در سایه ادامه تنشها بین تهران و باکو، دفتر نماینده علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی در باکو به دستور مقامات جمهوری آذربایجان پلمپ و تعطیل شد.
به گزارش خبرگزاری «تسنیم»، مسجد و دفتر علیاکبر اجاقنژاد، نماینده علی خامنهای در جمهوری آذربایجان، سهشنبه 5 اکتبر در شهر باکو تعطیل شد. خبرگزاریهای ایران در این زمینه نوشتهاند مقامات آذربایجانی به بهانه «همهگیری کرونا» اقدام به تعطیلی «حسینیه اهل بیت» کردهاند.
پیش از این در اظهاراتی کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران، باکو را متهم به «وابستگی به اسرائیل» کرد و الهام علیاف، رئیس جمهوری آذربایجان این نوع اظهارات را «بیاساس» خواند.
به گزارش خبرگزاری دولتی «ایرنا» و به نقل از پایگاه اطلاع رسانی «شورای راهبردی روابط خارجی»، خرازی با این ادعا که اسرائیل در آذربایجان «لانه» کرده است، عنوان کرد تلآویو در آذربایجان «اهداف شومی» دارد.
او در ادامه «حضور اسرائیل در آذربایجان» را عامل «شعلهورشدن آتش جنگ در منطقه» دانست و مسئول آن را دولت فعلی آذربایجان خواند.
«شورای راهبردی روابط خارجی» که در سال 1385 به دستور خامنهای، تشکیل شد، موظف به ارائه راهکارها و راهبردهای موثر برای سیاستهای خارجی تهران است.
جایگاه این نهاد در بین دستگاههای سیاسی این کشور از شفافیت کافی برخوردار نیست و بهرغم گمانهزنیهای متفاوت مبنی بر ناکارآمدی این نهاد، آنچه مسلم است نزدیکی این نهاد به خامنهای، موسس این شوراست.
علیاف که روز گذشته از شهر مرزی «جبرئیل» در جنوب این کشور دیدار کرد، در اظهاراتی گفته بود: «اخیرا برخی از ملاهای شهرستانی ایران اتهاماتی را متوجه آذربایجان کردهاند…اکنون مقامات این اتهامات بیاساس را به ما نسبت میدهند که گویا آذربایجان اسرائیل را به منطقه آورده است. چشمشان را باز کرده و با دقت نگاه کنند. اسرائیل را در کجای این منطقه دیدهاند؟»
او در ادامه با رد آنچه که «دخالتهای ایران در سیاستهای داخلی باکو» خواند، به اظهارنظرهای چند روز گذشتهی مقامات ایرانی در مورد جمهوری آذربایجان اشاره کرد و آنها را «بیاحترامی» نسبت به آذربایجان دانست.
روابط تهران و باکو طی هفتههای اخیر در پی بازداشت دو راننده ایرانی در مسیر اصلی ترانزیت کالا میان دو کشور در منطقه قرهباغ بهدلیل ورود غیرقانونی آنها به خاک آذربایجان و همچنین اخذ عوارض عبور از کامیونهای تردد کننده میان ایران و ارمنستان وارد فاز جدیدی از تنشها شد.
تهران به دنبال تنشهای خود با باکو، رزمایشی با عنوان «فاتحان خیبر» در مرزهای شمال غربی خود با آذربایجان برگزار کرده بود.
پس از انتقادات جمهوری آذربایجان نسبت به فعالیتهای ارتش ایران در نزدیکی مرزهای این کشور، آنکارا از رزمایش مشترک خود با باکو در هفته جاری خبر داد.
این رزمایش دوشنبه 5 اکتبر در «تفلیس» پایتخت گرجستان با حضور نیروهای نظامی ترکیه، جمهوری آذربایجان و گرجستان آغاز شد و تا 8 اکتبر ادامه خواهد داشت.
آذربایجان بزرگترین تأمینکننده نفت اسرائیل است و روابط این دو کشور مایه نگرانی تهران شده است.
پیامدهای تشدید تنش
خبر تعطیلی دفتر نماینده رهبر ایران دو روز پس از واکنش خامنهای به تنش ایران و آذربایجان منتشر شد.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی روز یکشنبه ۱۱ مهر گفت: «حوادثی که در شمال غرب ایران، در برخی کشورهای همسایه در جریان است باید با منطق پرهیز از دادن مجوز حضور بیگانگان حل شود.»
بعد از سخنان خامنهای “توصیه” و “تهدیدهای” مقامات ایرانی نیز بیشتر شد.
کمال خرازی رئیس شورای راهبردی روابط خارجی در پایگاه اطلاع رسانی شورای راهبردی روابط خارجی نوشته است: «توصیه ما به مقامهای جمهوری آذربایجان این است که توهم خرید امنیت از طریق توسل به نیروهای بیگانه را از سر بیرون کنند و بر مردم خود متکی باشند.»
مقامات نظامی ایران نیز لحنی تند در برابر آذربایجان داشتند و موضوع اسرائیل و حضور این کشور در همسایگی ایران را طرح کردند.
یک روز پس از سخنان رهبر و سایر مقامات نظامی ایران الهام علیاف، رئیس جمهوری آذربایجان واکنش نشان داد.
او روز دوشنبه ۱۲ مهر در سفر خود به شهر مرزی جبرئیل در کرانه شمالی رود ارس به سخنان اخیر مقامهای ایرانی که گفتهاند اسرائیل در این منطقه حضور دارد، واکنش نشان داد و آنرا اتهاماتی “بیأساس” دانست که “بی پاسخ نخواهد ماند.”
اگرچه علیاف مشخص نگفت چه پاسخی داده خواهد شد. اما گمان میرود که پلمپ شدن دفتر نماینده خامنهای در باکو میتواند با این موضوع در ارتباط بوده باشد