
رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت که ایران “پتانسیل باورنکردنی” برای تبدیل شدن به یک فاجعه را دارد. به گفته او، شکست مذاکرات هستهای بین تهران و واشنگتن “به احتمال زیاد” به اقدام نظامی منجر خواهد شد.
رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در مصاحبهای با نشریه فایننشال تایمز که روز جمعه ۶ ژوئن (۱۶ خرداد) منتشر شد، گفت: «در میان کشورهای دارای برنامه هستهای، ایران بزرگترین نگرانی من است.»
گروسی در این مصاحبه اظهار داشت که جمهوری اسلامی ذخایر اورانیوم غنیشده خود را بهطرز چشمگیری افزایش داده و به سطحی نزدیک به درجه تسلیحاتی رسانده است.
او ادامه داد: «جمهوری اسلامی در حال حاضر سلاح هستهای ندارد، اما مواد لازم برای ساخت آن را دارد. تهدیدهای اسرائیل علیه جمهوری اسلامی نشاندهنده این است که موضوع ایران پتانسیل باورنکردنی برای تبدیل شدن به یک فاجعه را دارد. اگر مذاکرات شکست بخورد، این بهاحتمال زیاد به اقدام نظامی منجر خواهد شد.
گروسی با اشاره به قابلیتهای هستهای ایران گفت: «برای رسیدن به آنها باید نیم مایل به زیر زمین بروید. من بارها آنجا بودهام. برای رسیدن به آنجا باید از تونلی مارپیچ، پایین، پایین و پایین بروید. قابلیتهای هستهای جمهوری اسلامی را نمیتوان با یک حمله نابود کرد.»
“واکنش زنجیرهای در خاورمیانه”
گروسی همچنین اظهار داشت: «امروزه ما میتوانستیم ۳۰ کشور با توانایی ساخت سلاح هستهای داشته باشیم، با توجه به سطح توسعه فنیشان، اما تنها ۹ کشور دارای این سلاحها هستند.» او هشدار داد که اگر ایران به این فهرست اضافه شود، “ممکن است شاهد یک واکنش زنجیرهای در خاورمیانه باشیم.”
مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی همچنین اقدامهای دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا درباره ایران را مورد اشاره قرار داد و گفت: «اقدامات ترامپ باعث آغاز مذاکراتی شد که پیش از آن اصلاً وجود نداشت و این بهطور عینی قابل تقدیر است.»
موضوع غنیسازی در خاک ایران مهمترین نقطه اختلاف میان جمهوری اسلامی و ایالات متحده آمریکا است.
پیشتر سایت واینت به نقل از مقامهای اسرائیلی نیز خبر داده بود که دستیابی به یک توافق هستهای مناسب میان ایالات متحده و ایران ممکن نیست، زیرا جمهوری اسلامی حاضر به برچیدن برنامه اتمی خود نیست.
به گفته این رسانه، مقامهای اسرائیل معتقد هستند که حمله به تاسیسات هستهای ایران “ممکن و ضروری” است.
با این حال، اکسیوس روز جمعه ۶ ژوئن به نقل از مقامهای ارشد اسرائیل گزارش داد که این کشور همزمان با انجام آموزش و تمرینات حمله به تاسیسات هستهای ایران،به آمریکا گفته که تا زمان شکست مذاکرات اقدامی نخواهد کرد. وی گفت جمهوری اسلامی ایران «بزرگترین نگرانی من» در میان کشورهای دارای برنامه هستهای است.
گروسی در این مصاحبه هشدار داد که جمهوری اسلامی ایران ذخایر اورانیوم غنیشده خود را به طرز چشمگیری افزایش داده و این ذخایر به سطحی نزدیک به درجه تسلیحاتی رسیدهاند. وی تأکید کرد: «ایران در حال حاضر سلاح هستهای در اختیار ندارد، اما مواد لازم برای ساخت آن را دارد.»
وی با اشاره به پیامدهای بالقوه شکست مذاکرات هستهای هشدار داد: «تهدیدهای اسرائیل علیه جمهوری اسلامی نشاندهنده پتانسیل بالای این بحران برای تبدیل شدن به یک فاجعه است. اگر مذاکرات شکست بخورد، این احتمال وجود دارد که به اقدام نظامی منجر شود.» جمهوری اسلامی نیز توضیحی برای این موضوع ندارد که اگر برنامه هستهای صلحآمیز دارد، چه نیازی به استقرار تأسیسات در تونلهای زیرزمینی است!
مدیرکل آژانس همچنین بارها تأکید کرده است که جمهوری اسلامی باید با شفافسازی کامل، اثبات کند که برنامه هستهایاش صرفاً صلحآمیز است. او تصریح کرده که «فتوای رهبر جمهوری اسلامی درباره حرام بودن استفاده از سلاح هستهای، از نظر فنی و حقوقی برای آژانس کافی نیست و ایران باید با اقدامات عملی و فنی این ادعا را اثبات کند.»گروسی با اشاره به زیرساختهای هستهای ایران گفت: «برای رسیدن به تاسیسات غنیسازی، باید از تونلهایی مارپیچ به عمق زمین بروید. من بارها از این تاسیسات بازدید کردهام. قابلیتهای هستهای ایران به گونهای است که با یک حمله نمیتوان آنها را از بین برد.»
مدیرکل آژانس در ادامه افزود: «اگرچه امروزه ۳۰ کشور توانایی فنی ساخت سلاح هستهای را دارند، اما تنها ۹ کشور دارای چنین سلاحهایی هستند. در صورت پیوستن ایران به این فهرست، ممکن است شاهد یک واکنش زنجیرهای در منطقه خاورمیانه باشیم.»
وی همچنین به نقش دولت آمریکا اشاره کرد و گفت: «اقدامات دونالد ترامپ باعث آغاز مذاکراتی شد که پیشتر اصلاً وجود نداشت و این نکتهای است که بطور عینی باید مورد توجه قرار گیرد.»
از سوی دیگر، آژانس در گزارشهای خود اعلام کرده است که فعالیتهای هستهای اعلامنشدهای در برخی مناطق ایران از جمله توزقوزآباد رصد شده است.
بازرسان آژانس شواهدی از وجود مواد هستهای با منشأ انسانی در این مناطق به دست آوردهاند که جمهوری اسلامی درباره منشأ و هدف آنها توضیح شفافی ارائه نکرده است. بجز توزقوزآباد، چند سایت دیگر نیز در گزارشهای محرمانه آژانس به عنوان مراکز دارای فعالیتهای مشکوک معرفی شدهاند.
بر اساس گزارشهای پیشین، مهمترین نقطه اختلاف میان ایران و ایالات متحده، موضوع غنیسازی اورانیوم در خاک ایران است. در همین زمینه، منابع اسرائیلی نیز اعلام کردهاند که دستیابی به توافقی جامع با تهران را ناممکن میدانند، زیرا جمهوری اسلامی حاضر به برچیدن برنامه غنیسازی خود نیست. مقامهای اسرائیلی در اظهاراتی مشابه تأکید کردهاند که حمله به تأسیسات هستهای ایران را «ممکن و ضروری» میدانند.
دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا پس از آنکه علی خامنهای پیشنهاد منع غنیسازی در ازای «تشکیل کنسرسیوم غنیسازی منطقهای» را رد کرد، هشدار داد که وقت برای توافق رو به پایان است.