سیل ناشی از طوفان «دانا» و باران شدیدی که با خود به همراه داشت استانهای والنسیا و اندلس اسپانیا را به شدت تحت تاثیر خود قرار داد و نزدیک به یکصد کشته برجای گذاشت. از سرنوشت تعدادی از شهروندان نیز همچنان اطلاعی در دست نیست.
در والنسیا در عرض ۱۲ ساعت حداقل ۱۸۰ میلیمتر باران بارید و منطقه در حالت هشدار وضعیت قرمز قرار گرفت.
بر اثر بارش شدید باران، رودخانه ها سرریز و جادهها غرق آب شدند و سیل خودروها را با خود برد و وضعیت بد آب و هوا خسارات بزرگی وارد کرد.
آمار تلفات این سیل بالاترین آمار ثبت شده در اروپا پس از سیل ۲۰۲۱ آلمان است که جان دستکم ۱۸۵ نفر را گرفت.بر اثر بارندگی شدید، سرریز کردن آب رودخانهها و جاری شدن سیل ناگهانی در مناطق شرقی، جنوب شرقی و جنوب اسپانیا دستکم ۹۵ نفر جان خود را از دست دادهاند.
اداره امداد و دفاع غیر نظامی در ایالت والنسیا، واقع در شرق اسپانیا، روز چهارشنبه ۹ آبان اعلام کرد که رقم تلفات جانی در این منطقه به ۶۲ نفر رسیده است.
پدرو سانچز، نخستوزیر اسپانیا، روز چهارشنبه گفت دهها شهر از سیلاب ناگهانی آسیب دیده و هشدار داد که خطر هنوز برطرف نشده است.
آقای سانچز در یک سخنرانی تلویزیونی گفت: «تمام اسپانیا در نگرانی و اندوه خانوادههایی که عزیزان خود را از دست دادهاند شریک هستند. اولویت ما کمک به شما است. دولت تمام امکانات خود را به جبران این فاجعه اختصاص میدهد».
غروب سهشنبه تعداد تلفات و مفقود شدگان حدود ده نفر اعلام شد ولی شامگاه چهارشنبه این رقم به دستکم ۹۵ کشته و دهها مفقود افزایش یافت.
بیش از هزار مامور اداره دفاع غیر نظامی اسپانیا در مناطق آسیبدیده مشغول عملیات هستند و نیروهای کمکی نیز از سایر مناطق کشور برای کمک به عملیات امداد به نواحی شرقی و جنوب شرقی اعزام شدهاند.
دولت مرکزی اسپانیا نیز برای هدایت عملیات نجات و امداد یک ستاد مرکزی مقابله با بحران تشکیل داده است.تصاویر منتشر شده در شبکههای اجتماعی و رسانههای محلی و سراسری سرریز کردن آب رودخانهها و کانالها، جاری شدن سیلاب در جادهها و بزرگراهها و زیر آب رفتن بسیاری از روستاها و شهرهای کوچک را در مناطق آسیبدیده نشان میدهد.
اداره هواشناسی اسپانیا میزان بارندگی روز سهشنبه را «بیسابقه و خارقالعاده» توصیف کرد و گفت در بخشهایی از ایالت والنسیا حجم بارندگی حدود ۴۹۰ میلیلیتر در هر متر مربع بوده که معادل بارش سالانه است.
اسپانیا در گذشته نیز شاهد بارندگیهای شدید و ناگهانی در فصل پاییز بوده است ولی ابعاد خسارات و تلفات این مورد یادآور شدت بارندگی و سیلاب سال ۲۰۲۱ در آلمان و بلژیک است که ۲۳۰ کشته بر جای گذاشت.
به احتمال فراوان رقم تلفات و مفقودشدگان افزایش خواهد یافت چون ایالتهای دیگر هنوز آمار نهایی را منتشر نکردهاند.
افزایش وقوع سیلابهای ویرانگر در اسپانیا همزمان با طولانی شدن دورههای خشکسالی در فصل تابستان به یک نگرانی زیست محیطی جدی بدل شده است.
بسیاری از دانشمندان معتقدند که دلیل وقوع متناوبتر و تشدید این پدیدههای جوی تغییرات اقلیمی و گرمایش زمین بهدلیل فعالیتهای بشر است.
به گفته آنها، تحت تاثیر خشکسالی شدید و طولانیتر قابلیت جذب آب ناشی از بارندگی در لایههای سطحی زمین کاهش یافته است.
علاوه بر زیر آب رفتن تعداد زیادی از جادهها در نواحی شرقی و جنوب شرقی اسپانیا تردد قطارها نیز دستکم در دو مسیر مهم بین مادرید، پایتخت، با شهرهای والنسیا و مالاگا متوقف شد و یک قطار حامل چند صد مسافر در نزدیکی شهر مالاگا از مسیر خارج شد ولی کسی آسیب ندید.
اورسولا فون درلاین ، رئیس کمیسیون اروپا، آمادگی این نهاد و تمام کشورهای عضو اتحادیه اروپا را برای کمک به اسپانیا اعلام کرد و گفت کوپرنیک، اداره هواشناسی این اتحادیه، با سامانه دیدهبانی اقلیمی ماهوارهای در هماهنگی عملیات نجات و امدادرسانی در مناطق آسیبدیده کمک خواهد کرد.
واکنش مقامات
پدرو سانچز، نخستوزیر اسپانیا، در شبکه اجتماعی ایکس با ابراز نگرانی از گزارشهای مربوط به افراد مفقود شده و خسارات ناشی از طوفان در ساعات اخیر نوشت: «بسیار مراقب باشید و از سفرهای غیرضروری خودداری کنید.»
سانچز در یک سخنرانی تلویزیونی با اشاره به کسانی که در این لحظه هنوز به دنبال عزیزان خود هستند، گفت: «کل اسپانیا با شما گریه میکند.»
او خطاب به مردم روستاها و شهرهایی که در فاجعه سیل ویران شدهاند، تاکید کرد: «ما با هم خیابانها، میدانها و پلهای شما را بازسازی میکنیم.»
سانچز روز چهارشنبه یک جلسه بحران در مورد سیل مادرید برگزار میکند.
کارلوس مازون، رییس منطقهای والنسیا، در یک کنفرانس خبری اعلام کرد تعدادی از افراد در مکانهای غیرقابل دسترس گرفتار شدهاند.
او با اشاره به مشکلات دسترسی به برخی مناطق گفت: «اگر تیمهای امدادی هنوز نرسیدهاند، دلیل آن نبود امکانات یا کمبود تمایل نیست بلکه مشکل دسترسی وجود دارد و رسیدن به برخی مناطق عملا غیرممکن شده است.»
مازون ساعاتی قبل به خبرنگاران گفته بود تعداد نامشخصی از اجساد پیدا شده است اما «به احترام خانوادهها» جزییات بیشتری اعلام نکرد.
توصیههای مقامات محلی و اقدامات امدادی
خدمات اضطراری منطقه از شهروندان خواسته است تا از سفرهای جادهای اجتناب کنند و از منابع رسمی پیگیر اطلاعات بیشتر باشند.
به دلیل شدت سیلاب، حرکت قطارها به سمت شهرهای مادرید و بارسلونا لغو شده است و مدارس و خدمات عمومی در مناطق به شدت آسیبدیده، تعطیل شدهاند.
در برخی مناطق از جمله شهر آلزیرا، آتشنشانان مشغول نجات رانندگان گرفتار در سیلاب هستند و تصاویر منتشر شده نشان میدهند خودروها در خیابانهای آبگرفته، رها شدهاند.
یگان نظامی امداد و نجات اسپانیا (UME) نیز برای کمک به نیروهای محلی به مناطق آسیبدیده اعزام شده است.
وضعیت قرمز جوی و میزان بارندگی بیسابقه
آژانس هواشناسی اسپانیا (AEMET) در منطقه والنسیا وضعیت قرمز اعلام کرده و میزان بارندگی در برخی مناطق مانند توریس و یوتیل به ۲۰۰ میلیمتر رسیده است.
این میزان بارندگی که والنسیا را به عنوان منطقه عمده تولید مرکبات تحت تاثیر قرار داده، شرایط جوی و جادهای را شدیدا خطرناک کرده و احتمال وقوع سیلابهای بیشتر را افزایش داده است.
این بارندگی شدید به پدیدهای به نام «قطره سرد» نسبت داده می شود که ناشی از حرکت هوای سرد بر روی آبهای گرم دریای مدیترانه است.
این پدیده باعث میشود هوای گرم و اشباع شده به سرعت بالا بیاید و در عرض چند ساعت منجر به تشکیل ابرهای بلند کومولونیمبوس و بارندگی شدید در بخشهای شرقی اسپانیا میشود.