
در اولین اظهارات پس از پایان دور چهارم گفتوگوهای هستهای میان ایران و آمریکا، عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، اعلام کرد این کشور هیچگاه از غنیسازی اورانیوم صرفنظر نخواهد کرد.
عراقچی روز یکشنبه به خبرنگاران گفت: «غنیسازی باید حتما ادامه پیدا کند و هیچ جای مصالحه در خصوص آن وجود ندارد.» با این حال، او از احتمال محدودیت سطح غنیسازی برای کمک به «اعتمادسازی» خبر داد و گفت: «ممکن است برای ابعاد، اندازه، سطح و یا میزان غنیسازی به جهت اعتمادسازی، مشابه بار گذشته در دورهای محدودیتهایی قائل شد، ولی اصل موضوع غنیسازی قابل مذاکره حتی نیست.»
عراقچی همچنین با اشاره به گفتوگوهای اخیر در عمان گفت این دور «نسبت به سه دور گذشته مذاکرات بسیار جدیتر و صریحتری بود. ما مقدار زیادی از فضاهای کلی فاصله گرفتیم و وارد موارد جزئیتری شدیم.» او در ادامه گفت این گفتوگوهای «دشوار» را «رو بهجلو» ارزیابی میکند.
در همین حال، یک مقام ارشد ایرانی نزدیک به تیم مذاکرهکننده در گفتوگو با خبرگزاری «رویترز» هشدار داد که درخواستهای آمریکا برای توقف کامل غنیسازی و برچیدن تأسیسات هستهای ایران، کمکی به پیشرفت مذاکرات نخواهد کرد. این مقام که نخواست نامش منتشر شود، افزود: «موضعی که آمریکا بهصورت علنی اعلام میکند، با آنچه در مذاکرات میگوید تفاوت دارد.»
از سوی دیگر، بدر البوسعیدی، وزیر خارجه عمان، پس از پایان این دور از مذاکرات اعلام کرد که «ایدههایی مفید و اصیل» در این دور از گفتوگوهای ایران و آمریکا مطرح شده است. او همچنین گفت که دور بعدی مذاکرات پس از رایزنی هیئتها با رهبرانشان برگزار خواهد شد. به گفته البوسعیدی، ایدههای مطرحشده در این دور «نشاندهنده تمایل برای دستیابی به توافقی شرافتمندانه» بوده است.
در حال آمادهسازی برای سناریوهای شکست مذاکرات با آمریکا هستیم
چند ساعت مانده به آغاز دور چهارم مذاکرات هستهای ایران و ایالات متحده، شبکه «سیانان» به نقل از یک مقام ایرانی گزارش داد که تهران از ابتدا نسبت به «نیت واقعی واشینگتن» برای شرکت در مذاکرات تردید داشته و میگوید طرف آمریکایی ممکن است از روند مذاکره «بهعنوان ابزاری برای افزایش تنشها» استفاده کند.
طبق این گزارش، مقام ایرانی که خواست نامش فاش نشود، گفت وقفههای هفتگی میان مذاکرات خلاف خواست ایران انجام شده و تهران آن را «بازی سیاسی و رسانهای» از سوی واشینگتن تلقی کرده است. او تأکید کرد که ایران در حال آمادهسازی سناریوهایی بر اساس احتمال شکست مذاکرات است.
در همین راستا، شبکه آمریکایی «بریتبارت نیوز» سخنان استیو ویتکاف، مشاور رئیسجمهوری آمریکا را منتشر کرد.
او گفت: «اگر جلسه امروز (یکشنبه) نتیجهای سازنده نداشته باشد، ایالات متحده مذاکرات را ادامه نخواهد داد و مسیر دیگری را در پیش خواهد گرفت.»
از سوی دیگر، یک مقام آمریکایی به «سیانان» گفت، دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا «صادقانه خواهان دستیابی به توافق با ایران است» و «متعهد به رسیدن به این هدف» شده است.
او افزود: «ایالات متحده مصمم است مانع دستیابی ایران به سلاح هستهای شود و به دنبال صلحی پایدار در خاورمیانه و برقراری رابطهای جدید با ایران است که به مردم این کشور اجازه دهد به تمامی ظرفیتهای خود دست یابند.»
شبکه «سیانان» همچنین از قول منبعی مطلع از روند مذاکرات گزارش داد که دور جدید مذاکرات که قرار است امروز در مسقط برگزار شود، بدون حضور کارشناسان فنی برگزار خواهد شد؛ افرادی که مسئول بررسی جزئیات مربوط به رفع تحریمهای آمریکا علیه ایران هستند.
عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران و رئیس هیئت مذاکرهکننده ایران، روز جمعه گفت که تهران «پیامهای متناقضی» از واشینگتن دریافت میکند و افزود که مواضع مقامات آمریکایی «متناقض» است.
او گفت: «مواضع ما اصولی و ثابت است و در مسیری مشخص و مدون حرکت میکنیم، اما در مقابل پیامهایی متناقض دریافت میکنیم. افراد مختلف اظهارات متفاوتی دارند و گاه یک فرد در یک روز دو موضع متضاد اعلام میکند. این یکی از چالشهای اصلی ماست، اما ما به مواضع خود پایبندیم و به این تناقضات توجهی نداریم.»
مقام ایرانی که با «سیانان» گفتوگو کرده است، همچنین گفت طرف آمریکایی «آمادگی واقعی برای ورود به مذاکرات سیاسی و فنی معنادار ندارد و پاسخهایش به سوالات همواره کلی و مختصر است، به پیشنهادات محوری بیاعتنایی میکند و مواضع خود را مدام تغییر میدهد.»
به گفته منبع ایرانی این شرایط موجب شده که تهران به این نتیجه برسد که مذاکرات «احتمالاً به نتایج رضایتبخشی در زمینه کاهش تحریمها و دستیابی به منافع اقتصادی منجر نخواهد شد».
او افزود: «بنابراین ایران خود را برای مرحله بعد آماده میکند و نهادهای سیاسی، اقتصادی و دیگر بخشها در ماه گذشته سناریوهای لازم را تدوین کردهاند.»
این مقام ایرانی بار دیگر بر موضع تهران درباره برنامه هستهای تأکید کرد و گفت غنیسازی اورانیوم در خاک ایران «خط قرمزی» است که از آن عقبنشینی نخواهد شد. او افزود: «ایالات متحده بهخوبی از این موضع آگاه است.»
در همین زمینه، عراقچی روز گذشته در سخنرانی خود در کنفرانسی در دوحه گفت: «ایران داشتن و استفاده از سلاحهای هستهای را حرام میداند و همواره عضو متعهد پیمان عدم گسترش سلاحهای هستهای بوده، اما در عین حال بر حق خود در استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای، از جمله غنیسازی، پافشاری میکند.»
از سوی دیگر ویتکاف در اظهارات خود به «بریتبارت نیوز» گفت غنیسازی در ایران «نباید ادامه یابد» و آن را «خط قرمز ایالات متحده» دانست.
او خواستار «برچیده شدن کامل» تأسیسات اصلی غنیسازی در نطنز، فردو و اصفهان شد.