‘
سالروز به توپ بستن مجلس مشروطه
دوم تیر مصادف با حادثه تلخِ به توپ بستن مجلس شورا توسط “لیاخوف روسی” به فرمان محمد علی شاه قاجار در ۱۲۸۷ش ، است…
البته از زمانی که مجلس در ایران روی کار آمده کمتر دوره ای بوده که به هر نحوی به توپ بسته نشده باشد!
یعنی کمتر مجلسی داشته ایم که آیینه تمام نمای اراده مردم ایران باشد…
در نوشته های متعددی به حادثه به توپ بستن مجلس اول مشروطه پرداخته ام در اینجا تنها بصورت مختصر به نقش شیخ فضل الله نوری و تشجیع و تشویق محمدعلی شاه توسط وی برای به توپ بستن مجلس اشاره می کنم…
بدون شک شیخ فضل الله نوری یکی از سرسخت ترین دشمنان مشروطه و مجلس در ایران و حکومت مردم بر مردم بوده..
هنگامیکه مجلس اول توسط کفار روسی به توپ بسته شد او گلوله های شلیک شده بسوی مجلس را به اصحاب فیل و سپاه اربه تشبیه کرده بود.
(حرمت مشروطه…ص157)
پس از به توپ بستن مجلس اول نیز، وقتی قیام تبریز بر علیه محمدعلی شاه آغاز شد و دولتین روس و انگلیس به شاه فشار آوردند که انتخابات مجلس را از نو برگزار کند..
محمدعلی شاه نرم شده در پی برپایی یک مجلس صوری و مهندسی شده بود اما با مخالفت سرسخت شیخ فضل الله مواجه شد!.
برای اینکه شاه از به توپ بستن مجلس پشیمان نشود، شیخ در نامه ای به شاه، هشدار داد که اصلا عقب نشینی نکند:
«آنچه را بنده یقین دارم اینست که غلبه با شماست، هیچ از این بادها نلرزید و اگر فی الجمله لغزشی شود دیگر اصلاح نمی شود…»
شیخ در مخالفت با مجلس برآمده از انقلاب مشروطه خطاب به محمدعلی شاه نوشت:
«قسم به جمیع معظات شرعیه که ماها بلکه تمام اهالی اسلام این مملکت برای تاسیس مجلس شورای عمومی حاضر نیستند و نتیجه آن جز هدم دین و هرج و مرج و هدر دما محترمه و هتک نوامیس اسلامیه نمی دانیم»
(محمد ترکمان، مکتوبات…ص155)
در نتیجه ی همین مخالفت سرسخت شیخ نوری، شاه از برپایی دوباره مجلس منصرف شد و نوشت:
«حال که فتوا دادید و مکشوف داشتید تأسیس مجلس با قواعد اسلامیه منافى است…
ما هم از این خیال بالمره منصرف و دیگر عنوان همچو مجلسى نخواهد شد»
(کتابهای آبی…ص159)