در روزهای آینده منتظر چه رویدادی باید بود؟

با اینکه جناح اصولگرا در تمام تریبونهای خود فایده برجام را در همه جا «تقریبا هیچ» برآورد میکرد، اما این روزها ابراز نگرانی در مورد سرنوشت برجام که به سرنوشت نظام راه می‌برد، حکومت را سرآسیمه کرده است، تا جایی که حتی روز ۱۶مهر در برنامه خبری سیما این سوال مطرح شد: سوال اصلی این است که هدف آمریکا از این جنگ روانی برای برجام و نظام چیست؟  و در همین برنامه هم پاسخ داده شد که : هدف تشدید فشارهای سیاسی و اقتصادی بر نظام است.در همین برنامه با اشاره به موعد ۲۳مهر که قرار است رئیس‌جمهور آمریکا موضع کاخ سفید را در مورد پایبندی یا عدم پایبندی رژیم به برجام اعلام کند، با نگرانی پیش‌بینی کرد که رئیس‌جمهور جدید آمریکا قصد دارد در یک حرکت همه‌جانبه شامل اجرای قانون کاتسا یا همان مادر تحریمها، اعلام عدم پایبندی نظام به تعهدات خود در برجام و ارجاع موضوع به کنگره فشارهای سیاسی و اقتصادی را بر رژیم تشدید کند و این به‌معنی قرار دادن نظام بر سر «دوراهی تشدید فشار ها» یا «مذاکره» و تحمیل «محدودیتهای بیشتر و دائمی هسته یی» است. مذاکره از جمله «درباره توان موشکی و مسائل منطقه» که از طریق برجامهای موشکی و منطقه‌یی در کنار برجام دائمی هسته‌یی»، صورت می‌گیرد.

این نگرانیها البته به اشکال مختلف در رسانه های دیگر هم ابراز شد مثلا کیهان سخنگوی دلواپسان روز ۱۷مهر از «تهدید فوری ناشی از وارونگی برجام» ابراز نگرانی کرد. ولایتی در همین روز ابتدا روی تعهد نظام به برجام تأکید کرد و گفت به هیچ‌وجه درصدد نقض برجام نیستیم. در جناح روحانی هم که به‌دلیل بن‌بست کنونی چندان مثل گذشته قادر به دفاع از برجام نیستند با صراحت نسبت به چشم‌انداز پیش روی نظام ابراز نگرانی می‌کنند و می‌نویسند: «ما در مسیر سیل هستیم» و «قطعا سیل ما را خواهد برد».

فرمانده سپاه پاسداران که کارش اغلب رجز خوانی و تبلیغاتی است و تاکنون همیشه علیه برجام تبلیغ می‌کرد، پشت یک ظاهر پر هیاهو نگران نقض برجام شده و گفته «اجرای قانون اعمال تحریم علیه دشمنان آمریکا موسوم به کاتسا به‌معنی خروج یک جانبه آمریکا از برجام است».

جعفری بعد از این‌ میگوید در صورت خروج یک طرفه آمریکا از برجام «از این فرصت برای جهش در برنامه‌های موشکی، منطقه‌یی و دفاعی متعارف خود استفاده خواهد کرد»، برای محکم کاری برای تفهیم به طرف حسابهای خارجی که ممکن است کلمه «متعارف» را نگرفته باشند، میگوید: «هماهنگی خوبی بین ما و ظریف در برابر دشمنان وجود دارد» و «مواضعی که ظریف اعلام کرده، بخشهای مختلف امنیتی و دفاعی هم دارند اما نوع گویش و بیانمان متفاوت است».

این ادعای وحدت با ظریف برای اطمینان دادن به طرف حسابهای بین‌المللی است و پیامش این است که نظام دست از پا خطا نخواهد کرد، والا همین پاسداران در دیدار روز ۶مرداد خود با روحانی به وی «عمل به توصیه‌ها و دغدغه‌های فرماندهان ارشد سپاه» را گوشزد کرده بودند. و لاریجانی رییس قوه قضاییه در واکنش به اظهارت روز ۱۵مهر روحانی در دانشگاه تهران که گفته بود «عده‌یی بیکار هستند و این و آن را احضار می‌کنند» خط‌ و نشان کشید و گفت: «اگر بیکاری وجود دارد این شما هستید که چهار سال کشور را رها کردید و دور برجام سینه زدید». سپس نوع وحدت در نظام ولایت را خاطرنشان کرد و افزود: «شما موظفید از قوه قضاییه به‌عنوان رکن نظام حمایت کنید، کما این‌که ما در طول سالهای گذشته از کلیّت دولت به‌عنوان رکن نظام حمایت کرده‌ایم این درست نیست در هر محفلی، هر آنچه به ذهن شریفتان گذشت، علیه قوه قضاییه بیان کنید».

آملی لاریجانی سپس روحانی را تهدید کرد: «خود این قبیل اقدامات نظیر اتهام زنی، توهین و سنگ‌اندازی علیه قوه قضاییه جرم محسوب می‌شود و به مرتکبان هشدار می‌دهیم که تسامح قوه قضاییه برای حفظ فضای آرام جامعه، حدی دارد و ناچاریم طبق قانون با این مرتکبان نیز برخورد کنیم».

با این حال به‌رغم تسویه‌حساب سنگین لاریجانی با روحانی به نظر می‌رسد تمامی نظام اکنون «دور برجام سینه» می‌زنند. چرا که پایان برجام برای آنان به‌معنی پایان تمامی دستاوردهای دوران مماشات و قرار دادن نظام در همان دوراهی مورد اشاره خامنه‌ای در سخنرانی نوروز ۹۵ در مشهد است. همان دوراهی که به گفته خود خامنه‌ای یک راه آن به له شدن زیر فشارها و راه دیگر تن‌دادن به ذلت عقب‌نشینی است.

این که نظام واقعاً چه کار خواهد کرد، طی چند روز آینده ناگزیر روشن خواهد شد. اما اگر کسی بخواهد پیش‌بینی کند، می‌تواند به تحلیلهای رسانه‌های حکومتی از جمله یادداشت ۱۶مهر روزنامه حکومتی وطن امروز نگاه کند که از جمله نوشته است: «این‌بار نیازی به تحریم‌های پرهزینه لجستیکی نیز نخواهد بود. محدودیت‌های سنگین مالی به اندازه کافی نفسگیر خواهند بود، لذا با این اوصاف یحتمل در تلاشند تا برجام شماره ۲یا- شاید اگر FATF را هم مسامحتا یک برجام در نظر بگیریم- شماره ۳شکل بگیرد و متأسفانه با وجود نخبگانی که امروز در مصدر امور قرار دارند، انتظار مقاومت و تن ندادن به این روایت، سخت خواهد بود».

آژانس ایران خبر