانستهاند فرار کنند.
رهبران باندهای خلافکار میگویند که خواهان استعفای آریل هنری، نخست وزیر هائیتی که خارج از کشور است، هستند. این باندهای خلافکار کنترل حدود ۸۰ درصد پورتوپرنس را در دست دارند.
در بیانیه دولت آمده است که دو زندان یکی در پایتخت و دیگری در نزدیکی بخش کروکس-ده-بوکت در آخر هفته مورد حمله قرار گرفتند.
در میان زندانیان فرار کرده، چندین نفر از خلافکارانی قرار دارند که سه سال پیش در کشتن جوونل مویس، رئیسجمهوری سابق هائیتی، نقش داشتند.
جدیدترین آشوب شهری و خشونت روز پنجشنبه آغاز شد هنگامی که خبر آمد آریل هنری، نخست وزیر، به نایروبی (پایتخت کنیا) سفر کرده تا به کمک دولت کنیا، مقدمات حضور یک نیروی نظامی چند ملیتی برای برقراری امنیت در کشورش را فراهم کند.
جیمی چریزیر، رهبر سازمانهای خلافکاری که به جیمی باربیکیو هم شهرت دارد از روز پنجشنبه دستور «عملیات و آشوبی» را داده که هدفش ساقط کردن دولت آریل هنری است.
از جیمی باربیکیو به عنوان کسی که مسئول چندین کشتار بزرگ در پورتوپرنس است یاد میشود.
او که پیشتر خود یک افسر ارشد پلیس بود گفته: «همه ما – گروههای مسلح در شهرهای و گروه های مسلح در پایتخت، متحد شدهایم».
هائیتی که به لحاظ آماری یکی از محرومترین کشورهای جهان و فقیرترین کشور قاره آمریکا است پس از قتل آقای مویس روی خوش به خود ندید و از ان زمان با مشکلات داخلی فراوان از جمله قدرت گرفتن سازمانهای تبهکاری دست به گریبان بوده است.
هائیتی
موج جدید خشونتها که از سه روز پیش آغاز شده تا کنون به کشته شدن ۴ افسر پلیس و مجروح شدن ۵ افسر دیگر انجامیده است.
سفارت فرانسه در هائیتی به شهروندان این کشور هشدار داده که از سفر به پایتخت – پورتوپرنس – اجتناب کنند.
پلیس هائیتی پیشتر از ارتش این کشور درخواست کمک کرده بود و خواستار تقویت تدابیر امنیتی و حفاظتی در اطراف زندان مرکزی پایتخت شده بود که به نظر میرسد این اقدامات نتوانست از حمله عصر دیروز – شنبه ۲ مارس – گروههای تبهکاری به این زندان جلوگیری کند.
با وجود چندین ساعت از این حمله، امروز – یکشنبه سوم مارس – خبرگزاری رویترز نوشت هنوز از پورتوپرنس گزارش میشود که درهای زندان باز مانده است و هیچ نشانی از ماموران نیست.
خبرنگار رویترز گفته اجساد ۳ زندانی که به هنگام فرار هدف قرار گرفته شده بودند همچنان در محوطه باز زندان دیده میشود.
یک نیروی داوطلب این زندان به خبرنگاران رویترز گفته که ۹۹ نفر از زندانیان از جمله سربازان کلمبیایی که در ارتباط با قتل رئیسجمهور مویسی در زندان بودند، خود را در یک بند محصور کردند و تصمیم گرفتند در سلول های خود بمانند چرا که بیم آن داشتند که در جریان رد و بدل شدن آتش کشته شوند.
نظام سیاسی در هائیتی از زمان کشته شدن جوونل مویس در حال فروپاشی بوده است و این کشور از سال ۲۰۱۶ تاکنون انتخاباتی برگزار نکرده است.
بنابر توافقات سیاسی که پس از قتل او در سال ۲۰۲۱ حاصل شد قرار بود آریل هنری، نخستوزیر تا هفتم فوریه گذشته بر سر کار بماند و با برگزاری انتخابات، دولت جدید تشکیل شود اما آقای هنری از قدرت کنارهگیری نکرده است.
در ماه ژانویه گذشته سازمان ملل متحد گزارش کرد که سال گذشته ۸۴۰۰ نفر در جریان خشونت های ناشی از قدرت گرفتن گروههای تبهکاری در هائیتی کشته شدهاند.
این آمار که نسبت به سال ۲۰۲۲ دو برابر گزارش شده است شامل کسانی است که جان خود را در جریان قتلها، آدم رباییها، کشتارها و تسویه حسابهایی از دست دادهاند که با قدرت گرفتن باندهای تبهکاری سازمانیافته در پورتوپرنس و دیگر نقاط هائیتی روی داده است.
جوونل مویس شب هفتم ژوئیه سال ۲۰۲۱ در پی حمله افراد مسلحی به کاخ ریاستجمهوری به قتل رسید. همسر او هم در جریان این حمله شبانه مجروح شد.
قتل رئیس جمهوری خشم شهروندان را برانگیخت و معترضان چند خودرو را هم به آتش کشیدند.
پس از آن، آریل هنری، نخستوزیر هائیتی از یک سوءقصد در جریان مراسم سالروز استقلال این کشور جان به در برد.
سرانجام با شدت گرفتن خشونتها، شماری از مردم معترض جنبشی اعتراضی را به نام «بوا کاله» سازماندهی کردند که از استفاده از خشونت ابایی ندارد. آنها اعضای باندهای تبهکاری را هدف قرار میدهند.
تاریخ معاصر هائیتی بارها شاهد کودتا، بیثباتی سیاسی و خشونت مسلحانه گسترده بوده است.