آفتابكاران اخبار و مقالات دربارة ايران و مقاومت
در گرجستان، بعد از کشاکش‌ها و اعتراضات مردم، سرانجام یک رئیس جمهوری طرفدار روسیه برگزیده شد. در رومانی، بعد از انتخاباتی که نیمه‌کاره باطل اعلام شد، یک سیاستمدار دوستدار مسکو خود را برای انتخابات بعدی آماده می‌کند. در بلغارستان، حزب وابسته به روسیه راه تشکیل دولت را بسته و بر آتش بحران سیاسی می‌دمد… در حالی که جنگ اوکراین به سه سالگی نزدیک می‌شود، دیپلمات‌های اروپایی اعتراف می‌کنند که از جاه‌طلبی‌های چندجانبۀ مسکو غافل مانده بودند.
سرانجام روز گذشته – شنبه ۲۴ آذر – آقای میخائیل کاوِ‌لاشویلی، فوتبالیست قدیمی گرجی از سوی نمایندگان پارلمان به عنوان رئیس جمهور برگزیده شد. گرجستان تا سال ۲٠۱۷ رئیس جمهور خود را با رأی مستقیم مردم انتخاب می‌کرد اما بعد از تغییر قانون اساسی که تحت فشار طرفداران روسیه صورت گرفت، انتخاب رئیس‌جمهوری با رأی گروهی از نمایندگان پارلمان و شوراهای شهر و استان انجام می‌شود.
گرجستان که ٨درصد از خاکش همچنان در اشغال روسیه است، اخیراً اقداماتی را برای پیوستن به اتحادیۀ اروپا آغاز کرده بود، اما نخست‌وزیر و نمایندگان حزب اکثریت که تماماً در خدمت میلیاردر گرجی، آقای ایوانیشویلی، و تحت نفوذ مسکو هستند، با این روند مخالفت کردند.
طی دو هفته تظاهرات، بیش از ۴۵٠ نفر بازداشت شدند. صدها تن از اهالی تفلیس که در شلوغی‌ها کتک خوردند، خشونت بی‌ملاحظه و وحشی‌گری نیروهای سرکوب را بازگو کرده‌اند.
بالاخره اعتراض‌های خیابانی ده‌ها هزار گرجی سرکوب شد تا کاوِ‌لاشویلی، منتقد سرسخت «فاشیسم لیبرال غرب» به پیروزی برسد. اگرچه در گرجستان مقام ریاست جمهوری بیشتر تشریفاتی است، اما برای حزب حاکم، کنار زدن خانم سالومه زورابیشویلی – متولد فرانسه و طرفدار غرب – بسیار پرمعناست. وی گفته است که حاضر به واگذاری مسئولیتش نیست و همچنان مقاومت خواهد کرد، اما حزب حاکم نیز مشغول تصویب قوانینی علیه اوست. قرار است که رئیس جمهور جدید کار خود را همراه با سال ۲٠۲۵ آغاز کند.
رومانی به کجا رسید
رومانیایی‌ها که خود را برای رأی دادن در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری آماده کرده بودند، نزدیک به ده روز قبل ناگهان با تصمیم دادگاه عالی کشور (یا دادگاه قانون اساسی) مواجه شدند که نتایج دور اول را به دلیل «تخلف‌های متعدد و نقض مقررات» باطل، و برگزاری دور دوم را معلق کرد. آقای کالین جُرجسکو که در دور اول بالاترین میزان رأی را صاحب شده بود بلافاصله اعتراض کرد و تصمیم دادگاه را «کودتا» خواند.
اگرچه در کمک‌های مسکو (بخصوص از طریق شبکه‌های اجتماعی) به جرجسکو تردید نیست، اما تصمیم دادگاه عالی در ابطال انتخابات نیز عجولانه و شاید ناشیانه بود. اوضاع اینک به شکلی درآمده که کالین جُرجسکو، مرید و شیفتۀ ولادیمیر پوتین خود را مظلوم و مدافع دموکراسی قلمداد می‌کند. دادگاه عالی نیز هنوز نتوانسته ثابت کند که پیروزی جرجسکو در دور اول، غیرقانونی و یا نتیجۀ مستقیم حمایت‌های مسکو بوده است.
با اینحال بازداشت فردی مشکوک در رومانی، فرضیات گوناگونی را همراه داشته است. این فرد که هوراسیو پوترا نام دارد و تابعیت دوگانۀ رومانی و فرانسه را داراست، به عنوان مزدوری که در ماه‌های اخیر در شرق جمهوری دموکراتیک کنگو فعال بوده، شناخته شده است. روزنامۀ لوموند می‌نویسد وی هفتۀ قبل در راه بوخارست با تعداد زیادی سلاح سرد و معادل ۳٠هزار یورو پول نقد بازداشت شده است.
آقای پوترا اگرچه رسماً مدیر یک شرکت خدمات امنیتی و محافظتی و در استخدام دولت کنگو است اما به نوشتۀ لوموند عملکرد او در آفریقا بسیار شبیه به فعالیت‌های پریگوژین، رهبر گروه واگنر است که بعد از مخالفت با مسکو در سقوط هواپیما کشته شد.
اما انگیزه‌ها و اهداف او در رومانی هنوز به درستی معلوم نیست. مقامات قضایی گمان می‌برند که وی به قصد شرکت در تظاهرات به نفع جرجسکو به بخارست می‌رفته. برخی مسئولان نیز به طور غیررسمی گفته‌اند که هوراسیو پوترا برای ایجاد آشوب و به خشونت کشاندن تجمعات عازم پایتخت بوده است. وی بعد از چند روز آزاد شده و فعلاً هیچ اتهامی علیه وی مطرح نیست.
با اینحال خبرگزاری فرانسه می‌نویسد که احتمال پیروزی جرجسکو با گرایش‌های راست افراطی و علاقۀ شدیدش به روسیه، باعث نگرانی جدی آمریکا و اتحادیۀ اروپا شده بود.
فعلاً معلوم نیست که انتخابات ریاست جمهوری رومانی دوباره در چه تاریخی برگزار خواهد شد. اما تبلیغات بسیار گسترده در شبکه‌های اجتماعی و جنجال‌های پیاپی حاکی از آنست که کالین جرجسکو و حامیانش به‌هرطریق فتح قدرت در بخارست را دنبال می‌کنند.
بلغارستان در انتظار دولت
سرنوشت بلغارستان که بسیار به‌ندرت در رسانه‌ها مطرح می‌شود، از چندی پیش با فعالیت‌های حزب «وازراژدانه» (نوزایی یا رنسانس) گره خورده است. از حدود سه سال قبل، بلغارستان هفت انتخابات پارلمانی برگزار کرده اما هربار فقدان اکثریت و رقابت گروه‌های مختلف مانع تشکیل دولت شده است. اما طی این دورۀ بلاتکلیفی، نفوذ حزب «وازراژدانه» روز به روز افزایش یافته. آقای کوستادینوف، رهبر این حزب مدام تکرار می‌کند که بلغارستان باید «مستقل و فارغ از مداخلۀ خارجی» بماند. شهروندان بلغار به‌خوبی آگاهند که اشارۀ کوستادینوف به مداخلۀ اتحادیۀ اروپا و نفوذ واشنگتن است. کوستادینوف که به عنوان سیاستمدار افراطی و نژادپرست و به ویژه دشمنی‌اش با کولی‌ها شهرت یافته، اینک با حزب «وازراژدانه» حدود ۱۵درصد آراء را در اختیار دارد و با همین ابزار قادر است هر بار از تشکیل یک دولت ائتلافی جلوگیری کند. به نظر می‌رسد که این حزب تلاش می‌کند با وقت‌کشی و تداوم بی‌ثباتی سیاسی، مقدمات کسب قدرت را برای خود آماده کند.
شنگن: امتیاز اتحادیۀ اروپا به بلغارستان و رومانی
علاوه بر کشورهای یادشده، مولداوی نیز در انتخابات ریاست جمهوری که کمتر از دو ماه قبل برگزار شد، شاهد رقابت سختی میان دو نامزد طرفدار روسیه و طرفدار غرب بود. سرانجام خانم مایا ساندو که دورۀ قبل نیز رئیس جمهور بود، به لطف بسیج انتخاباتی جوانان و همچنین آراء شهروندان مقیم خارج بر رقیب خود استونایوغلو پیروز شد. پیروزی مایا ساندو برای اتحادیۀ اروپا نفس راحتی بود که شاید، حداقل برای چهار سال سایۀ روسیه را از مولداوی کنار بزند.
مقامات اتحادیه اروپا و همچنین واشنگتن با تأخیر بسیار دریافته‌اند که مقابله با روسیه فقط از طریق جنگ اوکراین صورت نمی‌گیرد. برخی دیپلمات‌های اروپایی اعتراف می‌کنند که در سال‌ها و حتی ماه‌های اخیر از تهاجم سیاسی مسکو در کشورهایی که زمانی بخشی از اتحاد شوروی محسوب می‌شدند، غفلت کرده بودند.
شاید اتفاقی نباشد که بعد از سال‌ها تردید و اقدامات پیچیدۀ اداری، سرانجام همین سه روز قبل – پنجشنبه ۲۲ آذر – اتحادیۀ اروپا پیوستن قطعی و کامل رومانی و بلغارستان را به منطقۀ «شِنگِن» پذیرفت. احتمالاً مقامات اروپایی حساب کرده‌اند که ورود این دو کشور به «فضای بدون گذرنامۀ شنگن»، دستاوردی است که توجه شهروندان بلغار و رومانیایی را بیشتر به مزایای اروپایی بودن جلب خواهد کرد؛ شاید از این طریق وسوسۀ نزدیکی مجدد به «برادر بزرگ» و شکل‌گیری دوبارۀ آنچه «بلوک شرق» نامیده می‌شد از یادشان برود.
