
وزارت خزانهداری آمریکا، محسن پاکنژاد، وزیر نفت ایران را به دلیل صادرات میلیاردها دلار نفت برای نیروهای مسلح ایران تحریم کرد. شرکتهای مرتبط با ناوگان سایه در چین، هند و چند کشور دیگر نیز هدف تحریم قرار گرفتند.
وزارت خزانهداری ایالات متحده روز پنجشنبه ( ۱۳ مارس ۲۰۲۵) محسن پاکنژاد، وزیر نفت ایران را به دلیل نقشآفرینی در صادرات نفت ایران به ارزش دهها میلیارد دلار و تخصیص میلیاردها دلار از درآمد نفتی به نیروهای مسلح ایران، تحریم کرد. علاوه بر این، چندین شرکت در چین و هند به دلیل مالکیت یا بهرهبرداری از کشتیهایی که نفت ایران را به چین منتقل کرده یا از انبارهای دالیان در چین بارگیری کردهاند، تحت تحریمقرار گرفتند. این اقدام بخشی از سیاست فشار حداکثری دولت آمریکا برای کاهش صادرات نفت ایران به صفر است.
اسکات بسنت، وزیر خزانهداری آمریکا، با اشاره به اهمیت درآمد نفتی برای جمهوریاسلامی گفت: «حکومت ایران همچنان از درآمدهای هنگفت نفتی برای تامین منافع محدود و نگرانکننده خود، به بهای آسیبزدن به مردم ایران، استفاده میکند.»
او افزود: «وزارت خزانهداری هرگونه تلاش این حکومت را برای تامین مالی فعالیتهای بیثباتکننده و پیشبرد برنامههای خطرناکش متوقف خواهد کرد.»
بنا بر اعلام وزارت خزانهداری، این اقدام بر اساس فرمان اجرایی انجام شده که بخشهای نفت و پتروشیمی ایران را هدف قرار میدهد و سومین دور تحریمهای اعمالشده علیه فروش نفت ایران از زمان صدور یادداشت ریاستجمهوری در ۴ فوریه ۲۰۲۵ محسوب میشود که کارزار «فشار حداکثری» بر ایران را به راه انداخته است.
بهطور همزمان، وزارت خارجه آمریکا نیز سه نهاد را تحریم و سه کشتی مرتبط با این نهادها را به عنوان اموال مسدودشده معرفی کرد.
وزیر نفت ایران
بر اساس بیانیه وزارت خرانهداری، محسن پاکنژاد مسئول کلیه امور مربوط به صنعت نفت ایران است که سالانه دهها میلیارد دلار درآمد برای حکومت ایران درآمد ایجاد میکند.
در این بیانیه گفته شده تحت مدیریت پاکنژاد، وزارت نفت ایران میلیاردها دلار نفت به نیروهای مسلح ایران از جمله سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی انتظامی ایران، که ابزارهای اصلی سرکوب حکومت هستند، اختصاص داده است.
وزارت خزانهداری در بیانیه خود نوشته برای این منظور روزانه نزدیک به ۲۰۰ هزار بشکه نفت خام ایران برای تامین بودجه نیروهای مسلح ایران تخصیص داده میشود، اما این میزان در حال افزایش است.
برآوردهای وزارت خزانهداری نشان میدهد تخصیص نفت به نیروهای مسلح به چهار برابر خواهد رسید و از ۱۰ میلیارد دلار در سال فراتر خواهد رفت، که بیش از ۵۰۰ هزار بشکه در روز را شامل میشود.
به این ترتیب، بر اساس این برآورد تا پایان سال ۲۰۲۵، بیش از نیمی از کل درآمد نفتی ایران به نیروهای مسلح این کشور اختصاص خواهد یافت.
تحریم شبکه کشتیهای نفتکش
وزارت نفت ایران و نیروهای مسلح این کشور به شبکهای از کشتیهای موسوم به “ناوگان سایه” برای دور زدن تحریمها و انتقال نفت ایران به چین متکی هستند.در بیانیه وزارت خزانهداری گفته شده وزارت نفت ایران و نیروهای مسلح این کشور برای پنهان کردن حملونقل میلیاردها دلار نفت، به ناوگانی از کشتیهای سایه وابستهاند که مقصد نهایی آنها چین است.
بر اساس این بیانیه، سه نفتکش زیر از جمله نفتکشهای تحریمشده شدهاند:
نفتکش (PEACE HILL) که در هنگکنگ ثبت شده میلیونها بشکه نفت ایران را از بندر چانگشینگ در دالیان، چین، برای ارتش ایران حمل کرده است.
نفتکش (SEASKY) که در سن مارینو ثبت شده است از اوایل سال ۲۰۲۴ دهها هزار تن متریک سوخت را به نمایندگی از شرکت ملی نفت ایران به چین انتقال داده است.
نفتکش (CORONA FUN) که در پاناما ثبتشده هم نفت ایران را حمل کرده و برای پنهان کردن حملونقل نفت خام، سامانه شناسایی خودکار خود را دستکاری کرده است.شرکت دریانوردی “سیسکی مارین”، شرکت حمل و نقل “هشون” و شرکت “سانساینس” که در هنگکنگ ثبت شدهاند، به دلیل مشارکت در بخش نفت ایران تحت تحریم قرار گرفتهاند.
علاوه بر این، کشتیهای POLARIS 1 (با پرچم ایران) و LEXI (با پرچم کامرون) نیز در انتقال نفت ایران نقش داشتهاند.
شرکت کشتیرانی فالون در سیشل در قاره افریقا، شرکت مدیریت کشتیرانی آرن در بنگلاش و یک شرکت تامین خدمات دریایی در سورینام به دلیل نقشآفرینی در بخش نفت ایران نیز تحریم شدهاند.
همچنین کشتیهای ITAUGUA (با پرچم کومور)، NESO (با پرچم پاناما)، LYDYA N (با پرچم پالائو)، BLUE GULF و SHANNON II (با پرچم باربادوس) به دلیل انتقال نفت ایران، تحت تحریم قرار گرفتهاند.
تحریمهای وزارت خارجه
وزارت خارجه آمریکا سه شرکت را به دلیل انجام معاملات مهم نفتی با ایران تحریم کرد:
Shipload Maritime PTE. LTD (ثبتشده در سنگاپور)
Bintang Samudra Utama (ثبتشده در اندونزی)
Gianira Adhinusa Senatama (ثبتشده در اندونزی)
در همین راستا، کشتیهای Malili، CELEBES و Marina Vision که تحت مالکیت این شرکتها قرار دارند، به عنوان داراییهای مسدود شده شناسایی شدند.
پیامدهای تحریمها
تمام داراییهای افراد و نهادهای تحریمشده که در ایالات متحده یا تحت کنترل شهروندان آمریکایی قرار دارند، مسدود شده و باید به دفتر کنترل داراییهای خارجی (OFAC) گزارش شوند. علاوه بر این، هر شرکت یا نهادی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم بیش از ۵۰ درصد از سهام آن متعلق به افراد تحریمشده باشد، نیز تحت تحریم قرار خواهد گرفت.
آمریکا با این تحریمها تلاش دارد شبکه انتقال نفت ایران را مختل کرده و منابع مالی رژیم ایران را محدود کند.