سازمان حقوق بشری «آرتیکل ۱۹» در مورد طرح الحاق دو ماده به قانون مجازات اسلامی درباره «اهانت به ادیان و مذاهب قانونی و اقوام ایرانی» ابراز نگرانی کرد.
در بیانیه این سازمان که روز پنجشنبه، ۲۰ آذر، منتشر شده، آمده است که در صورت تصویب این مواد در شکل کنونی آن، «حقوق آزادی بیان، دین و عقیده در ایران با موج شدیدتری از حملات مواجه خواهد شد.»
این سازمان از نمایندگان مجلس شورای اسلامی خواسته بلافاصله این طرح را به طور کامل از دستور کار خود خارج و از هرگونه تلاش برای تصویب مقررات مشابه در آینده خودداری کنند.
سلوآ غزوانی، مدیر برنامه خاورمیانه و آفریقای شمالی سازمان آرتیکل ۱۹، میگوید: «قانونگذاران ایران به جای اصلاح قانون بهمنظور تطبیق قانون مجازات اسلامی با قوانین و استانداردهای حقوق بشری بینالمللی، دست به اقداماتی در جهت تشدید و تقویت هرچه بیشتر تبعیض علیه اقلیتهای دینی و عقیدتی و سرکوب آزادی بیان در چارچوب قوانین کشور زدهاند.»
به گفته وی، طرح مذکور «در عمل چراغ سبزی است به مقامات قضایی، دادستانی و انتظامی تا سرکوب افراد و گروههایی را که از پیشتر هم مورد آزار و اذیت بودهاند، صرفا به دلیل استفاده آنها از حقوق بشرشان تشدید بخشند».
آرتیکل ۱۹ نوشته است که طرح پیشنهادی یادشده، «افراد متعلق به اقلیتهای دینی و عقیدتی، از جمله بهاییان را که طی دهههای گذشته با از آزار و اذیت و سرکوب نظاممند مواجه بودهاند، در خطر افزایش نقض حقوقشان قرار میدهد».
در بیانیه این سازمان آمده، در صورت تصویب این طرح در شکل فعلی، «بیم آن میرود که گروههای اقلیت دینی و عقیدتی تحت آزار و اذیت نظیر بهائیان، یارسان، مندائیان، دراویش و ناخداباوران نیز با مراتب شدتیافتهای از سرکوب و آزار و اذیت مواجه شوند.»
مایک پومپئو میگوید که «در ایران، ۱۰۹ نفر از اقلیتهای مذهبی صرفا به دلیل انجام مناسک مذهبی خود همچنان در زندان به سر میبرند».
طرح «الحاق موادی به کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده) در خصوص اهانت به ادیان و مذاهب قانونی و اقوام ایرانی» ابتدا در اردیبهشت ۱۳۹۹ در مجلس تصویب و سپس برای بررسی به شورای نگهبان ارسال شد.
این شورا نیز در اردیبهشتماه طرح را با برخی ایرادات به مجلس بازپس فرستاد و آن طور که سازمان آرتیکل ۱۹ اعلام کرده، مجلس در آبان سال جاری، اصلاحاتی در آن انجام داده است.
بر اساس ماده یک طرح که قصد افزودن ماده ۴۹۹ مکرر به قانون مجازات ایران را دارد، مجازاتهای سنگینی بر «هر کس با قصد ایجاد تفرقه یا خشونت یا تنش در جامعه و یا با علم به وقوع آن به قومیتهای ایرانی توهین نماید و یا با همان قصد یا علم، به ادیان الهی مصرح در قانون اساسی دشنام صریح دهد» اعمال خواهد شد.
این طرح به «ادیان» و «قومیتها» به شکل کلی و بدون مشخص کردن گروههایی که ممکن است هدف تحریک و ترغیب به خشونت و تبعیض قرار گیرند یا ایجاد الزام به ترغیب و تحریک به تبعیض، خصومت یا خشونت اشاره میکند.
ماده ۲ طرح مذکور، که قصد افزودن یک ماده ۵۰۰ مکرر به قانون مجازات اسلامی را دارد، مجازاتهای سنگینی را برای هر کس که در قالب «فرقه»، «گروه»،«جمعیت» و یا مانند آن و از طریق «شیوههای کنترل ذهن و القائات روانی»، مرتکب اعمالی چون «فعالیت آموزشی و یا تبلیغی انحرافی مغایر و یا مخل به شرع مقدس اسلام» و یا «طرح ادعاهای واهی و کذب در حوزههای دینی و مذهبی از قبیل ادعای الوهیت» شود در نظر میگیرد.
سازمان آرتیکل ۱۹ از احتمال بالای استفاده از ماده ۵۰۰ مکرر به منظور پیگرد قانونی هرچه بیشتر افراد به بهانه پیروی و عمل به عقاید متفاوت، همچون بهائیان و پیروان عرفان حلقه ابراز نگرانی کرده است.
پیروان چنین گروههایی عموما توسط حکومت ایران تحت عنوان «فرقههای ضاله» توصیف میشوند و معمولاً با اتهاماتی نظیر «تبلیغ علیه نظام» و «عضویت در یک گروه غیرقانونی»، «اعمال سلطه روانی» و «القائات» به قصد افساد جامعه روبهرو میشوند.