
گزارشهای جدید حاکی از آن است که جمهوری اسلامی ایران اخیراً سفارش خرید هزاران تُن پرکلرات آمونیوم از چین داده است؛ مادهای کلیدی که در ساخت سوخت جامد موشکهای بالیستیک کاربرد دارد. به گزارش والاستریت جورنال، این حجم از مادهٔ شیمیایی میتواند پشتوانهٔ تولید تا ۸۰۰ فروند موشک بالیستیک باشد.
برخی منابع مطلع که به این رسانه گفتهاند، بخشی از این مواد ممکن است به گروههای نیابتی ایران از جمله شبهنظامیان حوثی در یمن منتقل شود. با این حال، مقامهای رسمی ایالات متحده تا زمان انتشار گزارش، از هرگونه اظهار نظر خودداری کردهاند.به گزارش والاستریت ژورنال ایران هزاران تن « پرکلرات آمونیوم» از چین سفارش داده است که به زودی به کشور میرسد و میتواند برای تولید سوخت صدها موشک بالستیک به کار برده شود. این درحالی است که گفته میشود علت انفجار مرگبار ماه آوریل در بندر رجایی، نگهداری نادرست از ترکیبات سوخت موشک بوده است.
به گزارش والاستریت ژورنال به نقل از منابع آگاه، شرکت ایرانی «پیشگامان تجارت رفیع نوین» چند ماه پیش هزاران تن «پرکلرات آمونیوم» را از شرکت Lion Commodities Holding مستقر در هنگ کنگ سفارش داده است و انتظار میرود که این محموله تا چند ماه آینده به ایران برسد.
«پرکلرات آمونیوم» ماده اکسیدکننده بسیار قوی و از اجزای اصلی سوخت جامد موشک است. این ماده معمولا از فرایند تبادل یونی «پرکلرات سدیم» با «کلرید آمونیوم» تولید میشود.
به گزارش نیویورکتایمز به نقل از یک منبع مرتبط با سپاه پاسداران، ماده منفجر شده در انفجار مرگبار روز ۲۶ آوریل (ششم اردیبهشت) بندر رجایی که به کشته شدن دهها نفر انجامید، «پرکلرات سدیم» بوده است.
جورج هربرت، استاد موسسه مطالعات بینالمللی مونتری که تحقیقاتش متمرکز بر دفاع موشکی است، در گفتگو با واشنگتنپست درباره انفجار بندر رجایی گفته بود: «شعلههای بسیار روشن که از سفید به زرد تبدیل میشوند و همچنین دود قرمز رنگ میتوانند نشانه وجود پرکلرات سدیم باشند. با این حال وجود پرکلرات آمونیوم نیز محتمل است.»
به گزارش والاستریت ژورنال به نقل از منابع آگاه، ایران احتمالا بخشی از محموله «پرکلرات آمونیوم» را که به تازگی از چین خریداری کرده است، به شبهنظامیان نیابتی خود از جمله حوثیهای یمن اختصاص خواهد داد.
بنابر این گزارش، جمهوری اسلامی ایران در پی تضعیف حزبالله در لبنان، حماس در غزه و حوثیها در یمن به دلیل حملات اسرائیل، به دنبال تقویت و بازسازی شبکه نیابتی خود موسوم به «محور مقاومت» است.
به گزارش روزنامه بریتانیایی تایمز، ایران همچنین اخیرا چندین موشک بالستیک را دراختیار شبهنظامیان مورد حمایت خود در عراق قرار داده است.
دو کشتی ایرانی اوایل سال جاری میلادی هزار تن «پرکلرات سدیم» را از چین بارگیری کردند. بنابر دادههای ردیابی دریایی، این محموله بین اواسط فوریه و اواخر مارس به ایران رسیده است. به گفته مقامات، این میزان «پرکلرات سدیم» برای تولید سوخت ۲۶۰ موشک کوتاهبرد کافی بود. با این حال بنابر گزارشها، به نظر میرسد دستکم بخشی از این محموله در انفجار بندر رجایی از بین رفت.اما بنابر گزارش والاستریت ژورنال به نقل از یک مقام آگاه، سفارش جدید «پرکلرات آمونیوم» بسیار بزرگتر است و میتواند برای تولید سوخت ۸۰۰ موشک به کار برده شود.بنابر این گزارش، قرارداد خرید این محموله چند ماه پیش و قبل از این که دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا ارسال نامه به علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران را اعلام کند، امضا شده بود.
وزارت خزانهداری آمریکا در ماه آوریل و سه روز پس از انفجار مرگبار بندر رجایی، تحریمهای جدیدی را علیه شش فرد و یک شرکت ایرانی به همراه پنج شرکت مستقر در چین به دلیل «نقش آنها در شبکهای که از جانب سپاه پاسداران مواد لازم از جمله پرکلرات سدیم را برای تولید پیشران موشکهای بالستیک تهیه میکرد» وضع کرد. دو هفته بعد، نهادها و افراد بیشتری در چین و هنگکنگ به دلیل پشتیبانی از برنامه موشکی ایران تحریم شدند.این وزارتخانه در ماه مه، «پرکلرات سدیم» را به فهرست موادی مورد استفاده در برنامههای نظامی، هستهای یا موشکی ایران، افزود.
یک مقام وزارت خارجه آمریکا گفت: «اشخاص و نهادهای چینی از برنامه موشکی ایران و همچنین از تلاشهای حوسیها برای تولید موشک و پهپاد حمایت کردهاند، به همین دلیل ما به شناسایی و تحریم آنها ادامه میدهیم.»
از سوی دیگر، اسرائیل در حملات ماه اکتبر به ایران با هدف قرار دادن ۱۲ «میکسر سیارهای»، به توانایی جمهوری اسلامی ایران برای تولید سوخت جامد موشکهای بالستیک آسیب جدی وارد کرد.
به گزارش یک مقام آگاه، ایران تعمیر این میکسرها را آغاز کرده است. به این ترتیب، بخش زیادی از مواد وارداتی از چین احتمالا در ایران باقی خواهد ماند، اما انتظار میرود بخشی از آن به گروههایی مانند حوثیها منتقل شود.
فابیان هینز، تحلیلگر نظامی موسسه بینالمللی مطالعات راهبردی، گفت که ایران احتمالا به دلیل محدودیتهای تولید داخلی خود به واردات این مواد نیاز دارد.
آقای هینز افزود: « این مواد خطرات بزرگی در زمینه آتشسوزی و انفجار دارند. مجموعه دفاعی-صنعتی ایران سابقه درخشانی در رعایت استانداردهای ایمنی ندارد.»
شرکت امنیت دریایی بریتانیایی «امبری» در پی انفجار ماه آوریل بندر رجایی اعلام کرد به شواهدی دست یافته است که نشان میدهد انفجار به دلیل نگهداری نادرست «پرکلرات سدیم» در بندر رجایی رخ داده است.این تحولات در حالی رخ میدهد که تهران در تلاش برای بازسازی ظرفیت موشکی خود است؛ تلاشی که به گفتهٔ برخی تحلیلگران، همزمان با مذاکرات هستهای در جریان با واشینگتن صورت گرفته است.
منابع مطلع گفتهاند که مواد مورد بحث، قرار است طی ماههای آینده از چین وارد ایران شود. پرکلرات آمونیوم، که نوعی اکسیدکنندهٔ قدرتمند است، در صنایع نظامی و از جمله در تولید سوخت موشکهای کوتاهبرد و میانبرد ایران نقش اساسی ایفا میکند.
بر اساس اسناد رهگیری حملونقل دریایی، دو کشتی ایرانی که در ماههای گذشته در بنادر چین پهلو گرفته بودند، مجموعاً بیش از هزار تُن سدیم پرکلرات بارگیری کردهاند؛ مادهای که برای تولید پرکلرات آمونیوم ضروری است. این محمولهها در فاصلهٔ اواسط فوریه تا اواخر مارس به بنادر جنوبی ایران منتقل شدهاند.
کارشناسان نظامی برآورد میکنند که تنها همین مقدار، برای سوخترسانی به بیش از ۲۵۰ موشک کوتاهبرد کافی خواهد بود. همچنین گمان میرود بخشی از این محمولهها به شبکههای نیابتی وابسته به ایران در منطقه، از جمله گروههای مسلح فعال در یمن، لبنان و سوریه اختصاص یابد.
در این میان، نام شرکت بازرگانی «پیشگامان تجارت رفیع نوین» بهعنوان طرف ایرانی این معامله مطرح شده که بنا بر گزارشها، طی ماههای گذشته سفارشهایی برای تهیهٔ مواد موشکی به شرکت هنگکنگی «لیون کامودیتیز» داده است.
تا زمان انتشار گزارش، هیچیک از دو شرکت به درخواست رسانهها برای پاسخگویی واکنش نشان ندادهاند. همچنین نمایندگی ایران در سازمان ملل نیز از اظهارنظر رسمی در اینباره خودداری کرده است.