در حالی که مقامهای ارشد دولت ایران از رایگان شدن و پوشش گسترده دسترسی روستاییان به آب شرب بهداشتی خبر میدهند، گزارشهای رسمی حاکی از ادامه محرومیت حدود چهار میلیون جمعیت روستانشین کشور از آب سالم و پایدار است.
رضا اردکانیان، وزیر نیرو، در آخرین آمار اعلامی خود در آبانماه به دسترسی ۸۲ درصدی جمعیت روستایی ایران به آب آشامیدنی سالم و پایدار خبر داد.
با تکیه به آخرین آمار معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم کشور، که حاکی از حدود ۲۱ میلیون نفر جمعیت روستایی و عشایر در ایران است، دستکم حدود سه میلیون و ۷۸۰ هزار نفر همچنان از دسترسی به آب محروم هستند.
این در حالی است که حسن روحانی، رییسجمهور، به تازگی در جلسه هیات دولت از دسترسی به آب «رایگان» برای مردم سخن گفت و «شعاری» بودن اقدامات دولت برای اقشار کمدرآمد را رد کرد.
اما نگاهی به گزارشهای اخیر استانی رسانههای رسمی کشور حاکی از ادامه مشکل دسترسی به آب در مناطق روستایی است.
خبرگزاری تسنیم روز سهشنبه ۲۵ آذرماه در گزارشی از استان آذربایجان غربی نوشت با وجود دریاچه ارومیه، همچنان دهها روستای استان از دسترسی به آب لولهکشی محروماند. مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب این استان روز شنبه اشاره کرد ۱۴ درصد روستاها همچنان از آب آشامیدنی برخوردار نیستند.
در استان قزوین هم روز جمعه مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب در گفتوگو با تسنیم از عدم دسترسی ۱۴ درصد روستاها به آب شرب و بهداشتی خبر داده بود. او این میزان را حدود ۴۵ هزار نفر عنوان کرد.
با چه رویی صندوق انتخابات به روستاها بفرستیم؟
در استان کرمان بهرام امیری، نماینده شورای عالی استانها، روز سهشنبه به خبرگزاری ایلنا گفت بیش از هشت سال ۶۰ روستای شهرستان جیرفت مشکل بیآبی دارد و هنوز «کوچکترین اقدامی» از سوی مسئولان درباره آن انجام نشده است.
امیری از رها شدن نیمهکاره لولهکشی برخی روستاها خبر داد و افزود: «تا کی باید جواب مردم را با دروغ بدهیم؟ فردا با چه رویی صندوق انتخابات را به این روستاها بفرستیم؟»
از سوی دیگر روزنامه همشهری روز دوشنبه در گزارشی نوشته است ۱۰ سال پیش آب یک روستا با نام «زالوب» در استان ایلام، به دلیل «سهلانگاری پیمانکار و فرسودگی شبکه» قطع شد و از آن زمان همچنان با تانکر آبرسانی میشود. همشهری از خطر شیوع کرونا و آب آلوده برای ساکنان خبر داده است.
مسئول روابط عمومی آب و فاضلاب این استان میگوید برای احداث خط انتقال و شبکه آب این روستا تنها ۱۲۰ میلیون تومان بودجه نیاز است.
بحران در یزد، خوزستان و سیستان و بلوچستان
در برخی استانهای کشور نیز مشکل لولهکشی و دسترسی به آب شرب برای ساکنان روستایی از مشکلات بلندمدت و بحرانیتر به حساب میآید.
مشکل عدم دسترسی به آب بهداشتی در سیستان و بلوچستان بیشتر حاشیهساز بوده است. چندی پیش معینالدین سعیدی، نماینده چابهار، به «تنفروشی» و سپس خودکشی یک زن به دلیل عدم توانایی آب آشامیدنی اشاره کرد که با واکنش گسترده در رسانههای اجتماعی و همچنین هشدار معاون سیاسی وزارت کشور به این نماینده مواجه شد.
استاندار این استان میگوید ۷۶ روستا همچنان با تانکر آبرسانی میشوند. بسیاری از اهالی مناطق روستایی آب خود را از هوتکها، محل تجمع آب باران در گودالهای حفر شده، تامین میکنند.
این مساله تاکنون موجب غرق شدن چندین کودک و ساکنان دیگر روستاها شده است.
اخیرا کمآبی در بخش غیزانیه خوزستان هم مورد توجه رسانهها قرار گرفت؛ جایی که بیش از ۸۰ روستا همچنان از دسترسی به آب و سایر امکانات بهداشتی محروماند. تجمع مردم غیزانیه در اعتراض به بیآبی در خردادماه هم با مقابله نیروی انتظامی و شلیک گلولههای ساچمهای به آنها مواجه شد.
از دیگر استانهای دارای بحران در این زمینه یزد است که خبرگزاری مهر ۱۸ آذر در گزارشی نوشته بود تقریبا ۸۰ درصد از ۶۵۰ روستای دارای سکونت در آن بیآبی را به عنوان یک «بحران جدی» تجربه کرده و در پی آن برخی از ساکنان روستا را به مقصد شهرها ترک کردهاند.
در هرمزگان نیز مدیرعامل آب و فاضلاب میگوید ۳۸۵ روستای استان با بیش از ۳۳۰ هزار نفر جمعیت با «تنش بیآبی» روبهرو هستند.