![](https://www.aftabkaran.com/wp-content/uploads/2025/02/image-49.png)
محمود عباس، رئیس دولت خودگردان فلسطین بر مخالفت خود با تصرف غزه و کوچ اجباری فلسطینیها تاکید کرد.
عباس چهارشنبه 17 بهمن در بیانیهای خاطرنشان کرد که ثبات در منطقه بدون برپایی کشور فلسطین هرگز محقق نخواهد شد.
رئیس دولت خودگردان فلسطین در ادامه بیانیه خود، موضع پادشاهی عربی سعودی در مخالفت با ضمیمهسازی، کوچ اجباری و شهرک نشینی را ارزشمند توصیف کرد.
از سوی دیگر، منابع العربیه ساعاتی پیش از عزیمت عباس به اردن برای دیدار با عبدالله دوم، پادشاه این کشور خبر دادند. پیشبینی شده که پادشاه اردن در 11 ژانویه جاری راهی واشینگتن شود.
حسین الشیخ، دبیرکل کمیته اجرای «ساف» پیشتر در «ایکس» تاکید کرد که رهبری فلسطین «کوچ اجباری مردم فلسطین را رد میکند. الشیخ افزود: «ما اینجا متولد شده و اینجا زندگی کرده و اینجا خواهیم ماند. ما موضع عربی پایبند به این أصول ثابت را ارج مینهیم.»
این در حالی است که حماس چهارشنبه 17 بهمن از زبان سامی ابوزهری، از کادر رهبری این جنبش، اظهارات ترامپ در این زمینه را «پوچ و احمقانه» توصیف کرد و از او خواست تا از این مواضع که با قوانین بینالمللی در تضاد است، دست بردارد.
حماس طرح ترامپ را پیچیدن نسخه برای ایجاد آشوب توصیف کرد که جنگ را در منطقه شعلهور خواهد ساخت.
محکومیت بینالمللی
اظهارات ترامپ همچنین محکومیتهای متعدد بینالمللی را به دنبال داشت به طوریکه مصر، ترکیه، چین، استرالیا و روسیه با تاکید بر پایبندی خود به راه حل دوکشوری، مخالفتشان را اعلام کردند.
پادشاهی عربی سعودی نیز بر موضع ثابت و قاطعانه خود در مورد برپایی کشور فلسطین و راه حل دوکشوری تاکید ورزید.
ادامه واکنشها
از سوی دیگر مایک جانسون، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، ساعاتی پیش در توییتی در حساب کاربری خود در «ایکس» گفت که ترامپ، اقدامات جسورانهای را برای تحقق صلح در غزه انجام داده و ابراز امیدواری کرد که تصمیمات او به تحقق امنیت و ثبات در منطقه بیانجامد.
همچنین مارکو وبیو، وزیر خارجه آمریکا نیز چهارشنبه در شبکه اجتماعی«ایکس» نوشت که کشورش «برای رهبری غزه و زیباسازی مجدد آن، آمادگی دارد.»
کاخ سفید هم طی بیانیهای، تاکید کرد که ترامپ، طرح جسورنهای را برای تضمین صلح در نوار غزه اعلام کرده که از حمایت گسترده جمهوریخواهان برخوردار است.
مخالفت اپوزیسیون اسرائیل
این در حالی است که یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون اسرائیل، طرح ترامپ را به عنوان «بمب» توصیف کرد.
از سوی دیگر «معاریو» به نقل از یک منبع سیاسی اسرائیلی نوشت، نتایج دیدار ترامپ و نتانیاهو از همه پیشبینیها و رویاهای اسرائیل، فراتر رفته است
ترامپ روز گذشته بعد از دیدار با نتانیاهو، با طرح ایدهای تکاندهنده، اعلام کرد که کشورش برای تصرف غزه و انتقال دائمی فلسطینیان به مناطق دیگر آمادگی دارد.
این پیشنهاد با انتقادهای گسترده مشخصا از سوی بیشتر کشورهای عربی و در راس آنها سعودی، اردن و مصر مواجه شد که بارها پایبندی خود را به راه حل دوکشوری و مخالفت با کوچ اجباری فلسطینیان از سرزمینشان، مورد تاکید قرار دادهاند.
بدون تشکیل کشور فلسطین روابطی با اسرائیل نخواهیم داشت
پس از اظهارات اخیر دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، درباره مهاجرت اجباری فلسطینیان، پادشاهی عربی سعودی به این موضعگیری واکنش نشان داد. وزارت خارجه سعودی، روز چهارشنبه، با انتشار بیانیهای تأکید کرد که موضع این کشور در قبال تشکیل کشور مستقل فلسطین، ثابت و غیرقابل تغییر است. این وزارتخانه تصریح کرد که برقراری روابط دیپلماتیک با اسرائیل، بدون تشکیل کشور مستقل فلسطین، غیرممکن است.
در این بیانیه آمده است که شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، این موضع را بهصورت شفاف و صریح و بدون هیچگونه ابهامی، در سخنرانی افتتاحیه نخستین سال از دوره نهم مجلس شورای سعودی در 18 سپتامبر 2024 اعلام کرده است.
همچنین در این بیانیه اشاره شده است که شاهزاده محمد بن سلمان، در اجلاس فوقالعاده عربی-اسلامی که در تاریخ 11 نوامبر 2024 در ریاض برگزار شد، بر ادامه تلاشها برای تشکیل کشور فلسطین در مرزهای 1967 با پایتختی قدس شرقی و پایان اشغالگری اسرائیل تأکید کرده است.
وزارت خارجه سعودی در ادامه بیانیه خود تأکید کرد که این کشور «بهشدت با هرگونه نقض حقوق مشروع ملت فلسطین مخالف است؛ چه از طریق سیاستهای شهرکسازی اسرائیل، چه الحاق اراضی فلسطینی و چه تلاش برای کوچ مردم فلسطین از سرزمین خود.»
سعودی همچنین بر نقش جامعه بینالمللی در کاهش درد و رنج انسانی مردم فلسطین تأکید کرد و گفت: «ملت فلسطین همچنان بر سرزمین خود پایدار خواهد ماند و از آن چشمپوشی نخواهد کرد.»
وزارت خارجه سعودی تصریح کرد که این موضعگیری قطعی، غیرقابل مذاکره و خارج از هرگونه معامله است. در این بیانیه تأکید شده است که صلحی پایدار و عادلانه تنها در صورتی محقق خواهد شد که مردم فلسطین به حقوق مشروع خود دست یابند و این موضوع بارها هم به دولت پیشین آمریکا و هم به دولت کنونی گوشزد شده است.
واکنشها به اظهارات ترامپ
این موضع سعودی پس از آن مطرح شد که دونالد ترامپ، شب گذشته (سهشنبه)، در دیدار با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در کاخ سفید اعلام کرد که آمریکا در حال بررسی گزینه «تصرف نوار غزه» و انتقال ساکنان آن به مناطق دیگر امنتر مانند اردن و مصر است. این در حالی است که هر دو کشور اردن و مصر، در طول سالهای گذشته، بارها با چنین طرحهایی مخالفت کردهاند.
سامی ابو زهری، از رهبران ارشد «حماس»، این اظهارات را «تلاشی برای اخراج مردم غزه از سرزمین خود» خواند. او تأکید کرد که این پیشنهاد «طرحی برای ایجاد هرجومرج و تنش در منطقه است، چرا که مردم غزه هرگز اجازه نخواهند داد که این توطئهها عملی شود.»
انتقاد شدید سیاستمداران آمریکایی
در ایالات متحده نیز اظهارات ترامپ با واکنش تند سیاستمداران دموکرات همراه شد. کریس مورفی، سناتور دموکرات، در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت: «ترامپ کاملاً عقل خود را از دست داده است… حمله آمریکا به غزه، هزاران نظامی آمریکایی را به کشتن خواهد داد و جنگی برای دههها در خاورمیانه به راه خواهد انداخت. این یک شوخی بیمزه است.»
جیک اوشینکلوس، عضو مجلس نمایندگان آمریکا، نیز این اظهارات را «بیپروا و غیرمنطقی» خواند و در مصاحبه با شبکه تلویزیونی «نیوز نیشن» گفت: «این پیشنهاد خطرناک و غیرعقلانی است و ممکن است به مرحله دوم آتشبس بین اسرائیل و حماس لطمه بزند.» او همچنین تأکید کرد که «همیشه وقتی ترامپ یک پیشنهاد سیاسی مطرح میکند، ردپایی از منافع شخصی و سودجویی در آن دیده میشود.»
جان آلترمن، رئیس برنامه خاورمیانه در مرکز مطالعات راهبردی و بینالمللی واشینگتن، نیز نسبت به آمادگی مردم غزه برای ترک این منطقه ابراز تردید کرد. او به خبرگزاری رویترز گفت: «بسیاری از ساکنان غزه، فرزندان و نوههای فلسطینیانی هستند که از بخشهایی از اسرائیل امروزی فرار کردند و هرگز اجازه بازگشت به خانههای خود را پیدا نکردند.»
او افزود: «بعید است که بسیاری از آنها حاضر به ترک این سرزمین، حتی با وجود ویرانیهای گسترده، باشند.»
با هرگونه تلاش برای کوچ اجباری فلسطینیان مخالفیم
عبدالله دوم خواستار توقف فعالیتهای شهرکسازی شده و بر مخالفت کشورش را با هرگونه تلاش برای الحاق اراضی فلسطینی و کوچ اجباری ساکنان غزه و کرانه باختری تاکید کرد.
بر اساس گزارش خبرگزاری رسمی اردن «پترا»، ملک عبدالله که قرار است یازدهم ماه جاری به واشنگتن سفر کند، بر لزوم استقرار فلسطینیان در سرزمینهایشان تاکید کرد.
آرامش همهجانبه
وی همچنین به هماهنگی نزدیک اردن با متحدانش برای دستیابی به آرامش همهجانبه در منطقه اشاره کرد و بر اهمیت تداوم آتشبس در غزه تاکید کرد.
پادشاه اردن از جامعه جهانی خواست تا نقش موثرتری در جلوگیری از تشدید تنشها در کرانه باختری و حملات به اماکن مقدس اسلامی و مسیحی در قدس ایفا کند.
در این دیدار، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین نیز از موضع قاطع اردن در حمایت از آرمانهای فلسطین قدردانی کرده و بر اهمیت مشارکت موثر این کشور در تثبیت آتشبس پایدار غزه تاکید کرد.
واکنشهای بینالمللی به اظهارات ترامپ
اظهارات غیرمنتظره رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا در دیدار شب گذشته او با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل در کاخ سفید، واکنشهای گستردهای را در سطح بینالمللی برانگیخته است.
کشورهای مصر، ترکیه، چین، استرالیا، روسیه، فرانسه و بریتانیا ضمن محکوم کردن این موضع، بر پایبندی خود به راهحل دو کشوری تاکید کردند.
پادشاهی عربی سعودی نیز بار دیگر موضع قاطع و ثابت خود را درخصوص تشکیل کشور فلسطین و راهحل دو کشوری اعلام کرد.
«طرح جسورانه» ترامپ
کاخ سفید ساعاتی بعد اعلام کرد که ترامپ از «طرحی جسورانه» برای تضمین صلح پایدار در غزه خبر داده است.
بنا به اعلام مقامات کاخ سفید این طرح که شامل اخراج ساکنان غزه میشود، از حمایت گستردهای در میان جمهوریخواهان برخوردار است.
در همین حال، یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون اسرائیل، این پیشنهاد ترامپ را «بمب» توصیف کرد.
به گزارش روزنامه «معاریو»، یک منبع سیاسی اسرائیلی نیز معتقد است که نتایج دیدار ترامپ و نتانیاهو «فراتر از تمامی انتظارات و رویاهای اسرائیل» بوده است.
نکته قابل توجه آن است که پیشنهاد بحثبرانگیز ترامپ، سیاست چند دههای آمریکا در قبال منطقه را که مبتنی بر راهحل دو دولتی است، به چالش میکشد. این در حالی است که وی پیشتر نیز اعلام کرده بود کشورش آماده تصرف غزه و انتقال دائمی فلسطینیان به مناطق دیگر است.
این اظهارات رئیس جمهوری آمریکا با موجی از انتقادات روبهرو شد، بهویژه از سوی کشورهای عربی از جمله مصر، اردن و پادشاهی عربی سعودی که بارها بر پایبندی خود به راهحل دو کشوری و مخالفت با هرگونه جابجایی فلسطینیان از سرزمینشان تاکید کردهاند.