
یک موسسه آمریکایی که بر برنامههای هستهای ایران نظارت دارد، گزارشی نگرانکننده منتشر و اعلام کرده که برنامه هستهای ایران وارد مرحلهای «فوقالعاده خطرناک» شده است.
موسسه علوم و امنیت بینالمللی مستقر در واشینگتن در گزارش تازه خود با عنوان تکاندهنده «شمارشگر تهدید ایران: رشد خطر فوقالعاده» نوشت: «از فوریه ۲۰۲۴، زمان انتشار آخرین گزارش، تهدید ناشی از برنامه هستهای ایران بهطور قابل توجهی تشدید شده است.»
این گزارش میافزاید از جمله عوامل منفی اصلی میتوان به افزایش توانایی ایران در زمینه تسلیحات هستهای، کوتاهتر شدن زمان مورد نیاز برای ساخت سلاح هستهای، و همچنین عادیسازی بحثهای داخلی در ایران در حمایت از ساخت سلاح هستهای اشاره کرد.
در این گزارش آمده است «درگیریهای نظامی جاری در خاورمیانه که ایران و نیروهای نیابتیاش را در برابر اسرائیل و متحدانش قرار داده و ایران در حال شکست خوردن در آن است، احتمال تصمیمگیری ایران برای ساخت سلاح هستهای را افزایش داده است. این وضعیت امنیتی ناپایدار با درک (یا حتی واقعیت) اینکه ایران در حال آمادهسازی برای ساخت تسلیحات هستهای است، ترکیب شده است.»
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، چهارشنبه، گفت: «ما کمی وقت داریم، اما زیاد نه، چون اجازه نخواهیم داد ایران سلاح هستهای داشته باشد. ما نمیتوانیم اجازه بدهیم.»
او افزود: «من چیز زیادی نمیخواهم. فقط آنها نمیتوانند سلاح هستهای داشته باشند.»
وقتی از ترامپ درباره احتمال اقدام نظامی در صورت عدم توافق ایران در زمینه برنامه هستهایاش سؤال شد، پاسخ داد «قطعاً.»
او به خبرنگاران در کاخ سفید گفت: «اگر نیاز به اقدام نظامی باشد، ما اقدام نظامی خواهیم کرد. اسرائیل قطعاً در آن نقش پررنگی خواهد داشت و رهبری آن را بر عهده خواهد گرفت. اما هیچکس به ما دستور نمیدهد. ما هر کاری بخواهیم، انجام میدهیم.»
ترامپ در سال ۲۰۱۸ از توافق هستهای دوران باراک اوباما با جمهوری اسلامی موسوم به برجام خارج شد و گفت این توافق جلوی تلاش ایران برای ساخت بمب هستهای را نمیگیرد.
«افزایش توانمندی هستهای ایران»
از جمله عوامل منفی اصلی در این گزارش به افزایش توانمندیهای هستهای ایران، کوتاه شدن بازه زمانی لازم برای ساخت سلاحهای هستهای و گسترش بحثهای داخلی در ایران است که به طور فزایندهای ساخت سلاحهای هستهای را ترجیح میدهند، اشاره شده است.
این مؤسسه همچنین در پژوهش خود هشدار داده است که «تهران همچنان دارای تواناییهای نظامی است که تهدیدی برای منطقه به شمار میرود. ایران ذخایر عظیمی از پهپادها، موشکهای بالستیک و موشکهای کروز دارد که میتواند علیه اسرائیل و متحدانش استفاده شود. این کشور همچنان یک بازیگر اصلی در جنگ اوکراین است، جایی که به روسیه در انتقال سلاحها، از جمله پهپادها و موشکها، کمک میکند.»
گزارش «فاکس نیوز» درباره این پژوهش و همزمان با آن اعلام میشود که علی شمخانی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی پنجشنبه 21 فروردین در پستی در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت که در شرایط حمله نظامی اقدامات بازدارندهای مانند «اخراج بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی و قطع همکاری با این نهاد» و همچنین «انتقال مواد غنی شده به مکانهای امن و نامشخص» میتواند در دستورکار ایران قرار گیرد.
این پیام شمخانی در حالی مطرح میشود که سفر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، به ایران برای اواخر فروردین پیشبینی شده، اما تا کنون درباره جزئیات و محورهای این سفر توافق نهایی صورت نگرفته است.
از سویی مذاکرات میان آمریکا و ایران در عمان در حالی در دستورکار قرار گرفته است که واشینگتن آن را مذاکره مستقیم خوانده و مقامات تهران در فضایی از ابهام و تردید همچنان بر غیرمستقیم بودن آن تاکید دارند.