کمتر از یک هفته بعد از نخستین دیدار علی خامنهای با کابینه دولت چهارم و درخواست او برای «برطرف کردن موانع فرزندآوری»، بانک مرکزی از اختصاص ۵۰ هزار میلیارد تومان، برای تسهیلات «ازدواج و فرزندآوری» خبر داد.
نصرالله پژمانفر، رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی شامگاه شنبه ۱۰ شهریور با اعلام این خبر در یک برنامه تلویزیونی گفت: «با پیگیری از بانک مرکزی و طبق اعلام مدیران بانکی، از امروز ۵۰ هزار میلیارد تومان جهت واریز تسهیلات ازدواج و فرزندآوری تخصیص پیدا خواهد کرد.»
مهدی صحابی، مدیر اداره اعتبارات بانک مرکزی نیز اعلام کرد: «بر اساس مصوب هیأت عالی بانک مرکزی مقرر شد از امروز ۵۰ هزار میلیارد تومان اعتبار جدید از محل آزادسازی سپردههای بانکها به رقم تسهیلات قرضالحسنه ازدواج و فرزندآوری سال جاری تخصیص داده شود.»
او همچنین افزود: «شبکه بانکی فقط طی ۱۰ روز ابتدایی شهریورماه، ۱۵ هزار میلیارد تومان تسهیلات ازدواج و فرزندآوری پرداخت کرده که با تخصیص جدید، مشکلات متقاضیان به سرعت حل میشود.»
علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی روز ۶ شهریور در دیدار با کابینه دولت چهاردهم از وزیر بهداشت خواسته بود تا «شخصاً موضوع جوانی جمعیت» را پیگیری و «موانع آن را بطور جدی برطرف» کند.
با وجود تاکید، درخواست و دستورهای مختلف علی خامنهای به دولتها و مردم برای تسریع ازدواج و افزایش تولیدمثل در دو دهه گذشته، آمارها نشان میدهد روند ثبت ازدواج و زاد و ولد به ویژه در چهار سال گذشته نسبت به سالهای قبل از آن روند کاهشی محسوسی داشته است.
فرشاد مومنی : معیشت را درست کنید، مردم خودشان بچهدار میشوند
فرشاد مومنی، رییس موسسه دین و اقتصاد تیرماه ۱۴۰۲ با انتقاد از «تبلیغات فرزندآوری و ازدواج» در جامعه گفت: «موعظه لازم نیست؛ شما معیشت را اصلاح کنید مردم خودشان فرزندآوری میکنند.»
او خطاب به مسئولان نظام اسلامی افزود: «شما امنیت اقتصادی را با سیاستهای نابخردانه به هم ریختهاید به طوری که امید به خانهدار شدن در دو دهک پایین درآمدی جامعه به ۲۰۰ سال و در دهکهای متوسط به ۵۰ سال رسیده است و در عینحال مردم را موعظهوار به فرزندآوری تشویق میکنید که این یک دور باطل است.»
اختصاص منابع ۵۰ هزار میلیارد تومانی
نصرالله پژمانفر، رییس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی گفت بانک مرکزی از فردا ۵۰ هزار میلیارد تومان برای تسهیلات ازدواج و فرزندآوری تخصیص میدهد.
همزمان، مهدی صحابی، مدیر اداره اعتبارات بانک مرکزی هم اعلام کرد بر اساس مصوبه هیات عالی بانک مرکزی مقرر شد از فردا، دهم شهریور ۱۴۰۳، ۵۰ هزار میلیارد تومان اعتبار جدید از محل آزادسازی سپردههای قانونی بانکها به رقم تسهیلات قرضالحسنه ازدواج و فرزندآوری سال جاری تخصیص داده شود.
بانکها موظفند، برای وضعیتهای بحرانی نظیر هجوم مردم به بانکها برای دریافت سپردههایشان، حداقل ۱۰ درصد از کل سپردههای مشتریان خود را با عنوان «سپرده قانونی» ذخیره کنند.
در صورتیکه این اعتبار ۵۰ هزار میلیارد تومانی تماما تامین شود، باز هم کفاف متقاضیان تسهیلات را نخواهد داد. با توجه به قانون بودجه مبنی بر افزایش دو برابری وام ازدواج به ۳۰۰ میلیون تومان در سال جاری و رشد منابع قرضالحسنهای که حتی ۲۰ درصد هم نیست و اینکه اکنون ۳۰۰ هزار نفر در صف وام هستند، بانکها باید ۹۰ هزار میلیارد تومان بابت وام ازدواج پرداخت کنند؛ این ۹۰ هزار میلیارد تومان تنها برای پاسخگویی به متقاضیان فعلی است، نه متقاضیان جدید.
سراشیبی ازدواج و فرزندآوری
با وجود تصویب قوانین و آییننامهها، تاکیدهای مکرر خامنهای و وعده تسهیلاتی از این دست، آمارها نشان میدهد این اقدامات نتوانسته موثر واقع شود. طبق آمارهای رسمی تعداد ازدواجهای ثبتشده در سال ۱۳۹۰ حدود ۸۷۵ هزار مورد بوده است. این عدد در میانه دهه ۹۰ و در سال ۱۳۹۴ به حدود ۷۰۱ هزار مورد رسید، در پایان دهه ۹۰ و سال ۱۳۹۹، به حدود ۵۶۲ هزار مورد رسید. تعداد کل ازدواج ثبتشده در سال ۱۴۰۲، حدود ۴۸۱ هزار مورد بوده که تقریبا با کاهش ۴۰۰ هزار موردی، نسبت به سال ۱۳۹۰ تقریبا نصف شده است. بهطور میانگین در این ۱۳ سال، نرخ سالانه ازدواج حدود ۶ درصد کاهش داشته است.
میزان ناخالص ازدواج در این مدت از ۱۱.۹ مورد به ازای هر هزار نفر در کشور در سال ۱۳۹۰، به حدود ۵.۷ مورد به ازای هر هزار نفر در سال ۱۴۰۲ رسیده است.
بررسی نرخ تولد هم نشان میدهد در نه ماه نخست سال ۱۴۰۲ کمترین میزان تعداد تولد در یک دهه اخیر ثبت شده است. تعداد تولد ثبتشده در ۹ ماه نخست سالهای ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۷، بالای یک میلیون نوزاد بود، اما از سال ۱۳۹۸، تعداد متولدین کل کشور در ۹ ماه نخست سال به زیر یک میلیون نوزاد رسید. نهایتا در ۹ ماه نخست سال ۱۴۰۲، در کل کشور ۷۹۸ هزار و ۵۵۳ نوزاد متولد شدند. این عدد در ۹ ماه نخست سال ۱۳۹۴، یک میلیون و ۱۸۹ هزار و ۳۵۹ نوزاد بود.
خبرهای بیشتر