
تظاهرات مردمی اعتراضی علیه گروه «حماس» در شهر «خانیونس» در جنوب نوار غزه برگزار شد؛ معترضان از جنبش حماس خواستند از صحنه سیاسی کنار برود و توافقی برای آتشبس امضا کند.
این اعتراضات علیه حماس در حالی صورت گرفت که اسرائیل عملیات زمینی خود را در غزه گسترش داده و خطر قحطی در این منطقه محاصرهشده افزایش یافته است.
تظاهرکنندگان در ویدیویی که به «العربیه» رسیده، در حالیکه در میان چادرهای آوارگان و بقایای ویرانیها راه میرفتند، از رهبران حماس خواستند تا به جنگ و آوارگی پایان دهند.
آوارگان فلسطینی در این تظاهرات با سر دادن شعارهایی نظیر «بیرون بیرون بیرون حماس برو بیرون» و همچنین «میخواهیم زندگی کنیم. حتی یک لقمه نان هم پیدا نمیکنیم» و «مردم غزه کجا بروند. جنگ و آوارگی را متوقف کنید» اعتراض خود را نشان دادند. این نخستین موج اعتراضات عمومی در هفتههای اخیر است که در چند نقطه از شهر برپا شد و معترضان خواهان پایان جنگ و خروج حماس از قدرت شدند.
این اعتراضات در حالی رخ میدهد که ارتش اسرائیل دوشنبه ۲۹ اردیبهشت دستور تخلیه کامل خانیونس را صادر کرد و از ساکنان این منطقه خواست تا فورا به سمت منطقه ساحلی المواسی حرکت کنند.
ارتش اعلام کرده است در حال آمادهسازی برای «حملهای بیسابقه» با هدف نابودی زیرساختهای حماس در این منطقه است.
بهدنبال حملات سنگین اسرائیل به غزه در روزهای گذشته و کشته شدن دهها نفر، شبکه العربیه ۲۸ اردیبهشت گزارش داد جنازه محمد سنوار، فرمانده تیپ خان یونس و گردانهای قسام (شاخه نظامی حماس) در تونلی در خانیونس پیدا شده است؛ همان جایی که او چند روز پیش هدف حمله نیروهای دفاعی اسرائیل قرار گرفته بود.
از اواخر مارس ۲۰۲۵ (اوایل فروردین) اعتراضات علیه حماس در نقاط مختلف غزه از جمله بیتلاهیا، جبالیا، دیرالبلح و خانیونس آغاز شد و معترضان با شعارهایی مانند «حماس باید برود» و «ما میخواهیم زندگی کنیم»، خواستار پایان جنگ و کنارهگیری این گروه از قدرت شدهاند.
ششم فروردین، ویدیوهای منتشر شده در رسانههای اجتماعی نشان دادند دهها نفر از ساکنان غرب خانیونس با برگزاری تجمعی اعتراضی، شعارهایی علیه حماس از جمله «حماس برو بیرون» سر دادند.
اردوگاههای بیتلاهیا و جبالیا در شمال غزه نیز پنجم فروردین صحنه تظاهرات علیه حماس و ادامه جنگ بودند و معترضان با سر دادن شعارهایی، نارضایتی خود را از عملکرد حماس و شرایط در غزه ابراز کردند.
برخی معترضان پلاکاردهایی در دست داشتند که روی آنها شعار «جنگ بس است» نوشته شده بود.
اعتراض یا خیانت؟
طرفداران حماس این اعتراضات را کماهمیت جلوه داده و معترضان را به خیانت متهم کردند.
دهم فروردین، شماری از رسانههای اسرائیلی بهنقل از فعالان فلسطینی گزارش دادند نیروهای حماس تعدادی از جوانان نوار غزه را بهدلیل شرکت در اعتراضات علیه این گروه ربودند و پس از شکنجه، آنها را کشتند.
وبسایت خبری واینت بهنقل از ساکنان غزه نوشت که حماس دستکم شش تن از سازماندهندگان اعتراضات را اعدام کرده است.
بر اساس این گزارش، یک شهروند غزه پس از چهار ساعت شکنجه به خانوادهاش بازگردانده شد و اندکی بعد جان باخت. سایر معترضان ربودهشده همچنان مفقود هستند.
نیروهای حماس دیگر معترضان را نیز بهصورت علنی هدف ضرب و شتم قرار دادهاند.
با وجود این سرکوبها، اعتراضات علیه این گروه همچنان ادامه دارد که نشاندهنده نارضایتی فزاینده مردم غزه از حماس و وضعیت بحرانی کنونی است.
برخی معترضان اعلام کردهاند اگر پایان حکومت حماس به پایان جنگ منجر شود، حاضرند برای آن تلاش کنند.
از سوی دیگر محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطین، سوم اردیبهشت در یکی از تندترین سخنرانیهای سیاسی خود، حماس را به فراهم کردن بهانه برای حملات اسرائیل به غزه متهم کرد و با لحنی خشمگین رهبران حماس را «تولهسگ» خواند.
او خواستار پایان حاکمیت این گروه بر نوار غزه، تحویل سلاحها و آزادی فوری گروگانها شد.
عباس که در افتتاحیه نشست شورای مرکزی فلسطین در رامالله سخنرانی میکرد، در اظهاراتی کمسابقه علیه حماس، این گروه را به «فراهم کردن بهانه برای جنایات اسرائیل در غزه» متهم کرد.
او از حماس خواست تا فورا به سیطره خود بر نوار غزه پایان دهد، سلاحهایش را به تشکیلات خودگردان فلسطین تحویل دهد و به یک حزب سیاسی تبدیل شود. اقدامی که او آن را «تنها راه بازگشت به وحدت فلسطین» توصیف کرد.
«خطر بروز قحطی»
این اعتراضات در حالی شکل گرفته است که مدیرکل سازمان جهانی بهداشت امروز (دوشنبه) نسبت به خطر بروز قحطی در نوار غزه، جایی که «دو میلیون نفر از گرسنگی رنج میبرند» هشدار داد.
تدروس آدهانوم گبریسوس در افتتاح نشست سالانه کشورهای عضو این سازمان در «ژنو» گفت: «خطر قحطی در غزه بهدلیل جلوگیری عمدی از ورود کمکهای بشردوستانه، رو به افزایش است»، در حالیکه «هزاران تن مواد غذایی تنها چند دقیقه دورتر، پشت مرزها معلق مانده است.»
از دوم مارس گذشته، اسرائیل ورود تمام کمکهای بشردوستانه به غزه را ممنوع کرده است؛ اقدامی که با هدف افزایش فشار بر جنبش حماس در مذاکرات و وادار کردن این گروه به آزادسازی تمامی گروگانهای باقیمانده انجام میشود. با این حال، اسرائیل هیچ تعهد روشنی برای توقف کامل جنگ ارائه نکرده است.
این نخستین بار نیست که تظاهرات خشمگینی علیه جنبش فلسطینی حماس در غزه برگزار میشود. پیشتر نیز هزاران نفر از معترضان غزهای با خشم خواستار پایان جنگی شدهاند که بیش از 15 ماه است ادامه دارد و کنارهگیری رهبران حماس را خواستار شدند، چرا که عملکرد این رهبران تنها ویرانیهای بیشتری به بار آورده است.
ساکنان غزه از نزدیک به یک سال و نیم پیش، یعنی از هفتم اکتبر 2023، تحت تأثیر یک جنگ ویرانگر اسرائیلی قرار دارند؛ جنگی که پس از حملهای که حماس به شهرکها و پایگاههای نظامی اسرائیل در حاشیه نوار غزه انجام داد، آغاز شد.
از آغاز جنگ تاکنون، بر اساس آخرین آمار ارائهشده توسط وزارت بهداشت غزه، تعداد کشتهها در این منطقه بیش از 53 هزار نفر بوده است، که دستکم 3340 نفر از آنها پس از ازسرگیری حملات اسرائیل از 18 مارس کشته شدهاند.
این جنگ همچنین تخریب گستردهای به بار آورده و به دلیل کمبود کمکهای غذایی و پزشکی، خطر قحطی در برخی مناطق به شدت افزایش یافته است.