پس از سقوط دولت قانونی افغانستان به دست طالبان در اوت 2021، ایالات متحده حدود ده میلیارد دلار داراییهای این کشور که در بانکها و دیگر موسسات مالی آمریکا به امانت گذاشته شده بود را مانند داراییهای ایران مسدود کرد.
به گزارش «بیزنس اینسایدر»، این مشابه وضعیتی است که چندین دهه است میان آمریکا و ایران وجود دارد. پس از انقلاب اسلامی سال 1979 که روح الله خمینی و پیروان افراطی وی را در ایران به قدرت رساند، ایالات متحده میلیاردها دلار داراییهای ایران را توقیف کرد.
این کشاکش از یک رئیسجمهوری آمریکا به دیگری کشیده شد. رهبران حکومت جدید ایران از زمان انقلاب اسلامی مدام تلاش کردند تا حداقل 400 میلیون دلار داراییهای ایران که در صندوق امانت وزارت دفاع آمریکا «پنتاگون» نگهداری میشد را بازیابی کنند.
بالاخره دولت باراک اوباما در سال 2016 طی اقدامی مخفیانه پولهای امانتی نزد پنتاگون را از طریق سوئیس به ایران بازگرداند. همزمان ایران نیز چهار شهروند آمریکایی را از زندان آزاد کرد، ولی دولت اوباما اصرار داشت که 400 میلیون دلار را به عنوان «باج» به جمهوری اسلامی نداده است.
طالبان سهشنبه هفته پیش «دولت موقت» تشکیل داد که تعداد زیادی از اعضا آن به اتهامات تروریستی تحت تعقیب نهادهای امنیتی ایالات متحده و نهادهای بینالمللی هستند. رویکرد آمریکا برابر ایران میتواند در قبال افغانستان هم تکرار شود.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا روز چهارشنبه اعلام کرد که طالبان اگر «مشروعیت بینالمللی» میخواهد، باید برای به دست آوردن آن زحمت بکشد. وی در عین حال تاکید کرد که هر گونه تعامل با این گروه شبهنظامی، در راستای «منافع ملی افغانستان» خواهد بود.
رابرت هاکِت، استاد حقوق و اقتصاد دانشگاه کرنل، در این باره به «بیزنس اینسایدر» گفت: «تنها راهی که طالبان میتوانند به میلیاردها دلار ذخایر مالی افغانستان در آمریکا دست پیدا کنند، این است که دیگر طالبان نباشد. فقط در صورت طالبان نبودن است که آنها ممکن است به عنوان دولت قانونی افغانستان به رسمیت شناخته شوند.»