سه منبع آگاه به «رویترز» گفتهاند که جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده تصمیم گرفته است تا ممنوعیت فروش تسلیحات هجومی آمریکا به پادشاهی عربی سعودی را لغو کند.
جو بایدن رئیس جمهوری دمکرات آمریکا، 3 سال پیش و در مدت زمان کوتاهی پس از روی کار آمدن در کاخ سفید، تصمیم گرفت فروش تسلیحات تهاجمی از آمریکا به سعودی را تعلیق کند.در همین راستا خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام در کنگره آمریکا گزارش داد که دولت بایدن طی هفته جاری به قانونگذاران ابلاغ کرده که تصمیم به رفع ممنوعیتهای اعمال شده بر فروش تسلیحات هجومی به سعودی، گرفته است.
به گفته این مقام آمریکایی فروشهای مربوط به تسلیحات تهاجمی به سعودی احتمالا از هفته آینده ازسر گرفته میشود.
به گفته یک مقام ارشد در دولت بایدن مقامات سعودی به این توافق پایبند مانده و طرف آمریکایی نیز آمادگی دارد تا به آن وفادار بماند.
این مقام آمریکایی گفت که اجرای قراردادهای فروش سلاح از آمریکا به سعودی بر اساس همان رویه قبلی با اطلاع مجلس نمایندگان و رایزنی با آن، ادامه خواهد یافت.
پیشتر، نشریه «فایننشال تایمز» به نقل از مقامات آمریکایی گزارش داده بود که انتظار میرود ایالات متحده ممنوعیت فروش «سلاحهای تهاجمی» به سعودی را در هفتههای آینده لغو کند.
این روزنامه نوشت که روابط بین دو کشور بهویژه پس از حمله روسیه به اوکراین بهبود چشمگیری یافته است. این حمله باعث شد واشینگتن به این باور برسد که همکاری با ریاض در زمینههای مهمی از جمله انرژی و حمایت از سیاستهای آمریکا در خاورمیانه ضروری است.
این در حالی است که تاکیدهای آمریکایی حاکی از آن است که واشینگتن و ریاض به توافق دفاعی و توافقنامه هستهای غیرنظامی بسیار نزدیک شدهاند.
پیش از این، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، اظهار داشت که توافقات در چند هفته آینده نهایی خواهند شد، اما هشدار داد که فرآیند عادیسازی روابط بین سعودی و اسرائیل به صورت گسترده آغاز نخواهد شد مگر اینکه آتشبس در غزه برقرار و مسیر برای ایجاد یک کشور فلسطینی هموار شود.یک مقام ارشد وزارت امور خارجه ایالات متحده، که نامش اعلام نشد، در گفتگو با خبرگزاری رویترز تایید کرد که واشینگتن فروش برخی مهمات هوا به زمین به عربستان سعودی را آزاد کرده است.
او گفت:«درباره فروش این تسلیحات، ما مورد به مورد و مطابق با سیاست فروش تسلیحات متعارف تصمیم خواهیم گرفت.»
یک منبع در کنگره نیز گفت که دولت بایدن این هفته کنگره از تصمیم خود برای لغو این ممنوعیت مطلع کرد.
او گفت فروش این تسلیحات احتمالا از اوایل هفته آینده آغاز خواهد شد.
جان کربی، جان کربی، سخنگوی امنیت ملی کاخ سفید، روز دوشنبه ۳۱ اردیبهشت، گفته بود که ایالات متحده و عربستان سعودی بیش از همیشه به توافق نهایی بر سر یک پیمان دفاعی دوجانبه نزدیک شدهاند.
طبق قوانین ایالات متحده، قراردادهای مهم بینالمللی برای فروش تسلیحات باید قبل از نهایی شدن در کنگره مورد بررسی قرار گیرد. پیش از این قانونگذاران دموکرات و جمهوریخواه با اشاره به مواردی از جمله تلفات غیرنظامیان در جنگ این کشور در یمن و طیف وسیعی از نگرانیهای حقوق بشری، فروش تسلیحات تهاجمی به عربستان سعودی را زیر سوال برده بودند، اما این مخالفت در بحبوحه آشفتگی در خاورمیانه پس از حمله مرگبار حماس به اسرائیل در هفتم اکتبر و بهدلیل تغییر رویکرد عربستان در یمن، کاهش یافته است.
یک مقام دولتی به رویترز گفت: از مارس ۲۰۲۲، زمانی که سعودیها و حوثیها آتشبس تحت رهبری سازمان ملل را پذیرفتند، عربستان هیچ حمله هوایی به یمن انجام نداده است و حمله از یمن به عربستان نیز تا حد زیادی متوقف شده است.
این مقام وزارت امور خارجه گفت: «ما همچنین گامهای مثبتی را که وزارت دفاع عربستان در سه سال گذشته برای بهبود قابل ملاحظه فرآیندهای کاهش آسیبهای غیرنظامی برداشته و تا حدی ناشی از فعالیت مربیان و مشاوران آمریکایی بوده است، یادآوری میکنیم.»
روابط گرمتر عربستان
جنگ یمن یکی از چند نبرد نیابتی بین جمهوری اسلامی و عربستان سعودی محسوب میشود. حوثیها در اواخر سال ۲۰۱۴ یک دولت تحت حمایت عربستان سعودی را از صنعا برکنار کردند و از سال ۲۰۱۵ با ائتلاف نظامی به رهبری عربستان سعودی در جنگ بودند، این درگیریها صدها هزار نفر کشته بر جای گذاشته و ۸۰ درصد از جمعیت یمن را به کمکهای بشردوستانه وابسته کرده است.
بایدن در سال ۲۰۲۱ با استناد به جنگ این کشور علیه حوثیهای تحت حمایت جمهوری اسلامی موضع سختگیرانهتری در مورد فروش تسلیحات به عربستان سعودی اتخاذ کرد.
با این حال، روابط بین عربستان سعودی و ایالات متحده از آن زمان به بعد گرمتر شده است. واشینگتن پس از حمله هفتم اکتبر حماس، همکاری نزدیکتری با با ریاض داشته است تا برنامهای برای آینده غزه پس از جنگ طراحی کند.
دولت بایدن همچنین در حال مذاکره بر سر یک پیمان دفاعی و توافقی برای همکاری هستهای غیرنظامی با ریاض بهعنوان بخشی از یک توافق گسترده است که عادیسازی روابط عربستان سعودی و اسرائیل را در دل خود دارد.
تصمیم برای رفع ممنوعیت فروش تسلیحات تهاجمی به عربستان سعودی در حالی اتخاذ شده که سطح تهدید در منطقه از اواخر ماه گذشته افزایش یافته است و جمهوری اسلامی و گروه قدرتمند حزبالله لبنان تحت حمایت تهران متعهد شدهاند که پس از کشته شدن اسماعیل هنیه ، رییس دفتر سیاسی حماس در تهران، از اسرائیل انتقام بگیرند.
از زمان آغاز جنگ غزه، حوثیها بهعنوان یک حامی قوی حماس در جنگ علیه اسرائیل ظاهر شدهاند و به کشتیهای تجاری، که به گفته آنها به اسرائیل مرتبط هستند یا به سمت بنادر اسرائیل حرکت میکنند، حمله کردهاند.