آفتابكاران اخبار و مقالات درباره ايران و مقاومت
خبرگزاری آسوشیتدپرس از ارائه قطعنامه کشورهای غربی در نشست آتی شورای حکام آژانس اتمی علیه ایران خبر داده است. عراقچی وزیر خارجه ایران “اتهام نقض تعهدات پادمانی” را رد کرده و این اتهام را “سیاسی” و “مغرضانه” دانسته است.
خبرگزاری آسوشیتدپرس روز پنجشنبه ۱۵ خرداد (۵ ژوئن) به نقل از یک دیپلمات ارشد غربی خبر داد کشورهای غربی قصد دارند در نشست آتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) در روز دوشنبه ۹ ژوئن در وین، پیش‌نویس قطعنامه‌ای را ارائه دهند که برای نخستین بار در ۲۰ سال گذشته ایران را به نقض تعهدات پادمانی خود متهم می‌کند.
به نوشته این خبرگزاری ارائه این قطعنامه در زمان حساسی صورت می‌گیرد چونکه دولت دونالد ترامپ، به دنبال “دستیابی به توافق با تهران” برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران است.
دو طرف تا کنون پنج دور گفت‌وگو برگزار کرده‌اند، اما هنوز به نتیجه نرسیده‌اند.
به گفته دیپلمات غربی، پیش‌نویس این قطعنامه به طور مشترک توسط فرانسه، بریتانیا و آلمان (گروه موسوم به E3) به همراه ایالات متحده تهیه شده است.
مشورت آمریکا با متحدان اروپایی
وزارت خارجه آمریکا در واشنگتن اعلام کرد که دولت ترامپ در حال مشورت با متحدان اروپایی خود درباره گام‌های بعدی در نشست شورای حکام است.
مقامات آمریکایی گفتند “نگرانی‌های جدی درباره برنامه هسته‌ای ایران و عدم پایبندی طولانی‌مدت این کشور به تعهدات پادمانی‌اش دارند و همه گزینه‌ها را بررسی می‌کنند. آنها ابراز داشتند که در حال هماهنگی با شرکای خود برای موضع‌گیری در نشست شورای حکام هستند که از ۹ تا ۱۳ ژوئن برگزار می‌شود.
پیش‌نویس قطعنامه چه می‌گوید؟
در پیش‌نویسی که به دست آسوشیتدپرس رسیده، آمده است:«عدم همکاری کامل و به‌موقع ایران از سال ۲۰۱۹ تا کنون با آژانس در خصوص مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده در چندین سایت مخفی در ایران، نشان‌دهنده نقض تعهدات پادمانی آن کشور است.»
این قطعنامه همچنین می‌گوید ناتوانی آژانس در اطمینان از صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران، سئولاتی را ایجاد کرده که در صلاحیت شورای امنیت سازمان ملل است که مسئولیت حفظ صلح و امنیت بین‌الملل را برعهده دارد.
قطعنامه از رافائل گروسی دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌خواهد که “تلاش‌های خود را برای اجرای این قطعنامه و قطعنامه‌های پیشنهادی ادامه داده و گزارش‌های بعدی درباره پیشرفت‌ها را ارائه کند.
عراقچی: اتهامات وارده سیاسی و مغرضانه است
ایران بارها داشتن هرگونه برنامه تسلیحات هسته‌ای را رد کرده و می‌گوید که برنامه هسته‌ای‌اش صرفا صلح‌آمیز است.
در واکنش به قطعنامه پیشنهادی آمریکا و سه کشور اروپایی عباس عراقچی در پلتفرم اکس (توئیتر سابق) نوشت به‌جای آن‌که با حسن نیت عمل کنند، سه کشور اروپایی (E3) در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تصمیم به “اقدامات مغرضانه” علیه ایران گرفته‌اند.
عراقچی ادامه می‌دهد: «زمانی که همین سه کشور در سال ۲۰۰۵ چنین رفتار ناپسندی را نشان دادند، در واقع این اقدام آنها در بسیاری جهات نقطه آغاز غنی‌سازی اورانیوم در ایران بود. آیا واقعا این سه کشور در دو دهه گذشته هیچ‌چیز نیاموخته‌اند؟»
عراقچی می‌گوید “اتهام نادرست” مبنی بر اینکه ایران تعهدات پادمانی خود را نقض کرده، اتهامی است که بر پایه گزارش‌های “مغرضانه و سیاسی” و با هدف ایجاد بحران مطرح می‌شود.
عراقچی تهدید کرده است “مسئولیت کامل آنچه پیش خواهد آمد، تنها بر دوش بازیگران بی‌مسئولیتی است که برای حفظ نفوذ خود از هیچ اقدامی فروگذار نمی‌کنند.”
احتمال تغییر متن پیش‌نویس
طبق تعهدات پادمانی ایران موظف است فعالیت‌های هسته‌ای خود را اعلام کند و به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه دهد که از صلح‌آمیز بودن آنها اطمینان حاصل کنند.
مقامات غربی معتقدند که ذرات اورانیوم کشف‌شده در سایت‌های هسته‌ای ممکن است نشان‌دهنده وجود برنامه مخفی تسلیحات هسته‌ای ایران تا سال ۲۰۰۳ باشد.
دیپلمات ارشد غربی که با خبرگزاری آسوشتیدپرس صحبت کرده با این حال قطعنامه را “گامی جدی” توصیف کرده اما گفته است که “غرب هنوز درِ دیپلماسی را به روی ایران نبسته است”.
در متن پیش‌نویس قطعنامه همچنین آمده است شورای حکام بر حمایت خود از راه‌حل دیپلماتیک برای حل مسائل برنامه هسته‌ای ایران تأکید می‌کند. در قسمتی از متن اشاره شده است که این راه‌حل باید به توافقی منتهی شود که تمامی نگرانی‌های بین‌المللی درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران را در نظر بگیرد و همه طرف‌ها را به مشارکت سازنده دیپلماتیک ترغیب کند.
هشدار درباره پیامدها در صورت عدم همکاری ایران
دیپلمات غربی که خبرگزاری آسوشیتدپرس نامش را قید نکرده هشدار داده است که اگر ایران همکاری نکند، احتمال دارد در تابستان نشست فوق‌العاده‌ای برگزار شود و قطعنامه‌ای برای ارجاع موضوع به شورای امنیت سازمان ملل متحد صادر گردد.
سه کشور اروپایی پیش از این هشدار داده بودند که در صورت عدم همکاری ایران، ممکن است تحریم‌هایی که طبق توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ لغو شده بودند دوباره اعمال شوند.
جمهوری اسلامی ایران در واکنش به تصمیمات شورای حکام با گسترش فعالیت‌های هسته‌ای خود و اخراج بازرسان، واکنش نشان داده بود.
عراقچی: به تصویب قطعنامه علیه ایران در شورای حکام واکنش قاطع نشان می‌دهیم
عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، در واکنش به گزارش‌ها از اقدام سه کشور اروپایی و آمریکا برای تصویب قطعنامه عدم پایبندی علیه جمهوری اسلامی در شورای حکام آژانس، آن را اقدام خصمانه علیه ایران خواند و تهدید کرد تهران واکنش قاطع نشان می‌دهد.
او در شبکه ایکس نوشت: «اروپا در آستانه یک اشتباه راهبردی بزرگ دیگر قرار دارد: ایران به هرگونه نقض حقوق خود واکنشی قاطع نشان خواهد داد. مسئولیت کامل و بی‌چون‌وچرای این وضعیت بر عهده بازیگران بی‌مسئولیتی است که برای کسب اهمیت، از هیچ اقدامی فروگذار نمی‌کنند.»
عراقچی افزود: «اتهام‌زنی نادرست به ایران مبنی بر نقض پادمان‌ها-بر پایه گزارش‌هایی بی‌پایه و سیاسی‌شده- آشکارا با هدف ایجاد یک بحران صورت می‌گیرد.»
آمریکا و سه کشور اروپایی پیش‌نویس قطعنامه‌ای را برای ارائه به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آماده کرده‌اند که برای نخستین‌بار در ۲۰ سال گذشته، ایران را به نقض تعهدات پادمانی منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای متهم می‌کند.
خبرگزاری رویترز نوشت این گزارش پیش از نشست آتی شورای حکام که قرار است ۱۹ خرداد برگزار شود، منتشر خواهد شد و دیپلمات‌ها انتظار دارند لحن آن به‌شدت انتقادی باشد.
آسوشیتدپرس در گزارشی به نقل از یک دیپلمات ارشد غربی خبر داد که کشورهای غربی قصد دارند قطعنامه‌ای را در جلسه آینده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کنند که برای اولین بار در ۲۰ سال گذشته، ایران را به عدم پایبندی به تعهدات پادمانی خود متهم می‌کند.
این اقدام کشورهای اروپایی در زمان حساسی انجام می‌شود، زیرا دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا به دنبال دستیابی به توافقی با ایران است تا برنامه هسته‌ای این کشور را محدود کند. تهران و واشنگتن تاکنون چندین دور مذاکره برای دستیابی به این توافق انجام داده‌اند، اما هنوز به نتیجه نرسیده‌اند.
به گفته این دیپلمات ارشد غربی، پیش‌نویس این قطعنامه به‌صورت مشترک توسط فرانسه، بریتانیا و آلمان که به تروئیکای اروپایی معروف هستند با همراهی آمریکا ارائه خواهد شد.
وزارت خارجه آمریکا با ابراز نگرانی از برنامه هسته‌ای ایران اعلام کرد که واشنگتن در حال رایزنی با متحدان اروپایی خود درباره چگونگی برخورد با پرونده ایران در نشست شورای حکام در ماه ژوئن است.در پیش‌نویس قطعنامه کشورهای غربی که خبرگزاری آسوشیتدپرس آن را مشاهده کرده، آمده است: «از سال ۲۰۱۹، کوتاهی‌های متعدد ایران در انجام تعهدات خود برای همکاری کامل و به‌موقع با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خصوص مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده در چندین مکان اعلام‌نشده در ایران … به منزله عدم پایبندی به تعهدات این کشور تحت توافقنامه پادمانی آن است.»کشورهای غربی در پیش‌نویس قطعنامه خود اعلام کردند که «ناتوانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ارائه تضمین از اینکه برنامه هسته‌ای ایران فقط صلح‌آمیز است، پرسش‌هایی را مطرح می‌کند که در صلاحیت شورای امنیت سازمان ملل متحد به عنوان نهادی که مسئولیت اصلی حفظ صلح و امنیت بین‌المللی را برعهده دارد، قرار دارد.»
این قطعنامه از رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، می‌خواهد که «به تلاش‌های خود برای اجرای این قطععنامه و قطعنامه‌های پیشین ادامه دهد و بار دیگر درباره هرگونه تحول جدید درباره این موارد گزارش دهد.»
متن پیش‌نویس ممکن است پیش از ارائه رسمی تغییر کند، زیرا اعضای هیات مدیره فرصت دارند پیشنهاداتی را ارائه دهند.
بر اساس تعهدات پادمانی، ایران موظف است همه مواد و فعالیت‌های هسته‌ای خود را اعلام و به بازرس‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه دهد تا این موارد را بررسی و تأیید کند که هیچ‌یک از این مواد صرف اهداف غیرصلح‌آمیز نمی‌شوند.
در «گزارش جامع» آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که آخر هفته گذشته میان کشورهای عضو توزیع شد، دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل متحد گفت که همکاری تهران با آژانس در مورد آثار اورانیوم کشف‌شده توسط بازرسان آژانس در چندین مکان در ایران که تهران آنها را به عنوان سایت هسته‌ای اعلام نکرده، «به هیچ وجه» رضایت‌بخش نبوده است.ایران همواره تأکید کرده که برنامه هسته‌ای‌اش کاملاً صلح‌آمیز است.
دیپلمات ارشد غربی قطعنامه پیشنهادی کشورهای غربی را «گامی جدی» دانست و گفت که در این مورد، کشورهای غربی «درهای دیپلماسی را نمی‌بندند.»
این دیپلمات هدف این قطعنامه را حل این مساله توسط ایران دانست و گفت: «به همین دلیل است که این قطعنامه فوراً عدم پایبندی ایران را به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارجاع نمی‌دهد تا تحریم‌های بیشتری را بررسی کند»، «آنها فرصت خواهند داشت تا در نهایت به همه درخواست‌هایی که در ۶ سال گذشته مطرح شده‌اند، پاسخ دهند.»
در پیش‌نویس قطعنامه کشورهای غربی آمده است که شورای حکام «بر حمایت خود از راه‌حل دیپلماتیک برای مشکلات ناشی از برنامه هسته‌ای ایران تأکید می‌کند؛ راه‌حلی که به منجر به توافقی شود که همه نگرانی‌های بین‌المللی مرتبط با فعالیت‌های هسته‌ای ایران را برطرف کند و از همه طرف‌ها می‌خواهد به‌طور سازنده در مسیر دیپلماسی مشارکت کنند.»
دیپلمات ارشد غربی گفت که اگر ایران از همکاری خودداری کند، احتمالاً یک نشست فوق‌العاده در تابستان برگزار خواهد شد و ممکن است در آن قطعنامه‌ای تصویب شود که موضوع را به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارجاع دهد.
این سه کشور اروپایی تهدید کرده‌اند که ممکن است به سمت فعال‌سازی بازگشت خودکار تحریم‌هایی بروند که در چارچوب توافق هسته‌ای اولیه سال ۲۰۱۵ لغو شده بودند، تحریم‌هایی که پیش از انقضای رسمی توافق در ۱۸ اکتبر، ممکن است دوباره اعمال شوند.
