یک مقام دولت آمریکا که نخواست نامش فاش شود، در واکنش به گزارشهای منتشرشده درباره فشار آمریکا بر متحدان اروپاییاش برای جلوگیری از صدور قطعنامهای علیه جمهوری اسلامی، بهطور تلویحی این گزارشها را رد کرد و گفت: «واشنگتن در این زمینه با سه شریک اروپایی خود کاملا هماهنگ است.»
وی گفت: « هیچ تصمیمی درباره اقدام شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی گرفته نشده و هرگونه گمانهزنی در این زمینه، زودهنگام است.»
نشست شورای حکام هفته آینده برگزار میشود.
اختلاف بین متحدان، آری یا خیر؟
پیشتر روزنامه والاستریت ژورنال، در دو گزارش در روزهای دوشنبه و سهشنبه، هفتم و هشتم خرداد، از اختلافنظر آمریکا و سه متحد اروپایی خود، آلمان، فرانسه و بریتانیا درباره نحوه برخورد با تازهترین گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی خبر داد و با اشاره به گزارش اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره پیشرفتهای قابل توجه جمهوری اسلامی در مسیر دستیابی به سلاح هستهای نوشته بود دولت جو بایدن میکوشد این «حقیقت ترسناک» را در آستانه انتخابات ریاستجمهوری آمریکا از جامعه جهانی پنهان کند.
بعضی از مقامات دولت آمریکا میگویند که واشینگتن با سه کشور اروپایی در مورد لزوم افزایش فشار بر جمهوری اسلامی موافق است و برای چنین اقدامی، از جمله از این کشورها خواسته که مانع فعالیت بانکهای ایرانی در اروپا شوند و همانطور که آمریکا سپاه پاسداران را در فهرست گروههای تروریستی خود قرار داده است، این کشورها نیز سپاه را بهعنوان یک سازمان تروریستی معرفی کنند.
به گفته این مقامها، دولت آمریکا با هیچ کشوری برای دادن رای مخالف یا ممتنع به قطعنامهای علیه جمهوری اسلامی لابی نکرده و یا حتی به صورت دیپلماتیک کشورهای دیگر را تحت فشار قرار نداده است.
این مقامها تاکید کردهاند که در حال حاضر بهطور رسمی نیز قطعنامهای ارائه نشده و جو بایدن، رییسجمهوری آمریکا در دیدار خود با ریشی سوناک، نخستوزیر بریتانیا موضوع نشست شورای حکام آژانس بینالمللی را مطرح نکرده و گزارشهای منتشرشده در این زمینه نادرست است.
این در حالی است که خبرگزاری رویترز روز چهارشنبه، ۹ خرداد، به نقل از سه دیپلمات نوشت که بریتانیا، فرانسه و آلمان پیش از نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، پیشنویس قطعنامهای را علیه تهران منتشر کردند و به نظر میرسد این سه کشور با وجود مخالفت ایالات متحده، مصمم به تصویب این قطعنامه هستند.
سه دیپلمات به رویترز گفتند که این سه کشور پیشنویس متن این قطعنامه را با کشورهای عضو آژانس بینالمللی انرژی اتمی به اشتراک گذاشتهاند.
وال استریت ژورنال، روز دوشنبه، هفتم خرداد، گزارش داد که واشینگتن به کشورهای اروپایی فشار میآورد که در نشست آتی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، از فشار بر جمهوری اسلامی به دلیل پیشرفتهایی که در فعالیتهای هستهای خود به دست آورده، خودداری کنند و به تنش با تهران دامن نزنند.
این روزنامه آمریکایی بر اساس اظهارات دیپلماتهای مطلع نوشت که دولت بایدن در این زمینه متحدان اروپایی را تحت فشار قرار میدهد، زیرا آمریکا قصد ندارد قبل از انتخابات ریاستجمهوری آتی این کشور تنشها با تهران افزایش یابد.
این دیپلماتها گفتند که ایالات متحده درباره تلاش بریتانیا و فرانسه علیه جمهوری اسلامی در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در اوایل ژوئن گفتوگو میکند.
با این حال، از واکنشهای مقامهای آمریکایی به این گزارش چنین برمیآید که آنها میکوشند که اختلافنظرها، دستکم تا قبل از هر تصمیمگیری در این زمینه، علنی نشود.
مهار تهران؛ کارهای انجام شده و نیاز به اقدامات بیشتر
یک سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا به ایراناینترنشنال گفت:«ما برای مدت طولانی تلاش کردهایم تا توجه سایر کشورها را به تهدیدات گسترده جمهوری اسلامی افزایش دهیم و به لطف رهبری ایالات متحده، شاهد بودهایم که متحدان و شرکای ما، از جمله در بین سه کشور اروپایی و گروه هفت، این تهدیدها را جدیتر گرفتهاند.»
او افزود: «در طول سه سال گذشته، ایالات متحده بیش از ۶۰۰ فرد و نهاد مرتبط با طیف گستردهای از اقدامات مشکلساز و خطرناک جمهوری اسلامی نظیر تولید پهپاد و موشک، حمایت از گروههای تروریستی نیابتی، تروریسم، تامین مالی تروریسم و سایر اشکال تجارت غیرقانونی و نقض وحشتناک حقوق بشر را تحریم کرده است.»
این سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین با اشاره به اقدامات کاخ سفید برای جلب حمایت جامعه جهانی برای مقابله با برنامههای موشکی و پهپادی جمهوری اسلامی، بهویژه پس از حمله به اسرائیل، افزود: « با وجود همه این اقدامات، باید کارهای بیشتری انجام گیرد. تمام جهان باید نگران رفتارهای مشکلساز جمهوری اسلامی از جمله در زمینه گسترش برنامه هستهای، اشاعه تسلیحات، نقض حقوق بشر در داخل و حمایت از تروریسم باشد.»
روز پنجم خرداد نیز خبرگزاری رویترز در گزارشی به نقل از دیپلماتهایی که نامشان را اعلام نکرده، خبر داد که ایالات متحده و سه متحد اصلی اروپاییاش بر سر اینکه آیا باید در آژانس با جمهوری اسلامی مقابله کنند یا نه، دچار اختلاف نظر شدهاند.
روزنامه وال استریت ژورنال، سپس در روز سهشنبه، هشتم خرداد، در گزارش دیگری با تاکید بر گزارش قبلی خود و با اشاره به گزارش اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره پیشرفتهای قابل توجه جمهوری اسلامی در مسیر دستیابی به سلاح هستهای نوشت دولت جو بایدن میکوشد این «حقیقت ترسناک» را در آستانه انتخابات ریاستجمهوری آمریکا از جامعه جهانی پنهان کند.
بر اساس یافتههای تازهترین گزارش محرمانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی، حکومت ایران میزان ذخیره اورانیوم غنیشده خود را افزایش داده است.
جمهوری اسلامی در حال حاضر بیش از ۱۴۲ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصدی در اختیار دارد که در مقایسه با گزارش پیشین آژانس بینالمللی در بهمن ماه سال گذشته، جهشی ۲۰/۶ کیلوگرمی نشان میدهد.
اورانیوم غنیشده با خلوص ۶۰ درصدی را به سرعت و پس از طی چند مرحله کوتاه میتوان به اورانیوم با خلوص ۹۰ درصدی تبدیل کرد که در تولید سلاح هستهای کاربرد دارد.
به گزارش وال استریت ژورنال در روز هشتم خرداد، این میزان اورانیوم غنیشده برای تولید سه کلاهک هستهای کافی است و دیگر در مورد قصد تهران برای دستیابی به سلاح هستهای، شکی جدی وجود ندارد.
این روزنامه هشدار داد میزان اورانیوم غنیشده جمهوری اسلامی میتواند بیش از این باشد زیرا حکومت ایران سالها از تلاشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای بازرسی کامل از برنامه هستهای خود جلوگیری کرده و این یکی از ایرادهای بزرگی است که میتوان متوجه توافق برجام کرد که در زمان باراک اوباما، رییسجمهوری اسبق ایالات امضا شد.
هر چند این تصور وجود دارد که واشینگتن از اعمال محدودیتهای بیشتر بر تهران حمایت میکند اما برخی گزارشها حاکی از آن است که ایالات متحده از کشورهای اروپایی خواسته تا در نشست آتی آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ماه ژوئن، به دنبال افزایش فشارها بر ایران به دلیل توسعه برنامه هستهای نباشند.
پیشرفت برنامه هستهای ایران حتی فرانسه و بریتانیا را که بعد از خروج آمریکا از برجام، هنوز از مدافعان این توافق بودند، نگران کرده است.