![](https://www.aftabkaran.com/wp-content/uploads/2025/02/image-132.png)
در حالی که آژانس بینالمللی انرژی اتمی هشدار داده است که فرصت برای رسیدن به توافق با ایران در حال از دست رفتن است، گزارشها نشان میدهد تهران میتواند در کمتر از یک هفته مواد مورد نیاز برای یک بمب هستهای را تولید کند.
رافائل گروسی روز جمعه ۱۴ فوریه/۲۶ بهمن ۱۴۰۳ در تازهترین اظهارات خود هشدار داد که زمان برای دستیابی به توافقی جهت مهار برنامه هستهای ایران رو به پایان است؛ حال آنکه تهران همچنان به تسریع در روند غنیسازی اورانیوم تا سطحی نزدیک به برخورداری از توانایی تولید سلاح اتمی ادامه میدهد.
ایران از سال ۲۰۱۹ در پی تصمیم دونالد ترامپ، رئیس جمهوری وقت آمریکا برای خروج از توافق هستهای وین که در زمان باراک اوباما نهایی شده بود، فعالیتهای هستهای خود را از سر گرفت و با سرعت و شتاب چشمگیری آنرا پیش برد.
اکنون با توجه به متوقف شدن روند دیپلماسی هستهای، رویکرد ایالات متحده آمریکا در قبال ایران و نیز نحوه برخورد دونالد ترامپ با این پرونده در دوره جدید ریاست جمهوری وی، در کانون توجهات قرار گرفته است.
این در حالیست که تاکنون به رغم هشدارهای مکرر غرب و آژانس، سیاست روشنی در این زمینه اعمال نشده و ایران با پیشبرد برنامه هستهای خود، غنیسازی اورانیوم را تا خلوص ۶۰ درصد، سطحی نزدیک به غنی سازی ۹۰ درصدی مورد نیاز برای ساخت سلاح هستهای ارتقا داده است.رافائل گروسی که در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ سخن میگفت در ادامه خاطرنشان کرد: «فکر میکنم زمان را از دست میدهیم، اما این به معنای آن نیست که نمیتوانیم سریع عمل کنیم. آژانس بینالمللی انرژی اتمی پای کار است و تمام اطلاعات و عناصر را در اختیار دارد، اما وقتی صحبت از سیاست میشود، این دیگر به کشورها بستگی دارد.»
مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی یادآور شد که ایران در حال افزایش حدود هفت برابری تولید ماهانه اورانیوم غنی شده خود تا سطح خلوص۶۰ درصد است.
به گفته او، ایران احتمالاً تا زمان گزارش بعدی آژانس در هفتههای آینده، حدود ۲۵۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده تا ۶۰ درصد را در اختیار خواهد داشت.
این مقدار در صورت غنیسازی بیشتر، بر اساس معیارهای آژانس، در مجموع برای ساخت شش بمب هستهای کافی است.گروسی هشدار داد که روند پرشتاب جمهوری اسلامی برای غنیسازی اورانیوم با غلظت تا ۶۰ درصد «نشانهای است که باید بسیار جدی گرفته شود.»
ماه گذشته، گروسی گفت آژانس بینالمللی انرژی اتمی شواهدی مبنی بر ساخت سلاح هستهای تهران ندارد، اما جمهوری اسلامی به طور کامل با آژانس همکاری نمیکند.
او جمعه افزود: «آژانس بینالمللی انرژی اتمی حضور فعال دارد و همه اطلاعات و عناصر را در اختیار دارد، اما وقتی نوبت به سیاست میرسد، کشورها تصمیمگیرنده هستند.»
گروسی گفت که هنوز نتوانسته با دولت جدید آمریکا در مورد پرونده هستهای جمهوری اسلامی رایزنیهای سیاسی داشته باشد و منتظر است تا دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا، نماینده ویژه خود را برای پرونده جمهوری اسلامی معرفی کند.
در میانه نگرانیهای جهانی درباره برنامه هستهای تهران، ترامپ علاقه خود را برای دستیابی به یک توافق در این زمینه ابراز کرده است.
ترامپ معتقد است جمهوری اسلامی نیز مایل است با ایالات متحده توافق کند.او جایگزین چنین توافقی را حملات هوایی علیه سایتهای هستهای ایران دانست.
مقامات اسرائیلی بارها احتمال اقدام نظامی علیه برنامه هستهای ایران را مطرح کردهاند، اما ترامپ تاکید کرده که امیدوار است توافق بر سر برنامه هستهای ایران باعث شود که ایالات متحده مجبور به حمایت از حمله اسرائیل به ایران نباشد.
آقای گروسی افزود: «این به وضوح نشانهای است که باید بسیار جدی گرفته شود. به همین دلیل است که معتقدم نباید زمان بیشتری را تلف کنیم. امیدوارم بتوانیم دوباره بر روی ایران تمرکز کنیم.»
آژانس «مشتاقانه» منتظر تعیین فرستاده آمریکا است
دونالد ترامپ بهرغم اشاره به چالشهای پیشرو، هنوز تیم یا فرستاده ویژهای برای مدیریت پرونده ایران منصوب نکرده است. این موضوع باعث شده متحدان، از جمله بریتانیا، فرانسه و آلمان که بخشی ازطرفهای توافق هستهای ۲۰۱۵ را تشکیل میدهند، در مورد چگونگی پیشبرد این پرونده دچار ابهام و سردرگمی شوند.
قدرتهای اروپایی امیدوار بودند ایران را برای آغاز مذاکرات جدید به منظور اعمال محدودیتهای بیشتر بر فعالیتهای هستهای این کشور به پای میز مذاکره بکشانند تا از این رهگذر بتوان پیش از تابستان به توافقی تازه دست یافت.
این زمانبندی فرصت کافی برای اجرای محدودیتهای جدید بر برنامه هستهای ایران و لغو تحریمها قبل از انقضای توافق سال ۲۰۱۵ در اکتبر ۲۰۲۵ را فراهم میکرد.
رافائل گروسی میگوید: «ما بیصبرانه منتظر انتصاب یک فرستاده ویژه آمریکا برای ایران هستیم تا بتوانیم تبادل نظر را آغاز کنیم و ببینیم گامهای بعدی چه خواهد بود. ما در ارتباط هستیم، اما هنوز نتوانستهایم گفتوگوی سیاسی با فردی که سیاستهای رئیسجمهور را اجرا میکند، داشته باشیم.»
شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی متشکل از ۳۵ عضو ماه نوامبر گذشته به درخواست تروئیکای اروپایی قطعنامهای تصویب کرد که از ایران میخواهد همکاری خود با آژانس را در اسرع وقت بهبود بخشد.
این شورا همچنین خواستار تهیه گزارشی «جامع» از پرونده ایران تا بهار آینده شد که هدف آن تحت فشار قرار دادن تهران برای تن دادن به مذاکرات هستهای جدید بود.
آقای گروسی در پاسخ به این سوال که آیا این گزارش تا نشست بعدی شورای حکام در ماه مارس آماده میشود؟ گفت: ارائه گزارش در این مرحله، اطلاعات جدید قابل توجهی به یافتههای پیشین آژانس اضافه نخواهد کرد. او تأکید کرد که صدور گزارش پس از حصول پیشرفت در مذاکرات با ایران، مفیدتر خواهد بود.
جلوگیری از هستهای شدن جمهوری اسلامی، اولویت اسرائیل
گیدون سعار، وزیر خارجه اسرائیل، جمعه در کنفرانس امنیتی مونیخ تاکید کرد که جلوگیری از دستیابی جمهوری اسلامی به تسلیحات هسته ای بالاترین اولویت اسرائیل است.
او هشدار داد که جمهوری اسلامی اگر به سلاح هستهای مجهز شود، نه تنها برای اسرائیل بلکه برای اروپا و خاورمیانه نیز به تهدیدی جدی بدل خواهد بود.سعار در حالی که راهحل دیپلماتیک را ممکن میدانست، نسبت به احیای برنامه جامع اقدام مشترک امضا شده در سال ۲۰۱۵ موسوم به برجام، بدون تجدید نظرهای اساسی هشدار داد.
او با بیان اینکه دستیابی به این هدف از طریق ابزارهای سیاسی مفید خواهد بود، تاکید کرد که هرگونه توافق جدید باید تفاوت اساسی با برجام داشته باشد.
جمهوری اسلامی تلاش برای دستیابی به سلاح هستهای را رد کرده، اما در ماههای اخیر برخی مقامات جمهوری اسلامی خواستار تغییر دکترین هستهای تهران شدهاند.
«توافق صلح هستهای»
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، 5 فوریه در پستی در حساب کاربری خود در «تروث سوشیال» ضمن تاکید اینکه ایران هرگز نباید به سلاح هستهای دست یابد، ابراز امیدواری کرد که ایران کشوری بزرگ و موفق شود.
رئیس جمهوری ایالات متحده با در پیش گرفتن سیاست اعمال فشار حداکثری و بازگرداندن تحریمها علیه ایران، در اظهاراتی دیگر نیز تاکید کرد که اگر توافق هستهای با تهران حاصل نشود آن وقت اسرائیل تاسیسات هستهای ایران را بمباران خواهد کرد.