آفتابكاران اخبار و مقالات دربارة ايران و مقاومت
مصطفی پورمحمدی پیش از این اعدام‌های ۶۷ را اجرای «دستور خدا» خوانده و تاکید کرده بود که به آن افتخار می‌کند
عفو بین‌الملل اظهارات اخیر مصطفی پورمحمدی، عضو هیات تصمیم‌گیری درباره اعدام‌های ۶۷، پیرامون اعدام دسته‌جمعی زندانیان سیاسی در این سال و دفاع دوباره از آن را گویای «مصونیت» آمران این کشتار دانست و خواستار اجرای عدالت در مورد آنها شد.
این سازمان مدافع حقوق بشر روز سه‌شنبه هشتم مرداد در بیانیه‌ای اظهارات آقای پورمحمدی را «تکان‌دهنده» خواند و عنوان کرد که این اظهارات نشان می‌دهد «مقام‌ها و مسئولان ایرانی در آن زمان و تا به امروز عامدانه قوانین بین‌المللی حقوق بشر را مورد بی‌اعتنایی آشکار قرار داده‌اند».
مصطفی پورمحمدی از اعضای گروه چهار نفره موسوم به «هیات مرگ» بود که با حکم آیت‌الله خمینی، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی، درباره اعدام فراقانونی جمع کثیری از زندانیان سیاسی در تابستان ۶۷ تصمیم‌گیری کرده بود.
وی به تازگی در مصاحبه‌ای تصویری با هفته‌نامه «مثلث» عنوان کرد که او نباید پاسخگوی آن اعدام‌ها باشد و جواب حقوقی بدهد، بلکه «منافقین باید پای میز محاکمه بیایند و به حساب تک تک آنان رسیدگی شود».
«منافقین» اصطلاحی‌ست که مقامات جمهوری اسلامی در توصیف اعضای سازمان مجاهدین خلق به‌کار می‌برند. بیشتر قربانیان اعدام‌های سال ۶۷ نیز اعضای این سازمان بودند که همراه با اعضای برخی از گروه‌های چپگرا و کمونیستی بدون محاکمه به جوخه‌های اعدام سپرده شدند.
عفو بین‌الملل در بیانیه خود می‌نویسد: «این سازمان به ویژه نگران آن بخش از اظهارات مصطفی پورمحمدی است که مدافعان کشف حقیقت و دادخواهی را به دفاع از “تروریسم” و “همدستی” با دشمنان ایران در منطقه متهم می‌کند و هشدار می‌دهد که این افراد مورد تعقیب کیفری و محاکمه قرار خواهند گرفت».
این سازمان سپس تاکید می‌کند که اظهاراتی از این دست «به موازات انتصاب ابراهیم رئیسی به سمت ریاست قوه قضائیه ایران، بازماندگان کشتارها، اعضای خانواده‌های اعدام‌شدگان و مدافعان حقوق بشر را بیش از پیش در معرض این خطر قرار می‌دهد که صرفاً به دلیل تلاش برای کشف حقیقت و برقراری عدالت مورد آزار و تعقیب قضایی قرار گیرند».
ابراهیم رئیسی نیز یکی دیگر از اعضای موسوم به «هیات مرگ» است، گرچه او چنین نقشی را تکذیب کرده و گفته است که احکام اعدام این زندانیان از قبل صادر و در دیوان عالی هم تایید شده بود.
عفو بین‌الملل در ادامه بیانیه خود از جامعه بین‌المللی درخواست می‌کند که «به دنبال ایجاد مسیرهای مشخص و مؤثر برای کشف حقیقت و اجرای عدالت باشد» تا در نهایت بتوان کسانی را که در این رخداد دست داشته‌اند به‌طور منصفانه محاکمه کرد، محاکمه‌ای که البته بدون مجازات اعدام باشد.
مصطفی پورمحمدی پیش از این اعدام‌های ۶۷ را اجرای «دستور خدا» خوانده و تاکید کرده بود که به آن افتخار می‌کند. دو عضو دیگر این هیات عبارتند از مرتضی اشراقی، دادستان وقت دادگاه انقلاب تهران، و حسینعلی نیری، قاضی شرع.
چهار سال قبل در مرداد ۱۳۹۵ فایلی صوتی از جلسه آیت‌الله منتظری، قائم مقام آیت‌الله خمینی، و اعضای این گروه چهار نفره منتشر شد که در آن آقای منتظری با اعتراض شدید به این هیات، گفت این اعدام‌ها، « بزرگترین جنایتی [است] که در جمهوری اسلامی شده» است.
آقای منتظری همچنین گفته بود این جنایت باعث محکومیت جمهوری اسلامی در تاریخ می‌شود و نام اعضای این هیات را «در آینده جزو جنایتکاران، در تاریخ می‌نویسند».
شمار اعدام‌شدگان تابستان سال ۶۷ هنوز مشخص نیست. آیت‌الله منتظری در خاطرات خود، شمار قربانیان این رخداد را ۲۸۰۰ تا ۳۸۰۰ نفر برآورد کرده است. اما مدافعان حقوق بشر این رقم را نزدیک به پنج هزار نفر اعلام کرده‌اند.
«تکنیک تازه» مصطفی پورمحمدی برای فرار از بار اعدام‌های ۶۷
رضا حقیقتنژادمصطفی پورمحمدی، دبیر جامعه روحانیت مبارز، در گفت‌وگویی که در دو نسخه تصویری و متنی توسط هفته‌نامه اصولگرا «مثلث» منتشر شده، بار دیگر به صراحت از نقش‌آفرینی در اعدام‌های سال ۱۳۶۷دفاع کرده است.
او تابستان سال ۱۳۹۵ هم به اجرای دستور خمینی برای اعدام دسته‌جمعی مخالفان حکومت افتخار کرده بود.
پورمحمدی همچنین با رد ارفاق درباره افرادی که آن زمان در زندان بوده‌اند، گفته است: «ما [نباید در آن شرایط] سادگی به خرج بدهیم [ و به اعضای مجاهدین خلق] بگوییم نه تو در خط مقدم نبودی، تو پشتیبانی بودی، تو شنود می‌کردی، تو تعمیر ماشین می‌کردی … هر کس در خط دشمن است، دشمن است … باید به حساب تک تک منافقین برسیم».
این اظهارات آقای پورمحمدی که با لبخند، شوخی و القای نوعی حس هوشمندی و تسلط امنیتی و اطلاعاتی مطرح می‌شود، از یک جنبه حائز اهمیت است.
وب‌سایت دفتر آیت‌الله حسینعلی منتظری، ۲۰ مرداد ۱۳۹۵ یک فایل صوتی منتشر کرد که شامل گفتوگوی منتظری به عنوان قائم مقام وقت آیت‌الله خمینی با چهار نفر از مقام‌های قضایی و امنیتی از جمله مصطفی پورمحمدی و ابراهیم رئیسی بود. این گفت‌وگو در تاریخ ۲۴ مرداد ۱۳۶۷ انجام شده بود و پورمحمدی در آن دوران به عنوان نماینده وزارت اطلاعات در آن هیئت بود.
ی
در آن فایل صوتی، منتظری خطاب به حاضرین در جلسه می‌گوید وزارت اطلاعات روی اعدام زندانیان سیاسی از سال‌ها پیش «نظر داشت و سرمایه‌گذاری کرده بود».
منتظری در ادامه به نقش احمد خمینی در حمایت از این اعدام‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: «احمد آقا پسر آقای خمینی از سه چهار سال قبل می‌گفت مجاهدین از روزنامه‌خوانش و از مجله‌خوانش و از اعلامیه‌خوانش همه باید اعدام شوند».
این گفته‌های نقل‌شده از احمد خمینی شباهت محتوایی زیادی به استدلال فعلی پورمحمدی دارد. منتظری در آن زمان با اشاره به همین نزدیکی فکری اطلاعاتی‌ها و دفتر خمینی می‌گوید که این طیف در یک دوره خاص، «فرصت را مغتنم شمردند … کشک و ماست کردند و از امام نوشته گرفتند».
از این زاویه می‌توان گفت تحلیل منتظری در سال ۱۳۶۷ درباره رویکرد وزارت اطلاعات و نزدیکی و همگامی آن با دفتر خمینی به ویژه احمد خمینی درست بوده و این موضوع که اکنون پورمحمدی معترف به آن شده، در تسریع و تشدید این حادثه نقش مهمی داشته است.
دفاع دوباره «عضو هیات مرگ» از اعدام‌های سال ۶۷
مقام‌های جمهوری اسلامی به طور معمول درباره اعدام‌های سال ۱۳۷۶ تمایلی به صحبت ندارند ولی پس از انتشار فایل صوتی توسط دفتر منتظری، اظهارنظرها درباره این پرونده بیشتر شده است.
از جمله چهره‌هایی که قبل از انتشار فایل صوتی، از سخن گفتن درباره این ماجرا پرهیز داشتند، مصطفی پورمحمدی بود.
او ۱۱ شهریور ۱۳۹۴ وقتی در یک جمع رسانه‌ای درباره این اعدام‌ها مورد پرسش قرار گرفت، از پاسخ مستقیم طفره رفت و گفت: «حوادث سال ۶۷ هم از بحث جنگ تحمیلی جدا نیست و حتماً برای توضیح بیشتر نیاز به فرصت کافی است».
پورمحمدی در گفت‌وگو با هفته‌نامه مثلث همان رویکرد را در پیش گرفته و گفته در آن دوران در جنگ بودیم و در چنین شرایطی نیاز به توضیح حقوقی و بررسی عملکرد این قاضی و آن قاضی نیست.
استفاده از پوشش جنگ برای توجیه عمکرد خمینی و مسئولان حکومت در طول سه دهه گذشته رواج داشته ولی پورمحمدی سعی کرده با ترسیم مختصات یک جنگ جدید، این تکنیک را احیا کند.
او در این گفت‌وگو انتشار فایل صوتی گفتوگوی منتظری را بخشی از «عملیات مشترک آمریکا، سی‌آی‌اِی، موساد و عربستان برای موج جدید براندازی در ایران» می‌داند و می‌گوید «الان وقت جنگیدن است».
در واقع، می‌توان گفت او پس از اینکه به اجبار از مرحله طفره‌رفتن و سکوت عبور کرد و وارد فاز اقرار و افتخار شد، اکنون در موقعیت طلبکارانه قرار گرفته و با پناه گرفتن در پشت جنگ جدید با عنوان «براندازی»، می‌خواهد راهی تازه برای فرار از پاسخگویی پیدا کند.
در جریان اعدام‌های سال ۱۳۶۷، بر اساس خاطرات حسینعلی منتظری ۳۸۰۰ نفر از مخالفان حکومت شامل هواداران سازمان مجاهدین خلق و گروه‌های چپ اعدام شدند.
برخی از منابع تعداد اعدام‌ها را بسیار بیشتر ذکر کرده اند ولی پورمحمدی گفته هنوز با سازمان مجاهدین خلق «تصفیه حساب» نکرده‌ایم و در کشاکش تلاش برای فرار از پاسخگویی، کوشیده نوک پیکان پاسخگویی و انتقام را کماکان متوجه مجاهدین خلق کند تا دیگران را از طرح پرسش جدی در این زمینه بازدارد.
مشخص نیست این تکنیک تازه تا چه اندازه کارایی داشته باشد ولی همین تلاش‌ها به اندازه کافی بار سهمگین رویدادی که منتظری آن را «بزرگترین جنایت جمهوری اسلامی» توصیف کرده بود را نشان می‌دهد.
مصاحبه تازه پورمحمدی تلاش تازه برای خلاصی از سنگینی این بار بود.
