نویسنده, الگا ایوشینا
شغل, سرویس بیبیسی روسی
تحقیقات نشان داده است تعداد سربازان روسیه که در جنگ اوکراین کشته شدند از ۵۰ هزار نفر گذشته است.
در ۱۲ ماه دوم در جبهه نبرد – که مسکو راهبرد به اصطلاح «چرخ گوشت» خود را پیش برده است تعداد کشته شدگان در سال دوم جنگ در مقایسه با سال اول نزدیک به ۲۵ درصد افزایش یافته است.
گروه رسانهای مستقل مدیازونا و داوطلبان، از فوریه سال ۲۰۲۲ به شمردن جانباختگان مشغول بودهاند.
گورهای تازه گورستانها به پیدا کردن نام بسیاری از سربازان کمک کرده است.
تیمهای ما اطلاعات منبع باز را در گزارشهای رسمی، روزنامهها و رسانههای اجتماعی به دقت جستوجو کردهاند.
بیش از ۲۷۳۰۰ سرباز روسیه – بر اساس یافتههای ما – در سال دوم نبرد جان باختهاند که حاکی از هزینه انسانی عظیم برای دستیافتهای سرزمینی است.
روسیه به گزارش بی بی سی پاسخ داده است و گفته است تنها وزارت دفاع میتواند اطلاعات مربوط به کشته شدگان را ارائه کند
برای توصیف روش اعزام خیل سربازانی که مسکو بیوقفه برای فرسوده کردن نیروهای اوکراینی به خط مقدم نبرد میفرستد و موقعیتهای آنها را برای توپخانه روسیه آشکار میکند، از اصطلاح چرخ گوشت استفاده شده است.
میزان کلی تلفات – بالغ بر بیش از ۵۰ هزار نفر – رسماً هشت برابر بیش از تنها موردی است که مسکو در سپتامبر سال ۲۰۲۲ علناً به آن اذعان کرده بود.
شمار واقعی تلفات روسیه احتمالاً بسیار بالاتر است.
تحلیل ما شامل مرگ نیروهای شبهنظامی در مناطق تحت اشغال روسیه در دونتسک و لوهانسک – در شرق اوکراین نمیشود. اگر این موارد را هم اضافه کنیم، شمار تلفات روسیه از این هم بالاتر است.
دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین گفت به دلیل قوانینی که اسرار دولتی را پوشش می دهد و اطلاعات را در طول «عملیات نظامی ویژه» که روسیه برای جنگ خود در اوکراین استفاده می کند، ارائه اطلاعات در مورد تلفات در «اختیار انحصاری وزارت دفاع» است.
اوکراین هم به ندرت درباره میزان تلفاتش در میدان نبرد نظر میدهد. ولودیمیر زلنسکی در ماه فوریه گفت که ۳۱ هزار سرباز اوکراینی کشته شدهاند – اما تخمینهای مبتنی بر اطلاعات آمریکا حاکی از تلفات بیشتر است.
تازهترین فهرست بیبیسی و مدیازونا از سربازان جانباخته هزینه انسانی عظیم تغییر تاکتیک روسیه در خط مقدم نبرد را نشان میدهد.
نمودار پایین نشان میدهد که نیروهای نظامی در ژانویه سال ۲۰۲۳ چطور ناگهان پس از آغاز حمله گسترده در منطقه دونتسک اوکراین، تلفات فراوانی داشتهاند.
نمودار سربازان کشتهشده روس
به گفته مؤسسه مطالعه جنگ، روسیه ضمن جنگیدن برای تصرف شهر ووهلدار از «حملات خط مقدم ناکارآمد به شیوه ارسال دستهجمعی انسانی» استفاده کرده است.
این گزارش میگوید: «زمین دشوار، نداشتن نیروی نبرد و ناتوانی در غافلگیر کردن نیروهای اوکراینی» دستاوردهای اندک و هزینههای بالا در نبرد داشته است.
جهش مهم دیگر در نمودار را میتوان در بهار سال ۲۰۲۳ در جریان نبرد باخموت دید – که نیروهای مزدور واگنر به روسیه در تصرف این شهر یاری رساندند.
یوگنی پریگوژین رهبر گروه واگنر تلفات گروهش را در آن زمان حدود ۲۲ هزار نفر برآورد کرد.
روسیه در جریان تصرف آودیکا شهری در شرق اوکراین در پاییز گذشته نیز قربانیان نظامی زیادی داد.
شمارش گورها
داوطلبانی که با بیبیسی و مدیازونا همکاری میکنند گورهای تازه نظامیان را در ۷۰ گورستان سراسر روسیه از زمان آغاز جنگ شمارش کردهاند.
تصاویر هوایی نشان میدهند که گورستانها گسترش فراوانی پیدا کردهاند.
مثلاً، این تصاویر از گورستان بوگوروتسکویه در ریازان – در جنوب شرقی مسکو – نشان میدهد که بخش کاملاً تازهای اضافه شده است.
عکسها و ویدیوهایی که روی زمین گرفته شدهاند نشان میدهند که بیشتر این گورهای تازه متعلق به سربازان و افسرانی هستند که در اوکراین کشته شدهاند.
بیبیسی تخمین میزند که حداقل دو نفر از هر پنج نفر سرباز جانباخته روسیه کسانی هستند که پیش از حمله هیچ نسبتی با امور نظامی کشور نداشتهاند.
ساموئل کرنی-اوانس از مؤسسه خدمات متحد سلطنتی میگوید که با آغاز حمله در سال ۲۰۲۲، روسیه توانست از سربازان حرفهایاش برای اجرای عملیات نظامی پیچیده استفاده کند.
اما به گفته این تحلیلگر دفاعی، بسیاری از آن سربازان باتجربه حالا یا کشته یا مجروح شدهاند و جای آنها را افرادی با آموزش یا تجربه نظامی پایین گرفتهاند مثل داوطلبان، افراد غیرنظامی و زندانیان.
آقای کرنی-اوانس توضیح میدهد که این افراد نمیتوانند مثل سربازان حرفهای عمل کنند: «این یعنی مجبور میشوند کارهایی را که از لحاظ تاکتیکی بسیار سادهتر هستند انجام دهند – که عموماً به نظر میرسد که حمله در خط مقدم به مواضع اوکراینی با پشتیبانی توپخانه است.»
واگنر در برابر وزارت دفاع
اجیرشدگان زندانی برای موفقیت «چرخ گوشت» مهم هستند – و تحلیل ما نشان میدهد که این افراد حالا در خط مقدم سریعتر کشته میشوند.
مسکو به یوگنی پریگوژین اجازه داد که سربازگیری را از ماه ژوئن ۲۰۲۲ از زندانها آغاز کند. زندانیانی که سرباز میشدند به عنوان عضو ارتشی خصوصی به نیابت از دولت روسیه میجنگیدند.
واگنر به خاطر تاکتیکهای بیمحابای نبرد و انضباط داخلی سختگیرانهاش شهرتی رعبآور دارد. سربازان در صورت عقبگرد بدون دستور ممکن است در جا اعدام شوند.
این گروه تا فوریه سال ۲۰۲۳ که رابطهاش با مسکو به تیرگی گرایید به سربازگیری از میان زندانیان ادامه داد. از آن زمان، وزارت دفاع روسیه همان سیاست را ادامه داده است.
پریگوژین، شورشی نافرجام را علیه نیروهای مسلح روسیه در ماه ژوئن سال گذشته تدارک دید – و کوشید به سوی مسکو پیشروی کند اما مدتی بعد تن به عقبنشینی داد. در ماه اوت، او در سانحهای هوایی کشته شد.
تازهترین تحلیل ما درباره نامهای ۹ هزار زندانی روس است که میدانیم در خط مقدم کشته شدهاند.
در مورد بیش از ۱۰۰۰ نفر از آنها ما تاریخ آغاز قرارداد نظامی آنها و تاریخ کشته شدنشان را داریم.
ما دریافتیم که تحت رهبری گروه واگنر این زندانیان سابق به طور میانگین سه ماه زنده میماندند.
اما چنانکه نمودار بالا نشان میدهد، کسانی که بعداً از سوی وزارت دفاع به خدمت گرفته شدهاند به طور میانگین دو ماه زنده میماندند.
وزارت دفاع جوخههایی موسوم به جوخه توفان ایجاد میکرد که تقریباً به طور کامل متشکل از محکومان زندانی بودند.
مانند واحدهای زندانی گروه واگنر، گفته میشود که بسیاری اوقات از این دستهها به عنوان نیروی استهلاکی در نبرد استفاده میشد.
یک سرباز وظیفه که در کنار اعضای جوخه توفان جنگیده است سال گذشته به رویترز گفت: «جنگجویان توفان فقط گوشت دم توپاند.»
به تازگی از جنگجویان توفان در نبرد چندماهه برای تصرف آودیکا استفاده شده است.
این شهر هشت هفته پیش به دست روسیه افتاد و نمادی از بزرگترین پیروزی راهبردی و موفقیت نمادین در میدان نبرد برای پوتین از زمان تصرف باخموت بود.
زندانیان مستقیم به خط مقدم فرستاده میشوند
در گروه واگنر، جنگجویان زندانی تازه پیش از اعزام به میدان نبرد دو هفته آموزش نظامی میدیدند.
در مقایسه با آنها، دریافتیم که بعضی از جنگجویان جذب شده توسط وزارت دفاع در دو هفته اول قراردادشان در خط مقدم کشته شدهاند.
بیبیسی با خانوادههای سربازان زندانی جانباخته – و سربازانی که هنوز زنده هستند – صحبت کرده است که با ما گفتهاند آموزش نظامی که به سربازان زندانی از سوی وزارت دفاع ارایه میشود ناکافی است.
زن بیوهای به ما گفت که شوهرش قرارداد وزارت دفاع را روز ۸ آوریل سال گذشته در زندان امضا کرده بود – و سه روز بعد در خط مقدم جبهه مشغول جنگ بوده است.
«مطمئن بودم که از چند هفته آموزش دارند حرف میزنند. و حداقل تا آخر آوریل جای هیچ ترسی نیست.»
و او منتظر خبری از شوهرش ماند – اما متوجه شد که او در روز ۲۱ آوریل کشته شده است.
مادر دیگری میگوید که وقتی سعی کرده با همسرش تماس بگیرد و خبر مرگ پسرشان را که او نیز در جبهه بوده است به او بدهد، با خبر شده که همسرش را از زندان به میدان نبرد بردهاند.
این زن، که ما اینجا الفیه مینامیم، میگوید که وادیم پسر ۲۵ سالهاش – که پدر یک دوقلوست – هرگز پیش از اعزام اسلحه به دست نگرفته بود.
او نمیتوانست خبر مرگ پسرش را به همسرش آلکساندر بدهد چون او را برای نبرد «برده بودند». او خبر اعزام او را از طریق تماسی تلفنی از طریق زندانی دیگری دریافت کرد.
آلکساندر در اوکراین بزرگ شده بود و در آنجا – به گفته الفیه – خانوادهای داشت و میدانست که اینکه روسیه به خاطر مبارزه با فاشیسم به اوکراین حمله کرده است «دروغی» بیش نیست. او میگوید وقتی سربازگیران اول بار به زندان آمدند شوهرش به آنها گفته بود «بروند به جهنم».
حدود هفت ماه پس از مرگ پسرش به الفیه خبر دادند که الکساندر هم کشته شده است.
زندانیان وقتی برای واگنر کار میکردند به طور معمول قراردادی شش ماهه دریافت میکردند. این سربازان – در صورت زنده ماندن – در آخر قرارداد آزاد میشدند.
اما از سپتامبر گذشته، وزارت دفاع این زندانیان را به خدمت میگرفت تا آنقدر بجنگند که یا بمیرند یا جنگ تمام شود – هر کدام زودتر اتفاق بیفتد.
بیبیسی حکایتهایی را از زندانیانی شنیده است که از بستگانشان خواستهاند به آنها کمک کنند یونفیورم و پوتین مناسب برایشان بخرند. گزارشهایی نیز آمده است که بعضی زندانیان بدون اسباب و ادوات مناسب، بدون لوازم پزشکی یا حتی بدون تفنگ کلاشنیکف به نبرد اعزام شدهاند.
ولادیمیر گرونبیک مدافع جنگ روسیه و بلاگر، در کانال تلگرامی خود مینویسد: «بسیاری از سربازان تفنگهایی داشتند که برای جنگ مناسب نبودند.»
«معمای بزرگی است که از یک سرباز پیاده در خط مقدم بدون بسته کمکهای اولیه، بدون بیل برای کندن سنگر و با تفنگی خراب چه برمیآید!»
گرونبیک – که در منطقه اشغالی روسیه در شرق اوکراین مستقر است – مدعی است که وقتی فرماندهان متوجه شدند بعضی تفنگها «کاملاً خراباند» گفتند که جایگزین کردن این تفنگها «امکان ندارد».
«تفنگ به این فرد سپرده شده است و مقررات و تشریفات اداری سختگیرانه نظامی هیچ کاری نمیتواند دربارهاش انجام دهد.»
زندانیان سابق نیز بهای عظیمی را که همرزمانشان میدهند توصیف کردهاند.
سرگی، در یک گروه آنلاین برای سربازان جوخه توفان و بستگانشان که اطلاعات در آن به اشتراک گذاشته میشود میگوید: «اگر الآن پیشقدم شدی، باید آماده مردن باشی، رفیق!»
او مدعی است که از زندانیان سابقی است که از ماه اکتبر در واحد توفان مشغول نبرد است.
یک عضو دیگر گروه میگوید که به گروه صد نفرهای متشکل از سربازان توفان پیوسته است و حالا فقط ۳۸ نفرشان زندهاند.
«هر مأموریت جنگی مثل تولد دوباره است.»