
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، یادداشتی درباره جمهوری اسلامی با عنوان «رژیمها اینگونه سقوط میکنند» را بازنشر کرد.
دونالد ترامپ شامگاه سهشنبه ۳۰ بهمن در شبکه اجتماعی «تروث سوشال» یادداشتی را بازنشر کرد که در آن با استناد به گزارش روزنامه نیویورک تایمز درباره بحران انرژی و تعطیلی صنایع در ایران نوشته شده بود: «رژیمها اینگونه سقوط میکنند.»
این یادداشت را اشلی ریندزبرگ، نویسنده آمریکایی، در «تروت سوشال» به اشتراک گذاشته بود.در این گزارش که روزنامه نیویورک تایمز حدود دو ماه قبل منتشر کرد، به تاثیرات گسترده منفی ناشی از وخامت بحران برق و خاموشیهای مداوم بر صنایع و زندگی شهروندان ایران پرداخته شده است.
در هفتههای گذشته، مقامات جمهوری اسلامی بهطور مداوم مدارس، دانشگاهها و مراکز دولتی را در بسیاری از استانها تعطیل کرده و برای اصناف و کسبه نیز محدودیتهایی اعمال کردهاند.
وضعیت خاموشیها و بحران انرژی در ایران به اندازهای بحرانی شده که در نخستین روز چهل و هفتمین سال حاکمیت جمهوری اسلامی، شامگاه سهشنبه ۲۳ بهمن، برق بسیاری از مناطق تهران و چند شهر دیگر ایران بهطور ناگهانی و برای مدتی طولانی قطع شد. همزمان، مدارس و ادارات در بیش از ۲۳ استان برای روز چهارشنبه ۲۴ بهمن تعطیل شدند.
قطع گسترده و بدون اطلاع قبلی برق، اعتراضات مردمی را در پایتخت برانگیخت. شماری از مردم خشمگین با سر دادن شعارهای ضدحکومتی به این وضعیت اعتراض کردند.
ویدئوهای منتشرشده از سوی شهروندان نشان میدهد که معترضان در تاریکی ناشی از قطعی برق، شعارهایی چون «مرگ بر دیکتاتور» و «مرگ بر خامنهای، لعنت بر خمینی» سر دادند.
در حالی که بحرانهایی مانند آلودگی هوا، کمبود برق و نوسانات ارزی کنترلنشده ادامه دارند، مقامات جمهوری اسلامی تلاش میکنند این مشکلات را به آنچه «عملیات روانی دشمن» مینامند نسبت دهند. اما ناظران، مسئولان حکومت را «گروهی ناآگاه» و عامل «سونامی ورشکستگی» کشور میدانند.اهمیت بازنشر این نوشته به روند ردوبدل شدن پیغامهای غیرمستقیم بین تهران و واشینگتن در یک ماه اخیر باز میگردد.
مسعود پزشکیان، در آستانه تحلیف ترامپ اعلام کرد تهران آماده مذاکره با اوست.
ترامپ امکان مذاکره را رد نکرده اما در یکی از اولین اقدامات خود، فرمان احیای مجموعه سیاستهای فشار حداکثری به جمهوری اسلامی را صادر کرد.
او همچنین در ابتدای دیدار خود با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل در واشینگتن، در پاسخ به سوال خبرنگار جوییش اینسایدر درباره حمایت آمریکا از اسرائیل برای حمله به اهداف جمهوری اسلامی در ایران گفت: «باید ببینیم چه پیش میآید. نمیتوانیم اجازه دهیم ایران به سلاح هستهای دست یابد.»
۱۹ بهمن، علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، گفت: «ما در دهه ۹۰ با آمریکا مذاکره کردیم؛ حدود دو سال یک معاهدهای هم تشکیل شد اما همین شخصی که الان سر کار است، معاهده را پاره کرد.»
او افزود: «با یک چنین دولتی مذاکره نباید کرد. مذاکره کردن عاقلانه نیست، هوشمندانه نیست، شرافتمندانه نیست.»
دو روز پس از این نفی صریح مذاکره از سوی خامنهای، ترامپ در ۲۱ بهمن، بدون اشاره به جزییات، نسبت به حصول توافق مدنظر خود با جمهوری اسلامی ابراز امیدواری کرد و گفت در صورت رسیدن به این توافق، اسرائیل ایران را بمباران نخواهد کرد.
مقامات دولت پزشکیان و اصلاحطلبان که امیدوار به مذاکره با آمریکا بودند، پس از اظهارات صریح رهبر جمهوری اسلامی، آشکارا از مواضع خود عقب نشینی کردند.
پزشکیان در سخنرانی مراسم ۲۲ بهمن، سخنان خامنهای را «فصلالخطاب» خواند و گفت: «ترامپ میگوید بیایید گفتوگو کنیم ولی تمام توطئههای ممکن علیه ایران را امضا میکند.»
صدای ناقوس جنگ
در چند روز اخیر، مقامات و فرماندهان سپاه پاسداران، اظهاراتی داشتهاند که به وضوح از اعلام آمادگی تهران برای یک رویارویی مستقیم با اسرائیل و آمریکا خبر میدهند.
۲۹ بهمن، خامنهای در یک سخنرانی عمومی گفت: «امروز از لحاظ دفاع سخت، از لحاظ تهدید سختافزاری دشمن، نگرانی و مشکل نداریم.»
عبارت «تهدید سخت» اصطلاحی است که مقامات جمهوری اسلامی معمولا برای اشاره به حملات نظامی از آن استفاده میکنند.
حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران، علی فدوی، جانشین او و امیرعلی حاجی زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه، در اظهاراتی جداگانه، بر «آمادگی جمهوری اسلامی برای حمله به منافع آمریکا و خاک اسرائیل» تاکید کردند.
حاجیزاده ۳۰ بهمن، با اشاره به احتمال شکست مذاکرات گفت: «برخی میگویند اگر مذاکره نکنیم ممکن است حمله کنند. هیچ کس نگران نباشد. هیچ غلطی نمیتوانند بکنند.»
او افزود: «در صورت حمله به مراکز هستهای ایران آتشی در منطقه بهپا خواهد شد که ابعاد و گستره آن قابل محاسبه نیست.»
سلامی نیز در یک سخنرانی تاکید کرد: «نسخه برخورد با دشمنان را بهخوبی بلد هستیم.»
فدوی هم گفت: «وعده صادق ۳ به موقعش انجام خواهد شد. ما ۴۶ سال است به میزان قابل قبولی درست عمل کردهایم و از این به بعد هم درست عمل خواهیم کرد.»
از سوی دیگر، احمد بخشایش اردستانی، عضو کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، گفت که سه برابر شدن بودجه نیروهای مسلح در سال ۱۴۰۴، به معنی این نیست که «کشور حتما برای جنگ آماده میشود»، اما میتواند نشان دهد که «مذاکرهای در کار نیست».
حرکت کشورهای غربی از مذاکره به سوی براندازی
در حالی که تا پیش از این، عمده نگاهها در مورد نحوه مواجهه با جمهوری اسلامی به سمت مذاکره بود، در روزهای اخیر، برخی اظهارات نشان میدهند رویکرد براندازی جمهوری اسلامی در حال تقویت است.
۲۸ بهمن، مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده در اولین سفر خود به خاورمیانه راهی اسرائیل شد.
او در یک نشست خبری، ضمن اشاره به درگیریها در خاورمیانه گفت: «ایران در پس تمام فعالیتهای بیثبات کننده در منطقه است.»
او اضافه کرد: «منظور من از ایران، رژیم آیتاللههاست؛ رژیمی که از حمایت مردم ایران برخوردار نیست.»
به نوشته المانیتور، اظهارات اخیر ترامپ نشان میدهد او بر آسیبپذیری کنونی جمهوری اسلامی متمرکز شده که احتمال موفقیت هر حملهای را افزایش میدهد.
جمهوری اسلامی طی یکسال اخیر به طرزی بیسابقه نیروهای نیابتی خود در منطقه، از جمله حزبالله لبنان، گروههای مقاومت فلسطینی، گردانهای حزبالله عراق، حکومت بشار اسد در سوریه و رهبرانی مانند حسن نصرالله را از دست داده است. بازوهایی که در طول عمر جمهوری اسلامی، با هزینه گزاف حمایت شده و توسعه یافته بودند.
ناکارآمدی جمهوری اسلامی در داخل که خود را از جمله در ناتوانی از تامین انرژی نشان داده و تضعیف این بازوها در خارج کشور، امیدها را برای براندازی حکومت از سوی گروههای مخالف جمهوری اسلامی افزایش داده است.