آفتابكاران اخبار و مقالات دربارة ايران و مقاومت
دولت سوئد حمید نوری را که به جرم جنایت جنگی و دست داشتن در قتل صدها زندانی سیاسی ایرانی به حبس ابد محکوم کرده بود در معامله‌ای پنهانی با حکومت تهران آزاد و روانۀ ایران کرد. در این معامله حمید نوری با دو گروگان سوئدی در ایران، یوهان فلودروس و سعید عزیزی مبادله شد. اما، پزشک سوئدی-ایرانی، احمدرضا جلالی، هنوز به اتهام جاسوسی برای اسرائیل در زندان اوین است و از سوی مقامات جمهوری اسلامی ایران به اعدام محکوم شده است.
روزنامۀ لوموند چاپ پاریس با اظهار این مطالب در مقاله‌ای تصریح کرد که مخالفان رژیم اسلامی ایران در سوئد، آزادی حمید نوری را نوعی خیانت غرب توصیف کرده‌اند که برغم اظهارات‌اش در دفاع از حقوق بشر، حاضر است در صورتی که منافع اش اقتضاء کند با رژیم اسلامی ایران وارد مصالحه شود.
خود نخست وزیر سوئد پس از مبادلۀ حمید نوری با دو شهروند سوئدی گفته است که واکنش های شهروندان سوئدی ایرانی تبار برای او قابل فهم است و انجام مصالحه با رژیم ایران برای دولت سوئد به هیچ عنوان آسان نبوده است. اما، برخی اوقات برای انجام آنچه عادلانه است باید دست به انتخاب های دشوار زد و برای او به عنوان نخست وزیر سوئد نجات جان مردم این کشور مهمتر از هر چیز است.
در این باره، وزیر امور خارجۀ سوئد گفته است که دولت و سرویس های اطلاعاتی سوئد تمام تلاش خود را برای آزاد کردن احمدرضا جلالی کردند، ولی حکومت ایران از قرار حاضر نشده است احمدرضا جلالی را به عنوان شهروند سوئد به رسمیت بشناسد، به این بهانه که نامبرده پس از دستگیری‌اش توسط حکومت ایران تابعیت سوئد را دریافت کرده است.
همسر احمدرضا جلالی، ویدا مهران‌نیا، در گفتگو با روزنامۀ لوموند گفته است که همسر او قربانی تبعیض شده است. به گفتۀ خانم مهران‌نیا دولت سوئد ملیت سوئدی را به احمدرضا جلالی اعطاء کرد، اما، او را در عین حال رها کرد و اولویت را به دیگران داد. به گفتۀ خانم مهران‌نیا، از این پس دولت سوئد هیچ چیز دیگری برای مذاکره کردن با حکومت ایران ندارد. همین نگرانی را دبیر کل عفو بین الملل در سوئد و مدیر مؤسسۀ کارولینسکا ابراز کرده که گفته است : عجیب است که نخست وزیر سوئد در نخستین واکنش خود پس از آزادی دو گروگان سوئدی حتا اشاره‌ای به مورد احمدرضا جلالی نکرد.
واکنش‌های گسترده به مبادله حمید نوری با یوهان فلودروس و سعید عزیزی، ایرانی-سوئدی محبوس در زندان‌های جمهوری اسلامی همچنان ادامه دارد.
رسانه‌ها در ایران روز دوشنبه ۲۸ خرداد نوشتند که محمد مخبر، سرپرست ریاست جمهوری در منزل حمید نوری حضور یافت و با او دیدار کرد.مخبر در این دیدار گفت که “پیگیری‌های ابراهیم رئیسی و حسین امیرعبداللهیان” و همچنین تلاش‌های “دستگاه دیپلماسی و نهادهای امنیتی با تکیه بر دیپلماسی عزتمندانه و مقتدرانه” توانست باعث آزادی حمید نوری از زندان در سوئد شوند.
اولف کریسترسون با بیان اینکه “من برای ناامیدی افراد احترام قائلم اما واقعا این انتقادات را درک نمی‌کنم” ادامه داد: «راه‌حل جایگزین این بود که ما دو سوئدی دیگر را که حالا به کشور بازگشته‌اند [به حال خودشان] رها می‌کردیم.»
او ضمن دفاع از تصمیم دولت سوئد تاکید کرد: «این تصمیم آسانی نبود که دولت مجبور به انجام آن شده است، اما گاهی اوقات شما باید کارهای دشواری انجام دهید و آنچه را که درست است انجام دهید.»
نخست‌وزیر سوئد در بیانیه‌ای تصریح کرد که جمهوری اسلامی “از هر دوی آنها [یوهان فلودروس و سعید عزیزی] به عنوان مهره‌هایی در یک بازی مذاکره‌ای بی‌رحمانه با هدف آزادی حمید نوری استفاده کرد.”
او با یادآوری اینکه “به عنوان نخست‌وزیر، مسئولیت ویژه‌ای در قبال امنیت شهروندان سوئدی” دارد، ادامه داد دولت سوئد به همراه سرویس‌های امنیتی این کشور که با ایران مذاکره کرده‌اند، “به‌طور فشرده بر روی این موضوع کار کرده است.”
واکنش نخست‌وزیر سوئد به انتقادها درباره آزادنشدن احمدرضا جلالی
اولف کریسترسون روز دوشنبه ۲۸ خردادماه (۱۷ ژوئن) نیز در گفت‌وگویی به انتقادها از آزادنشدن احمدرضا جلالی، دیگر شهروند ایرانی-سوئدی زندانی در ایران در جریان این مبادله واکنش نشان داد.
او گفت: «احمدرضا جلالی چندین سال قبل از محکومیت حمید نوری در سوئد زندانی بوده است، بنابراین ارتباط مستقیمی با آن [پرونده نوری] وجود ندارد.»
به گفته او، احمدرضا جلالی “زمانی که در ایران زندانی بود تابعیت سوئد را دریافت کرد و ایران تابعیت سوئدی او را به رسمیت نمی‌شناسد.”
احمدرضا جلالی، پژوهشگر، پزشک و استاد دانشگاه در سوئد، که اردیبهشت ۱۳۹۵ برای شرکت در یک کنفرانس علمی به ایران سفر کرده بود، توسط مأموران وزارت اطلاعات بازداشت شد. او بعدها از سوی دستگاه قضایی ایران به “اعدام” محکوم شد و همچنان در زندان به‌سر می‌برد.
ویدا مهران‌نیا، همسر احمدرضا جلالی، روز یکشنبه ۲۷ خرداد در یک تجمع اعتراضی در استکهلم نسبت به مبادله زندانیان بین سوئد و ایران شرکت کرد.
او از تصمیمش برای ملاقات با نخست‌وزیر سوئد خبر داد و افزود از این مقام سوئدی خواهد پرسید که چرا از اقدام برای آزادی همسرش در جریان این مبادله زندانیان خودداری کرد.
“در آسمان هفتم هستم”
آنگونه که رسانه‌های سوئدی گزارش داده‌اند، یوهان فلودروس در پرواز بازگشت به سوئد، در یک گفت‌وگوی تلفنی با نخست‌وزیر این کشور گفت: «من در آسمانم؛ از نظر حسی در آسمان هفتم هستم. نزدیک به ۸۰۰ روز منتظر لحظه پرواز و بازگشت به سوئد بودم.»یوهان فلودروس، کارمند بخش دیپلماتیک اتحادیه اروپا، فروردین ۱۴۰۱ هنگام بازگشت از سفر یک تفریحی از ایران بازدشت و از سوی دستگاه قضایی جمهوری اسلامی به “جاسوسی برای اسرائیل” و “فساد فی الارض” متهم شد؛ اتهامی که می‌توانست منجر به صدور مجازات “اعدام” برای او شود.
او در گفت‌وگو با نخست‌وزیر سوئد با بیان اینکه بارها خواب روز آزادی خود را دیده، ادامه داد: «اما بعد روی زمین سیمانی لعنتی بیدار می‌شدم. حالا که از حریم هوایی ایران خارج شدم و در راه بازگشت به خانه هستم، برایم باورپذیر می‌شود.»
سعید عزیزی، دیگر شهروند ایرانی-سوئدی است که در جریان مبادله زندانیان میان جمهوری اسلامی و سوئد، آزاد شد. طبق گزارش برخی نهادهای حقوق بشری، او آبان ماه ۱۴۰۲ در منزل شخصی خود در تهران با هجوم ماموران امنیتی بازداشت شد.
او سپس بابت اتهام‌هایی همچون “اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت کشور” به ۵ سال زندان محکوم شد. این حکم چندی بعد از سوی دادگاه تجدیدنظر نیز تایید شد.
سایه بلند دادگاه حمید نوری بر روابط ایران و سوئد
حمید نوری، متهم به دست داشتن در کشتار زندانیان سیاسی در تابستان سال ۱۳۶۷، روز ۱۸ آبان ۱۳۹۸ در فرودگاه استکهلم پس از شکایت مخالفان ایرانی مقیم سوئد علیه وی، توسط پلیس این کشور دستگیر و بر اساس اصل “صلاحیت جهانی” در سوئد محاکمه شد.
اصل “صلاحیت جهانی” به دستگاه قضائی کشور سوئد اجازه می‌داد به این پرونده، بدون توجه به محل وقوع جرم، رسیدگی کند.
فرآیند محاکمه او در دادگاه بدوی با برگزاری نزدیک به ۱۰۰ جلسه در طول ۹ ماه برقرار بود. ۳۴ شاکی و ۲۶ شاهد در مجموع در دادگاه حضور یافته و شهادت دادند.
او از سوی دادگاه شهر استکهلم بابت دو اتهام “جنایت جنگی” و “قتل” به حبس ابد محکوم شد و این حکم به تایید دادگاه تجدیدنظر نیز رسید.
برگزاری این دادگاه و حکم نهایی آن، سایه بلندی بر روابط میان تهران و استکهلم انداخت؛ بسیاری از کارشناسان، تحلیلگران و خانواده‌های دادخواه بارها از احتمال مبادله حمید نوری با شهروندان سوئدی محبوس در زندان‌های جمهوری اسلامی ابراز نگرانی کرده بودند.
گفتنی است مبادله حمید نوری که منجر به آزادی و بازگشت او به ایران شد، در شبکه‌های اجتماعی نیز واکنش‌های گسترده‌ای را به همراه داشته است.
بسیاری از کاربران با انتقاد از این تصمیم دولت سوئد خواستار شدت عمل بیشتر کشورهای اروپایی در مقابل سیاست گروگان‌گیری جمهوری اسلامی شدند.
