
مجمع عمومی سازمان ملل متحد با اکثریت قاطع آرا قطعنامهای را به تصویب رساند که خواستار آتشبس فوری، بدون قید و شرط و پایدار در نوار غزه است. این قطعنامه که با حمایت ۱۴۹ کشور، از جمله آلمان به تصویب رسید با مخالفت ۱۲ کشور، از جمله اسرائیل و ایالات متحده آمریکا مواجه شد.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد روز پنجشنبه ١٢ ژوئن (٢٢ خرداد)، قطعنامهای غیرالزامآور را به تصویب رساند که خواستار توقف فوری درگیریها در نوار غزه، آزادی گروگانهای در بند گروه حماس، ارائه کمکهای بشردوستانه به ساکنان غزه، خروج کامل نیروهای اسرائیلی از این منطقه و بازگشت زندانیان فلسطینی بازداشتشده در اسرائیل است.
در این رأیگیری که در مقر سازمان ملل در نیویورک برگزار شد، ۱۴۹ کشور، از جمله آلمان به این قطعنامه رأی مثبت دادند. ۱۲ کشور از جمله اسرائیل، ایالات متحده و چند متحد نزدیک آنها، با آن مخالفت کردند و ۱۹ کشور دیگر رأی ممتنع دادند.
این قطعنامه گرچه از نظر حقوقی الزامآور نیست اما به دلیل حمایت گسترده کشورهای عضو از وزن سیاسی قابلتوجهی برخوردار است و نشاندهنده اجماع جهانی برای پایان دادن به جنگ در غزه است.
قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل پس از آن به رایگیری گذاشته شد که اقدامی مشابه در شورای امنیت سازمان ملل در هفته گذشته با وتو آمریکا ناکام ماند.
مجمع عمومی سازمان ملل با حضور ۱۹۳ کشور عضو، روز پنجشنبه ۲۲ خرداد قطعنامهای را تصویب کرد که در آن بر آزادی گروگانهای در اسارت حماس، بازگرداندن زندانیان فلسطینی از بازداشتگاههای اسرائیل و عقبنشینی کامل نیروهای اسرائیلی از نوار غزه تأکید شده است.
این قطعنامه با ۱۴۹ رأی موافق تصویب شد. ۱۹ کشور به آن رأی ممتنع دادند و ایالات متحده، اسرائیل و ۱۰ کشور دیگر با آن مخالفت کردند.
گرچه قطعنامههای مجمع عمومی جنبه الزامآور ندارند، اما از نظر سیاسی اهمیت زیادی دارند، زیرا دیدگاه جامعه جهانی نسبت به جنگ را منعکس میکنند. با این حال، درخواستهای پیشین این نهاد برای پایان دادن به جنگ میان اسرائیل و حماس تاکنون نادیده گرفته شدهاند. برخلاف شورای امنیت، هیچ کشوری در مجمع عمومی حق وتو ندارد.
در این قطعنامه «استفاده از گرسنگی دادن به غیرنظامیان بهعنوان روشی در جنگ، ممانعت غیرقانونی از دسترسی به کمکهای بشردوستانه و محروم کردن غیرنظامیان از اقلام ضروری برای بقایشان، از جمله ایجاد مانع عمدی بر سر راه ارسال و دریافت کمکها» بهشدت محکوم شده است.
واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل ضمن اعلام حمایت کشورش از قطعنامه مطرحشده در مجمع عمومی سازمان ملل گفت که در طول ۲۰ ماه درگیری مداوم، جامعه جهانی از تمام واژگان ممکن برای توصیف این «تراژدی غیرانسانی» استفاده کرده است.
او افزود که جامعه جهانی وظیفه دارد هر کاری که لازم است برای توقف خونریزی در غزه و آنچه او آن را «سلاخی» خواند، انجام دهد.
طاهر السُنی، سفیر لیبی در سازمان ملل، پیش از رأیگیری خطاب به اعضای مجمع عمومی گفت: «برای آنهایی که امروز دکمه قرمز را فشار میدهند و علیه این قطعنامه رأی میدهند، این اقدام همچون لکه خونی بر انگشتانشان باقی خواهد ماند.»
ایالات متحده هفته گذشته پیشنویس قطعنامهای در شورای امنیت را که خواستار «آتشبس فوری، بدون قید و شرط و دائمی» و فراهم شدن بدون مانع کمکهای بشردوستانه در غزه بود، وتو کرد. واشینگتن استدلال کرد که این قطعنامه میتواند تلاشهای آمریکا برای میانجیگری در مسیر آتشبس را تضعیف کند.
۱۴ کشور دیگر عضو شورا به این پیشنویس رأی مثبت داده بودند.
سازمان ملل هشدار داده که خطر قحطی در کمین است و پس از پایان محاصره ۱۱ هفتهای اسرائیل در ماه گذشته، کمکهای بشردوستانه تنها بهطور قطرهچکانی وارد شدهاند.
دوروتی شیا، سفیر موقت ایالات متحده در سازمان ملل، پیش از رأیگیری در مجمع عمومی گفت: «این قطعنامه هیچ کمکی به آزادی گروگانها نمیکند، زندگی غیرنظامیان در غزه را بهبود نمیبخشد و ما را به آتشبس نزدیکتر نمیکند؛ بلکه صرفاً اقدامی نمایشی است که اعتبار این نهاد را تضعیف میکند.»
واکنش اسرائیل
دنی دانون، سفیر اسرائیل در سازمان ملل، با اشاره به رنج ادامهدار ۵۳ گروگان اسرائیلی که همچنان در دست نیروهای حماس و دیگر گروهها در غزه نگهداری میشوند، مجمع عمومی سازمان ملل متحد را به بیتفاوتی در قبال این مساله متهم کرد.
او از عدم گنجاندن حتی یک جمله در محکومیت حماس در متن قطعنامه بهشدت انتقاد کرد و گفت: «شما امروز اینجا گرد آمدهاید، نه برای درخواست آزادی گروگانها، نه برای محکومکردن تروریستها. خیر. شما در حال رأیدادن به قطعنامهای هستید که آتشبس را مشروط به آزادی گروگانها نمیکند، قطعنامهای که اسیرکنندگان را محکوم نمیکند، و قطعنامهای که پاداشی است برای تروریستهایی که مسئول این رنجاند.»
دنون افزود این قطعنامه نه صلح را پیش میبرد و نه بازتابدهنده واقعیتهای میدانی است.
چهارمین قطعنامه مجمع عمومی درباره غزه در دو سال گذشته
قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل در حالی تصویب شد که قرار است هفته آینده کنفرانسی با هدف احیای تلاشهای بینالمللی برای راهحل دو کشوری میان اسرائیل و فلسطین برگزار شود. ایالات متحده از کشورها خواسته است در این کنفرانس شرکت نکنند.
پس از شروع جنگ غزه، مجمع عمومی برای نخستین بار در اکتبر ۲۰۲۳ خواستار آتشبس فوری بشردوستانه در غزه شد. آن قطعنامه با ۱۲۰ رأی موافق تصویب شد. در دسامبر ۲۰۲۳، ۱۵۳ کشور به آتشبس فوری بشردوستانه رأی دادند. سپس در دسامبر ۲۰۲۴، مجمع عمومی سازمان ملل برای سومین بار با ۱۵۸ رأی موافق، خواستار آتشبس فوری، بدون قید و شرط و دائمی در غزه شد.
جنگ در غزه از اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد؛ زمانی که نیروهای حماس با حملهای به اسرائیل حدود ۱۲۰۰ نفر را کشتند و نزدیک به ۲۵۰ نفر را به اسارت بردند. طبق آمار اسرائیلی، بسیاری از کشتهشدگان و گروگانها غیرنظامی بودند.
اسرائیل در واکنش، یک کارزار نظامی گسترده را آغاز کرد که به گفته مقامهای بهداشت غزه، تاکنون بیش از ۵۴ هزار فلسطینی را به کام مرگ کشانده است. آنها میگویند بیشتر قربانیان غیرنظامیاند و هزاران جسد هنوز زیر آوار مدفون باقی ماندهاند.