بنیاد حقوق بشر (HRF) جایزه واتسلاف هاول در سال ۲۰۲۴ را به صورت مشترک به توماج صالحی، خواننده ایرانیِ محکوم به اعدام، و دو هنرمند اویغور و ونزوئلایی اهدا کرد.توماج صالحی، خواننده معترض و محکوم به اعدام ایران، برنده جایزه «هاول» شد که از مهمترین جوایز حقوق بشری اروپا است.
«بنیاد حقوق بشر» روز چهارشنبه ۲ خرداد با انتشار بیانیهای گفت توماج صالحی به همراه گابریلا مونترو، پیانیست و فعال حقوق بشری ونزوئلایی و طاهر هاموت ایزگیل، شاعر و فیلمساز اویغور منتقد نظام حاکم کمونیستی چین برنده جایزه «هاول» شدند.
این بیانیه به ماجرای انتشار چندین ترانه توماج صالحی در حمایت از جنبش «زن، زندگی، آزادی» اشاره کرده و گفته است بعد از آزادی از زندان، او با انتشار ویدیویی دربارهٔ شکنجه و اعترافات اجباری خود در زندان افشاگری کرد و پس از بازداشت دوباره، توسط دادگاه انقلاب اصفهان به اعدام محکوم شد.
«بنیاد حقوق بشر» در ادامه به ترانه اعتراضی «موی آزادی که تو باد تکون میخورد، یک دل شجاع با یک زبون تند» اشاره کرده و میگوید این ترانه در جریان خیزش مردمی سال ۱۴۰۱ محبوبیت گستردهای پیدا کرد.
جایزه هاول به افتخار واتسلاو هاول، رئیسجمهور فقید چک، شاعر، نمایشنامهنویس و رئیس سابق «بنیاد حقوق بشر» نامگذاری شده است. هاول رهبریِ انقلابی خشونتپرهیز را بر عهده داشت که چکسلواکی را از سلطه نظام کمونیستی آزاد کرد.
او خلاقانه نظام خودسر و بیعدالتی را در کشورش به چالش کشید.«بنیاد حقوق بشر» میگوید هر سال به افتخار او «از هنرمندانی که با خلاقیت و شجاعت نقاب از چهره استبداد کنار میزنند و مفهوم زندگی در حقیقت را تجسم میبخشند، قدردانی میکند.»
ثور هالوورسن، بنیانگذار «بنیاد حقوق بشر» میگوید کارهای هر سه هنرمندی که لایق جایزه «هاول» شدهاند گواه «شجاعت و نبوغ خارقالعاده» است.
انتشار خبر صدور حکم اعدام برای این خواننده معترض توسط دادگاه انقلاب اصفهان، موج گسترده جهانی از اعتراض به این رأی را در پی داشته که همچنان ادامه دارد.
سازمان عفو بینالملل روز ۲۷ اردیبهشت، در نامهای خطاب به رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی خواستار لغو حکم اعدام توماج صالحی شد.
این سازمان حقوق بشری با اشاره به اینکه این رپر ایرانی تنها به دلیل مشارکت در جنبش «زن، زندگی، آزادی» و انتشار پیامهایی در شبکههای اجتماعی در انتقاد از مقامات جمهوری اسلامی به اعدام محکوم شده، تأکید میکند که محاکمه این خواننده معترض به شدت «ناعادلانه» بوده است.
این نامه تصریح میکند که توماج صالحی در حین بازداشت، شکنجه شد و بهطور مداوم مورد ضرب و شتم قرار گرفته است.