آفتابكاران اخبار و مقالات دربارة ايران و مقاومت
بیانیه اتحادیه اروپا در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ضمن انتقاد از توسعه برنامه هسته‌ای ایران، تأکید کرد جلوگیری از دستیابی تهران به سلاح هسته‌ای یک «اولویت امنیتی کلیدی» برای این اتحادیه است.
در این بیانیه که روز پنجشنبه 21 نوامبر ارائه شد، اتحادیه اروپا از گزارش مدیرکل آژانس و تلاش‌های فنی و مستقل این نهاد بین‌المللی قدردانی کرد. علاوه بر کشورهای عضو اتحادیه اروپا، کشورهای مقدونیه شمالی، مونته‌نگرو، آلبانی، اوکراین، مولداوی و بوسنی و هرزگوین، همچنین کشورهای عضو انجمن تجارت آزاد اروپا (ایسلند، لیختن‌اشتاین و نروژ) و موناکو و سن مارینو از این بیانیه حمایت کردهاند.
نگرانی از پیشرفت‌های هسته‌ای ایران
اتحادیه اروپا اعلام کرد توسعه برنامه هسته‌ای ایران در پنج سال گذشته، به‌ویژه انباشت اورانیوم غنی‌شده تا سطح 60 درصد و نصب هزاران سانتریفیوژ پیشرفته، نگران‌کننده است. اتحادیه اروپا تأکید کرد که ایران دانش غیرقابل بازگشتی در زمینه هسته‌ای کسب کرده است.
این بیانیه همچنین به اظهارات مقامات ایرانی درباره توانایی ایران برای ساخت سلاح هسته‌ای اشاره کرد و این موضوع را به‌عنوان عاملی جدی برای افزایش نگرانی‌ها دانست.
سه کشور اروپایی فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه خود درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه دادند و انتظار می‌رود امروز به رأی گذاشته شود.
انتقاد از محدودیت دسترسی آژانس
اتحادیه اروپا هشدار داد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به دلیل تصمیم ایران برای حذف تجهیزات نظارتی مرتبط با توافق «برجام»، دسترسی به اطلاعات مهم درباره تولید سانتریفیوژها، قطعات چرخشی (روتورها) و همچنین اطلاعات مربوط به تولید «آب سنگین» و «کیک زرد» در ایران را از دست داده است. به گفته نماینده اتحادیه اروپا، این موضوع توانایی آژانس برای ارائه تضمین درباره صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران را به شدت تحت تأثیر قرار داده است.
بیانیه اتحادیه اروپا در ادامه تأکید کرد ایران تنها کشوری است که به‌صورت سیستماتیک، بدون داشتن تسلیحات هسته‌ای، اقدام به تولید و انباشت اورانیوم غنی‌شده در سطح بالا کرده است.
درخواست‌های اتحادیه اروپا از ایران
اتحادیه اروپا از ایران خواست که مسیر هسته‌ای خود را تغییر دهد و به تعهدات خود در «پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای» بازگردد. این اتحادیه همچنین از تهران خواست تجهیزات نظارتی را دوباره نصب کند و به آژانس دسترسی کامل و بدون محدودیت به داده‌ها و تأسیسات خود را فراهم کند.اتحادیه اروپا همچنین خواستار بازگشت ایران به اجرای «پروتکل الحاقی» و تمامی اقدامات نظارتی مربوط به برجام شد و تأکید کرد که همکاری کامل و فوری ایران با آژانس برای اعتمادسازی بین‌المللی ضروری است.
حمایت اتحادیه اروپا از آژانس و «راه حل دیپلماتیک»
اتحادیه اروپا حمایت کامل خود را از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و تلاش‌های رافائل گروسی، مدیرکل این نهاد، برای تعامل سازنده با ایران اعلام کرد. اتحادیه اروپا بار دیگر تأکید کرد راه‌حل دیپلماتیک همچنان مسیر ترجیحی برای حل مسئله هسته‌ای ایران است.
آلمان، فرانسه و بریتانیا در بیانیه مذکور تصریح کردهاند: «به این خاطر ما از جمهوری اسلامی می‌خواهیم تا افزایش تنش‌های هسته‌ای خود را متوقف و معکوس کند و از تهدید به تولید سلاح‌های هسته‌ای خودداری کند. تهران باید به محدودیت‌های تعیین‌شده در برجام، به‌ویژه در ارتباط با غنی‌سازی، بازگردد. ایران باید بیانیه مشترک خود و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مارس ۲۰۲۳ و تعهدات مربوط به شفافیت و همکاری با آژانس، از جمله بازگرداندن تمامی اقدامات شفاف سازی را که در فوریه ۲۰۲۱ متوقف کرده بود، دوباره از سر بگیرد.»
جمهوری اسلامی رسما گفته به دنبال ساخت سلاح اتمی نیست اما اخیرا برخی از مقامات بلندپابه از جمله کمال خرازی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی گفته‌اند “دکترین هسته‌ای ایران ممکن است تغییر کند”.
تروئیکای اروپایی همچنین از جمهوری اسلامی خواسته است که “به آژانس اجازه دهد تجهیزات نظارتی و پایشی را در مکان‌های درخواست‌شده نصب کند، پروتکل الحاقی را مجددا اجرا و به‌سرعت آن را تصویب کند و نیز تصمیم خود در سپتامبر ۲۰۲۳ مبنی بر لغو تأییدیه بازرسان باتجربه را به‌طور کامل لغو کند.”
هدف از صدور قطعنامه
به گفته ناظران سیاسی، صدور قطعنامه شدید‌اللحن از سوی آژانس می‌تواند مقدمات فعال‌کردن مکانسیم ماشه را فراهم کند. این سازوکار حقوقی می‌تواند در نهایت به بازگشت تحریم‌های شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی منجر شود.
منابع دیپلماتیک می‌گویند هدف دولت‌های اروپایی با تصویب این قطعنامه وادار کردن جمهوری اسلامی برای بازگشت به میز مذاکره و پذیرش محدودیت‌های جدید در ارتباط با فعالیت‌های هسته‌ای خود در ازای لغو تحریم‌هاست؛ محدودیت‌هایی که در مقایسه با توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ موسوم به برجام، کمتر خواهند بود.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که به تازگی به ایران رفته بود، گفته است جمهوری اسلامی آماده است در صورت تصویب نشدن این قطعنامه، روند افزایش ذخیره اورانیوم غنی‌شده خود را متوقف کند.دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، در سال ۲۰۱۸ ایالات متحده را از برجام خارج کرد و به این ترتیب این توافق از هم پاشید. پس از روی کار آمدن دولت جو بایدن، مذاکرات برای احیای برجام از سر گرفته شد اما به نتیجه نرسید و در این میان بنا بر گزارش‌های آژانس، جمهوری اسلامی برنامه هسته‌ای خود را توسعه و ذخایر اورانیوم غنی‌شده تا ۶۰ درصد خود را نیز افزایش داده است.
در پایان، اتحادیه اروپا از گزارش مدیرکل آژانس حمایت کرده و خواستار انتشار عمومی آن شد.
