در اکثر استانهای کشور درصد آرای نفر اول که به مجلس راه یافته میان ۲ تا ۸درصد است. خامنهای این انتخابات را “جهاد” و “حماسهآمیز” خواند. یک جامعهشناس میگوید، انتخابات در ایران فاقد معانی بنیانی و اساسی خود است.
«دشمنان حدود یکسال با تبلیغات خود تلاش کردند تا مردم را از حضور در انتخابات منصرف کنند و انتخابات از رونق بیفتد اما مردم با حرکت بزرگ و حماسهآمیز خود در ۱۱ اسفند، به مواجهه با تلاش دشمنان رفتند، بنابراین این حرکت یک جهاد بود.»
در حالی که رهبر جمهوری اسلامی این انتخابات را “حماسهآمیز”، “حرکت بزرگ” و “جهاد” مینامد، آمارها نشان میدهند که نفرات اول هر استان با کسب درصد ناچیزی از آرای واجدین شرایط به مجلس راه یافتهاند.
فهرست کسب آرای نفرات اول هر استان
سایت “دیدهبان ایران” فهرست درصد آرای نفرات اول استانها را منتشر کرده است. بر اساس این آمار، سید محمود نبویان، نفر اول تهران، فقط ۵ درصد از آرای واجدین شرایط را کسب کرده است. نفر اول خراسان جنوبی نیز تنها موفق به کسب ۴ درصد از آرای واجدین شرایط برای ورود به بهارستان شده است.
درصد آرای نفرات اول در سایر استانها نیز به همین ترتیب است. مثلا در استانهای خوزستان، سیستان و بلوچستان، مازندران و گیلان نفرات اول تنها ۲ درصد آرای واجدین شرایط را کسب کردهاند. تنها در استان کهگیلویه و بویراحمد نفر اول ۱۲ درصد و در استان یزد ۱۱ درصد آرای واجدین شرایط را کسب کردهاند.
از مجموع ۶۰میلیون و ۷۶۴هزار و ۲۸۵ نفر واجد شرایط رأی در سراسر کشور، نفرات اول استانها تنها به کسب ۲میلیون و ۸۵۹هزار و ۳۵۱ رأی موفق شدهاند. این رقم برابر با ۴.۷درصد کل واجدان شرایط است.
روزنامه کیهان: “مشت دندانشکن” به دشمن وارد شد
روزنامه محافظهکار کیهان در مورد انتخابات اخیر نوشت: «واپسین درس این انتخابات این بود که جمهوری اسلامی گرچه طی چهار سال گذشته تحت شدیدترین فشارهای اقتصادی غرب، جنگ عظیم تبلیغاتی دشمن، ناکارآمدیهای دولت سابق و مشکلات عدیده دیگر قرار داشت، اما ملت ایران با مشارکت خود نشان دادند که نظام را از خود و خود را از نظام دانسته و به همه توطئههایی که در این برهه خطیر، کشورمان را تهدید میکرد، مشتی دندانشکن وارد کردند.»
قالیباف: وضع اقتصادی و بداخلاقی سیاسی باعث شد
رئیس مجلس شورای اسلامی روز سهشنبه ۱۵ اسفند (۵ مارس) در نشست مجلس ابراز امیدواری کرد که “ثمره فعالیت ما مسئولان بتواند رضایت اقشار مختلف مردم را چنان جلب کند که به سیر صعودی مشارکت در انتخابات آینده منجر شود”.
محمد باقر قالیباف گفت: «ما به خوبی میدانیم اگر وضع اقتصادی کشور رونق داشت و بداخلاقیهای سیاسی نبود، نرخ مشارکت در انتخابات متفاوت میشد. مردم با صندوق رای قهر نیستند اما انتظار کارآمدی بیشتر دارند. پس باید صندوق رای کارایی و گرهگشایی روزافزون خود را در کارآمد سازی حکمرانی نشان دهد.»
روزنامه هممیهن: آنها که در اعتراضات شرکت نکردند هم رأی ندادند
روزنامه “هممیهن” در این رابطه نوشت که بخش قابل توجهی از مردم پای صندوق نیامدند و بدنه رایدهندگان به گونهای ریزش کرد که تقریباً به هواداران سنتی رسید.
این روزنامه اصلاحطلب میافزاید: «شاید این سوال به ذهنمان بیاید که با وجود این جمعیت ناراضی یا بیاعتنا، چرا اعتراضات سالهای اخیر حالت تودهای و پرجمعیت به خود نگرفته است. آنهایی که ناراضی هستند، الزاماً در اعتراضات خیابانی شرکت نمیکنند. شاید به این خاطر باشد که تصور روشنی از آینده ندارند و فکر میکنند که نباید شرایط را از چیزی که هست، بدتر کرد. بنابراین تصمیم گرفتهاند که در حاشیه بمانند؛ معترض باشند اما اقدام عملی نکنند و در زمین بازی حاکمیت نیز حاضر نشوند.»
“مردم برای مجلس خبرگان اهمیتی قائل نیستند”
یک جامعهشناس شاخص ایران در مورد توجه مردم به سرنوشت مجلس خبرگان میگوید این نهاد، بر خلاف مجلس شورای اسلامی یا ریاستجمهوری، تأثیر ملموسی در زندگی مردم ندارد.
بیشتر بخوانید: انتخابات ۱۴۰۲، تشدید یکهسالاری در حکومت و شکاف در حاکمیت یکپارچه اصولگرایان
سعید معیدفر، رئیس انجمن جامعهشناسی ایران در گفتوگو با سایت “دیدهبان ایران” در مورد مجلس خبرگانی که قرار است رهبر جمهوری اسلامی را انتخاب کند و دیدگاه مردم نسبت به آن میگوید: «تا حد زیادی از همان آغاز هم مجلس خبرگان نسبت به انتخابات دیگر در مرکز توجه قرار نمیگرفت؛ هم از سوی مراکز حکومت و هم از سوی جامعه. چراکه مجلس خبرگان اساسا هیچ نوع موجودیتی ندارد. درواقع درست است که دائم تأکید بر این میشود که در انتخاب بالاترین فرد نظام این مجلس حائز اهمیت است، ولی این مجلس واقعا یک امر خنثایی شده است. کسی چندان احساس ضرورتی برای آن نکرده و به همین دلیل اگر مجلس شورای اسلامی یا ریاست جمهوری به نحوی ارتباط ملموستری با زندگی مردم دارد، اما مجلس خبرگان این تأثیر ملموس را در زندگی مردم ندارد.»
“انتخابات در ایران فاقد معانی بنیانی و اساسی خود است”
از نظر معیدفر، تقریبا میتوان گفت نظر جامعه و مردم بر این است که کسانی که باید تصمیم بگیرند و فردی را در راس نظام قرار دهند، در محدوده اختیارات و انتخابهای مردم نیست.
رئیس انجمن جامعهشناسی ایران در مورد معنای انتخابات در ایران معتقد است: «در کشور ما انتخابات فاقد معانی بنیانی و اساسی خود است. این شکل از انتخابات تنها مختص کشور ماست وگرنه در کشورهایی که انتخابات بر اساس بنیانهای دموکراتیک نهفته شده است، یک چارچوبی دارد، احزاب از پیش با همدیگر رقابت میکنند، هر کدام از افراد از پیش عضویت و وابستگی حزبی دارند و به تشکیلات، مرام و برنامه آن متعهد هستند. بنابراین میتوان گفت انتخابات در کشور ما بیشتر یک شوخی است یا همانطور که مسئولان هم بیان میکنند، انتخابات بیشتر یک نقش تایید وضعیت موجود را دارد.»