
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، روز شنبه دهم خرداد از دریافت بخشهایی از یک پیشنهاد آمریکایی درباره توافق احتمالی بر سر برنامه هستهای ایران خبر داد. به گفته او، این پیشنهاد پس از پنج دور مذاکره غیرمستقیم با آمریکا و از طریق میانجیگری عمان به تهران منتقل شده است.
عراقچی در پیامی در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت که بدر البوسعیدی، وزیر خارجه عمان، در سفری کوتاه به تهران، مفاد این پیشنهاد را ارائه کرده است. او تاکید کرد که پاسخ ایران در زمان مناسب و بر پایه حقوق ملت، اصول و منافع ملی داده خواهد شد.
در همین راستا، کاخ سفید اعلام کرد به نفع ایران است که پیشنهاد ویتکاف را قبول کند.
سخنگوی کاخ سفید در اینباره گفت: «ویتکاف پیشنهادی مفصل و قابل قبول را درباره «توافق هستهای» به ایران ارسال کرده است.
این تحولات در آستانه دور ششم مذاکرات میان تهران و واشنگتن صورت میگیرد، هرچند هنوز زمان و محل این مذاکرات مشخص نشده است.
از سویی آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد جمهوری اسلامی در بازه زمانی ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۸، مواد هستهای ناشناخته و یا تجهیزات به شدت آلوده ناشی از برنامه هستهای اعلام نشده را در تورقوزآباد نگهداری کرده و پس از آن، این اقلام از آن مکان خارج شدهاند.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکید کرد جمهوری اسلامی درباره مکانهای اعلام نشده، پاسخهای فنی معتبری ارائه نداده است.آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارشی محرمانه که برای کشورهای عضو ارسال شده و نسخهای از آن به رویت خبرگزاری رویترز رسیده، اعلام کرده است ایران پیشتر در سه مکان که مدتهاست تحت تحقیقات قرار دارند، فعالیتهای محرمانه هستهای با استفاده از مواد هستهای اعلامنشده انجام داده است.
در این گزارش آمده است: «این سه مکان (لویزان-شیان، ورامین و مریوان) و احتمالا دیگر مکانهای مرتبط، بخشی از یک برنامه ساختاریافته اعلامنشده هستهای بودهاند که ایران تا اوایل دهه ۲۰۰۰ آن را اجرا کرده و در برخی از این فعالیتها از مواد هستهای اعلامنشده استفاده کرده است.»
همزمان رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، بار دیگر از جمهوری اسلامی خواست «فورا و بهصورت کامل و موثر»، با آژانس همکاری کند.
گروسی، ۲۵ اسفند ۱۴۰۳ با اشاره به نگرانیهای فزاینده جامعه جهانی از گسترش برنامه هستهای جمهوری اسلامی هشدار داده بود که تهران به نقطه عبور از «آستانه هستهای» بسیار نزدیک شده است.
واکنش اسرائیل به گزارش آژانس: ایران مصمم به ساخت سلاح هستهای است و جامعه جهانی باید وارد عمل شود
در پی انتشار گزارش جامع و محرمانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره فعالیتهای هستهای اعلامنشده ایران، دفتر نخستوزیری اسرائیل، شنبه ۱۰ خرداد با صدور بیانیهای رسمی این گزارش را «سنگین و روشن» توصیف و تاکید کرد تهران بهرغم هشدارهای بینالمللی، «بهطور کامل بر تکمیل برنامه ساخت سلاح هستهای متمرکز شده» است.
در این بیانیه آمده است: «این گزارش تصویری هشداردهنده و صریح از وضعیت موجود ارائه میکند. با وجود هشدارهای مکرر از سوی جامعه بینالمللی، ایران مصمم است برنامه ساخت سلاح هستهای خود را به سرانجام برساند.»
دفتر بنیامین نتانیاهو تاکید کرد که یافتههای آژانس، موضع دیرینه اسرائیل مبنی بر «غیرصلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران» را تقویت میکند: «این گزارش آنچه را اسرائیل سالهاست دربارهاش هشدار میدهد، تایید میکند: هدف از برنامه هستهای ایران صلحآمیز نیست و این مساله از دامنه نگرانکننده فعالیتهای غنیسازی اورانیوم ایران کاملا مشهود است.»
نگهداری مواد هستهای ناشناخته و تجهیزات آلوده
به گزارش آژانس، جمهوری اسلامی در بازه زمانی ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۸، مواد هستهای ناشناخته یا تجهیزات به شدت آلوده ناشی از برنامه هستهای اعلام نشده را در تورقوزآباد نگهداری کرده و پس از آن، این اقلام از آن مکان خارج شدهاند.
این ارزیابی در چارچوب گزارشی «جامع» صورت گرفته که در ماه نوامبر گذشته از سوی شورای حکام آژانس درخواست شده و بر پایه آن، جمهوری اسلامی درباره مکانهای اعلام نشده، پاسخهای فنی معتبری ارائه نداده است.
بر اساس این گزارش، ذخایر اورانیوم غنیشده ایران از زمان گزارش قبلی، بیش از ۹۵۳ کیلوگرم افزایش یافته و به ۹۲۴۷.۶ کیلوگرم رسیده.
همچنین ذخایر اورانیوم غنیشده تا ۶۰ درصد در قالب هگزافلوراید اورانیوم، ۱۳۳.۸ کیلوگرم افزایش یافته و به ۴۰۸.۶ کیلوگرم رسیده است. همزمان، میزان ذخیره اورانیوم غنیشده ایران تا سقف ۲۰ درصد در قالب «UF6»، به میزان ۳۳۲.۳ کیلوگرم کاهش یافته و به ۲۷۴.۵ کیلوگرم رسیده است.
دفتر نخستوزیری اسرائیل تاکید کرد: «چنین سطحی از غنیسازی تنها در کشورهایی مشاهده میشود که بهصورت فعال در پی دستیابی به سلاح هستهای هستند و هیچ توجیه غیرنظامیای برای آن وجود ندارد.»
در ادامه بیانیه دفتر نتانیاهو آمده است که ایران همچنان با تعهدات خود در چارچوب معاهده عدم اشاعه سلاحهای هستهای (NPT) همسو نیست: «این گزارش بهوضوح نشان میدهد که ایران همچنان به تعهدات اساسی و الزامات خود ذیل معاهده عدم اشاعه پایبند نیست و با بازرسان آژانس همکاری نمیکند.»
هماکنون برای متوقف کردن ایران وارد عمل شوید
دولت اسرائیل در پایان از جامعه جهانی خواسته است «هماکنون برای متوقف کردن ایران» وارد عمل شود.
خبرگزاری رویترز ۹ خرداد به نقل از منابع دیپلماتیک گزارش داد آمریکا و سه کشور اروپایی پیشنویس قطعنامهای را برای ارائه به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی آماده کردهاند که برای نخستینبار در ۲۰ سال گذشته، ایران را به نقض تعهدات پادمانی منع گسترش سلاحهای هستهای متهم میکند.
شورای حکام اول آذر ۱۴۰۳ به پیشنهاد آلمان، بریتانیا و فرانسه، قطعنامهای علیه برنامه هستهای حکومت ایران به تصویب رساند و بر لزوم همکاری فوری تهران با آژانس تاکید کرد. اما وزارت امور خارجه و سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی در بیانیهای مشترک، گزارش اخیر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، درباره برنامه هستهای حکومت ایران را تکرار «اتهامات مغرضانه و بیاساس» گذشته خواندند.
دفتر بنیامین نتانیاهو گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی را نشان دهنده آن دانست که هدف برنامه هستهای جمهوری اسلامی صلحآمیز نیست. دفتر نخست وزیر اسرائیل گزارش آژانس را نشان دهنده آن دانست که جمهوری اسلامی مصمم به تکمیل برنامه تسلیحات هستهای خود است.
دفتر نخست وزیر اسرائیل با اشاره به گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکید کرد که جامعه بینالمللی باید همین حالا برای متوقف کردن جمهوری اسلامی اقدام کند.