آفتابكاران اخبار و مقالات درباره ايران و مقاومت
به اعتراف مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی و “برنامۀ محیط زیست سازمان ملل متحد” از جمله نتایج طرح‌های عمرانی سپاه و بسیج : کاهش شدید سطح آب‌های زیرزمینی در ۵۴ دشت کشور؛ خشک شدن تالاب‌هایی چون گاوخونی، بختگان، هامون و هورالعظیم؛ فرونشست زمین در شهرهایی چون تهران، اصفهان و کرمان؛ نابودی هزاران کیلومترمربع جنگل و پوشش گیاهی آنهم طی یک دهه بوده‌اند.
به گزارش ایرنا، سردار پاسدار محمد زهرایی، رئیس سازمان بسیج سازندگی، امروز یکشنبه هجده خرداد ماه در همایشی دربارۀ آبخیزداری گفت که این نهاد وابسته به سپاه پاسداران به تنهایی در حال اجرای ۳۲ هزار طرح عمرانی در کشور است. این طرح‌ها به گفتۀ او شامل احداث جاده، بهسازی قنوات، کانال‌کشی، آبرسانی و تأمین نیازهای روستاها و مناطق محروم می‌شوند. به گفته وی، هدف از این اقدامات، «مردمی‌سازی حکمرانی» و تسهیل نقش دولت در توسعه محلی است.
با این حال، کارشناسان محیط زیست و منابع آب در ایران ارزیابی متفاوتی نسبت به فعالیت‌های بسیج و سپاه پاسداران در طرح های عمرانی کشور دارند؛ به ویژه طرح هایی که مستقیماً با مسئلۀ آب و محیط زیست مرتبط هستند.
به گفتۀ کاظم ندافی، پژوهشگر پیشین سازمان محیط زیست، “طرح‌های عمرانی بزرگ‌مقیاس” سپاه پاسداران که اغلب “بدون ارزیابی زیست‌محیطی” تعریف و اجرا می شوند “سال‌هاست که موجب خشکی تالاب‌ها، نابودی پوشش گیاهی و کاهش بارندگی مؤثر در مناطق خشک کشور شده‌اند.” ناصر کرمی، اقلیم‌شناس نیز در مصاحبه‌ها و نوشته‌های گوناگون هشدار داده که توسعه عمرانی بدون درک از محدودیت‌های اکولوژیک ایران “حکم تخریب ذخایر حیاتی آینده” را دارند، به‌ویژه طرح‌هایی که به‌نام انتقال آب، سدسازی یا راه‌سازی در مناطق خشک اجرا می‌شوند. این طرح‌ها به گفتۀ ناصر کرمی «ضربه‌ای برگشت‌ناپذیر به ظرفیت زیستی کشور وارد کرده‌اند.”
بخش قابل‌توجهی از این طرح‌های باصطلاح عمرانی مستقیماً توسط نهادهای وابسته به سپاه، به‌ویژه قرارگاه خاتم‌الانبیا و سازمان بسیج سازندگی، در نبود کمترین شفافیت و پاسخگویی اجرا می‌شود. به گفتۀ احمد علوی استاد اقتصاد در دانشگاه استکهلم «تمرکز پروژه‌های عمرانی در دست نهادهای نظامی، رقابت، کیفیت و مسئولیت‌پذیری در سیاست‌گذاری را از میان برده و در نتیجه مدیریت منابع حیاتی کشور را به سمت بحران سوق داده است.”نتایج چنین سیاست‌هایی به اعتراف مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی و “برنامۀ محیط زیست سازمان ملل متحد”
کاهش شدید سطح آب‌های زیرزمینی در ۵۴ دشت کشور
خشک شدن تالاب‌هایی چون گاوخونی، بختگان، هامون و هورالعظیم
فرونشست زمین در شهرهایی چون تهران، اصفهان و کرمان
نابودی هزاران کیلومترمربع جنگل و پوشش گیاهی آنهم طی یک دهه بوده‌اند.
به همین دلیل برخی از طرح‌های اجراشده توسط نهادهای وابسته به سپاه و بسیج به دلیل اجرای بدون نظارت کارشناسان مستقل، منجر به تخریب رودخانه‌ها، خشک‌شدن تالاب‌ها، تخلیه بی‌رویه سفره‌های زیرزمینی و تغییر کاربری اراضی طبیعی شده‌اند.
بر اساس ارزیابی کارشناسان مستقل، بخش مهمی از سیاست‌های عمرانی وابسته به نهادهای نظامی، فاقد ارزیابی زیست‌محیطی، بدون پشتوانه علمی و ناهماهنگ با ظرفیت طبیعی کشور هستند. در چنین شرایطی، ادعای فرماندۀ سازمان بسیج مبنی بر «مردمی‌سازی حکمرانی» در غیاب مشارکت واقعی مردم و نهادهای تخصصی، بیشتر به نظامی‌سازی تصمیم‌گیری‌ها در عرصه توسعه می‌ماند تا مدیریت پایدار منابع.
داده‌های رسمی نشان می‌دهند که در پس طرح‌های عمرانی سپاه و بسیج بیش و پیش از هر چیز تصاحب انحصاری منابع ارزی و مالی کشور نهفته است. برای نمونه، قرارگاه خاتم‌الانبیا، به‌عنوان بزرگ‌ترین پیمانکار طرح‌های دولتی، در حال حاضر ۴۰۰ پروژه بزرگ و ملی به ارزش ۳۰۰ هزار میلیارد تومان در دست اجرا دارد.
و در بودجه سال ۱۴۰۲، برای سازمان بسیج سازندگی و “گروه های جهادی وابسته به آن” دست‌کم ۵,۷۰۰ میلیارد تومان منابع مالی در نظر گرفته شده بود.
