ناکارآمدی رویکرد بازدارنده آمریکا مقابل شبه‌نظامیان وابسته به ایران در عراق

«العربیه‌»


مقام آمریکایی: واشینگتن باید با قدرت پاسخ دهد، زیرا تنها در این صورت اقدام آن بازدارنده خواهد بود

یک مقام آمریکایی در مصاحبه‌ای با شبکه‌های«العربیه‌» و «الحدث» گفته است، ایالات متحده از تشدید حملات موشکی به مواضع و سربازان این کشور در عراق و سوریه بسیار نگران است اما تاکنون واکنش‌های متناقضی نسبت به این حملات راکتی از خود نشان داده است.

جان کربی، سخنگوی پنتاگون، پنجشنبه در مصاحبه با «العربیه‌» گفت: «ما بسیار نگران هستیم و هنگامی که امنیت و سلامتی سربازان ما به خطر بیافتد، با واکنشی متناسب پاسخ می‌دهیم».
چه کسی می‌داند چه اتفاقی خواهد افتاد؟

سخنگوی پنتاگون در پاسخ به یک پرسش درباره حملات شبه‌نظامیان به مواضع و سربازان آمریکایی گفت:«چه چیزی جدی‌تر و خطرناک‌تر از این حملات می‌تواند باشد، ما روز حمله خوش‌شانس بودیم که تنها دو نفر زخم‌های سطحی و ناچیز دیدند، چه کسی می‌داند چه اتفاقی خواهد افتاد؟».

پیر غانم، خبرنگار و تحلیلگر «العربیه» در آمریکا می‌گوید: «مقام آمریکایی در مصاحبه خود با این واژه‌های ساده، ابهامات زیادی را آشکار کرد. ایالات متحده تهدید کرده بود چنانچه یک سرباز آمریکایی در حملات شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران کشته شود، پاسخی محکم خواهد داد اما در عین حال از تشدید تنش نیز هراس دارد».

او افزود: «هر بار موشکی یا پهپادی به پایگاه آمریکایی‌ها در سوریه یا عراق پرتاب می‌شود، فرماندهی ائتلاف بین‌المللی برای برآورد میزان خسارت‌ها به سوی افسران و سربازان در فرماندهی مرکزی می‌شتابند و از آن سو پنتاگون نیز تماس‌های خود با مرکز فرماندهی را افزایش می‌دهد تا اطلاعات کامل به شورای امنیت ملی در کاخ سفید ارائه دهد و جوابی برای روزنامه‌نگارانی که جلوی کاخ سفید یا وزارت دفاع تجمع می‌کنند و افسران یا مقام‌های دیگر را با سیلی از پرسش‌‌های مواجه ‌کنند، جواب چه اتفاق افتاده را دریافت کنند».

پییر غانم می‌گوید تنها پاسخی که آمریکایی‌ها نمی‌خواهند بشنوند این است که «یک سرباز کشته شد!» اگر یک سرباز کشته شود، «هیچ کس نمی‌داند چه اتفاقی خواهد افتاد» و ممکن است نبرد نظامی میان ایالات متحده و شبه نظامیان مورد حمایت ایران آغاز شود.
راهبرد آمریکا

منابع آمریکایی به العربیه گفتند که واشینگتن استراتژی تعامل و نحوه برخورد با منطقه خاورمیانه را بر اساس رویکرد «دیپلماسی، تنش‌زدایی و بازدارندگی» طرح‌ریزی کرده بود اما حملات پی‌درپی شبه‌نظامیان باعث شده که آمریکایی‌ها نسبت به استراتژی خود تجدید‌نظر کنند.

به گفته این منابع، دیپلماسی هنوز موفق به برقراری پل مناسبی برای ارتباط با ایران نشده است و تلاش‌های آمریکایی‌ها در وین نتوانسته زمینه بازگشت به توافق هسته‌ای را فراهم کند بلکه ایران غنی‌سازی اورانیوم را افزایش داده و مقادیر زیادی از اورانیوم غنی‌سازی شده را ذخیره کرده و ممکن تنها دو یا سه ماه با دستیابی به بمب هسته‌ای فاصله داشته باشد.

دولت بایدن اصل «تنش‌زدایی» را کاملا به اجرا درآورد و نیروهای آمریکایی از تشدید هر گونه برخورد دریایی با کشتی‌ها و قایق‌های ایرانی در خلیج اجتناب کردند و تنها به پاسخ‌های مناسب و حساب شده نظامی به حملات شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران اکتفا کرد.
شکست بازدارندگی

اکنون مقامات آمریکایی که «العربیه‌» با آنها گفت‌وگو کرده می‌گویند حملات هوایی گسترده در عراق و سوریه برای بازدارندگی در برابر گروههای شبه‌نظامی مورد حمایت ایران شکست خورده است و آمریکایی‌ها احساس می‌کنند که این گروههای شبه‌نظامی به طور روزانه توانسته‌اند سربازان آمریکایی را در خاورمیانه تهدید کنند و هر موقع که حمله‌ای از این قبیل اتفاق بیافتد، آمریکایی‌ها تا شنیدن این جمله که «کسی کشته نشده» به مدت یک ساعت یا بیشتر در وحشت به سر خواهند برد.

مک میلروی، معاون سابق دستیار امور خاورمیانه‌‌ای وزیر دفاع آمریکا در گفت‌و‌گو با «العربیه‌» گفت که «ایران سال‌هاست با استفاده از شبه‌نظامیان وابسته به خود به جنگ نیابتی علیه رقبای خود در منطقه ادامه می‌دهد»، میللروی که اکنون به عنوان گوینده در شبکه «ای بی سی» فعالیت می‌کند، افزود که ایالات متحده اکنون باید با قدرت به این حملات پاسخ دهد، زیرا که این تنها اقدام بازدارنده در برابر ایران است. او همچنین گفت «آنها باید بفهمند که قادر به مخفی شدن در پشت گروههای نیابتی نیستند و چنانچه به تنش‌زایی ادامه دهند واکنش ما شدید‌تر خواهد بود».
پرداخت بهای سنگین

یک مقام دیگر آمریکایی که طی سال‌های گذشته در پنتاگون فعالیت می‌کرد به «العربیه‌« گفت «اکنون بسیار واضح است که بازدارندگی مقابل گروههای شبه‌نظامی در عراق صورت نگرفته است». او که خواست نامش فاش نشود، افزود «به این که بتوان از طریق گروههای شبه‌نظامی در عراق به آرامش رسید، شک دارم، چنانچه در ارزیابی واکنش‌مان و تعامل با گروههای شبه‌نظامی آنها را مجبور کنیم بهای گزافی بپردازند، در آن صورت خواهد بود که ایالات متحده خواهد توانست به آرامشی طولانی‌‌ مدت در عراق دست یابد».

مقامات سابق آمریکایی برای خروج از این گرداب پیشنهاد می‌کنند که کاربرد قدرت علیه شبه‌نظامیان و چه بسا ایران نیز می‌تواند کارساز واقع شود. این رویکردی است که پیش از این از سوی دولت ترامپ اتخاذ شده بود.

بر خلاف آن اما دولت کنونی آمریکا به ریاست جو بایدن در راستای اهداف «استراتژیکی» گام برمی‌دارد که با ضرورت دستیابی به تفاهم با ایران درباره برنامه هسته‌ای آغاز شده و تا نیاز به ماندن نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه و حفظ پایگاهها و سربازان آمریکایی مستقر در خاورمیانه ادامه یافته و مطلقا در صدد خارج کردن این نیروها از منطقه و از آن جمله عراق و سوریه نیست.

بنابراین آنچه ‌تاکنون ایالات متحده از تحقق آن بازمانده، دستیابی به این اهداف راهبردی از راههای دیپلماتیک و عدم تنش‌زایی در حین شکست بازدارندگی است.