با ادامه تنشهای نظامی در لبنان و گسترش حملات هوایی اسرائیل، بشار اسد، رئیسجمهوری سوریه، همچنان به سیاست «دوری از درگیری» که تحلیلگران سیاسی به آن اشاره میکنند، ادامه میدهد. از زمان ارسال پیام تسلیت به حزبالله لبنان پس از کشته شدن حسن نصرالله، دبیرکل این حزب در پایان سپتامبر، هیچ اظهارنظر رسمی از سوی بشار اسد درباره تحولات لبنان منتشر نشده است.
با این حال، تحرکات اخیر در منطقه بار دیگر احتمال تغییر در موضع سوریه را مطرح کرده است. از جمله این تحرکات، اقدام اسرائیل در روزهای اخیر برای پاکسازی مینهای زمینی و ایجاد موانع در بلندیهای اشغالی جولان بود، که با سکوت کامل دمشق همراه شد.
خبرگزاری «رویترز» در آن زمان اعلام کرد که احتمالاً اسرائیل قصد دارد عملیات زمینی خود علیه حزبالله لبنان را گسترش دهد و موضع خود را از خاک سوریه تقویت کند.
همزمان، «دیدبان حقوق بشر سوریه» گزارش داد که نیروهای ارتش سوریه دو انبار مهمات متعلق به حزبالله را در منطقه حومه دمشق مصادره کردهاند.
این تحولات، سوالاتی را درباره تغییر موضع سوریه و احتمال فاصله گرفتن این کشور از حزبالله و ایران بهعنوان متحدان اصلی خود ایجاد کرده است.
عبدالحمید توفیق، نویسنده و روزنامهنگار سوری، در گفتوگو با «العربیه» اظهار داشت که منطقه بهطور کلی در آستانه تغییرات عمدهای قرار دارد. او تأکید کرد که این تغییرات حتمی هستند، اما زمان لازم است تا بهطور کامل شکل بگیرند. او افزود که تحولات لبنان نشان میدهد سوریه بهطور فزایندهای از درگیریها یا حمایت مستقیم از متحدانش فاصله میگیرد.
توفیق همچنین اشاره کرد که دمشق در حال حاضر نمیخواهد بخشی از این تحولات باشد، چرا که بهدلیل 15 سال جنگ ویرانگر و تحریمهای شدید، توان اقدام گستردهای ندارد. با این حال، او بر اهمیت راهبردی سوریه در منطقه تأکید کرد و آن را «وزنه تعادل» منافع منطقهای توصیف کرد.
او افزود که جبهه «مقاومت» که سوریه نیز بخشی از آن است، بهسوی تغییر واقعی حرکت میکند و دو راه پیش روی سوریه قرار دارد؛ یا با تقویت روابط با کشورهای عربی، بهویژه سعودی، از منافع این موقعیت بهرهمند شود و بهتدریج به صلح با ترکیه نزدیک شود، یا در مسیر دیگری که به تشدید درگیریها منجر شود، قرار گیرد. این روزنامهنگار سوری با توجه به تحولات اخیر، به گزینه اول تمایل بیشتری نشان داد.
توفیق معتقد است که یکی از تغییرات محتمل، بازنگری در روابط سوریه و ایران خواهد بود، بهگونهای که همکاری سوریه با کشورهای عربی و غرب، به کاهش روابط با ایران منجر شود. او همچنین تأکید کرد که شکست نیروهای وابسته به ایران در غزه و کاهش نفوذ آنها در لبنان، بههمراه امتناع سوریه از حمایت نظامی از حزبالله، نشاندهنده تغییرات عمدهای است که میتواند سیاستهای آینده را شکل دهد.
در همین حال، اسرائیل بهطور معمول حملاتی را علیه مواضع ایران و گروههای وابسته به آن در سوریه انجام میدهد و غالباً درباره این حملات سکوت میکند. با این حال، در سالهای اخیر، حملات خود را به اهداف مرتبط با ایران افزایش داده است.