بلینکن پیشتر هم خوشبینی بعضی مقامهای ایران و اروپا درباره چشمانداز احیای برجام را رد کرده بود
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، هشدار داده است که حتی در صورت احیای توافق هستهای ایران “صدها تحریم” علیه جمهوری اسلامی همچنان باقی میماند. او همچنین به سناتورها گفته متوقف کردن شتاب برنامه هستهای ایران باید گام نخست و فوریت اول واشنگتن تلقی شود چرا که ممکن است با ادامه وضع موجود مدت زمان باقی مانده برای دستیابی ایران به دانش و ابزار تسلیحات هستهای از یک سال که در زمان امضای برجام برآورد شده بود به تنها چند هفته کاهش یابد.
با این حال، آقای بلینکن به نمایندگان سنای آمریکا گفت: “انتظار دارم که حتی در صورت بازگشت به برجام، صدها مورد از تحریمهای آمریکا علیه ایران همچنان باقی بماند.”
به گفته آقای بلینکن این تحریمها شامل مواردی که در دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا وضع شده هم خواهد بود.
او گفت اگر تحریمها “با برجام ناسازگار نباشد، تا زمان تغییر رفتار ایران باقی میماند.”
وزیرخارجه آمریکا به سناتورها چه گفت؟
آتنونی بلیکن که روز سهشنبه، ۸ ژوئن در برابر سناتورهای کنگره آمریکا حاضر شده بود در پاسخ به باب منندز، سناتور دموکرات اهل نیوجرسی که از منتقدان برجام است گفت که از نظر او الویت اول مذاکرات باید بازگشت ایران به تعهدات برجامی خود باشد تا این کشور با ادامه غنیسازی ۲۰ و ۶۰ درصدی به فناوری تولید سلاح هستهای نزدیکتر نشود.
«دو مساله مهم اینجاست. اول گردن نهادن به تعهدات. اگر ما بتوانیم به این مهم برسیم – که این خود کلی اما و اگر دارد که میشود درباره آن حرف زد – آن وقت رسیدن به این رعایت تعهدات باید تنها گام نخست لحاظ شود نه گام آخر… ما فعلا یک چالش بزرگ و فوری پیش رو داریم. اکنون برنامه هستهای ایران چهار نعل به پیش میرود. آنها در حال غنیسازی در سطح بالاتر هستند. بالای ۲۰ درصد و حتی ۶۰ درصد. در مقیاس محدودی هم از سانتریفیوژهای پیشرفته استفاده میکنند… گزارشهای تایید شده قبلی مدت زمان لازم برای رسیدن این برنامه به سطح قابلیت تهیه سلاح اتمی را یک سال برآورد کرده بودند اما اکنون گزارشهای منتشر شده از چند ماه خبر میدهند. اگر این روند ادامه پیدا کند و آنها به غنیسازی در سطوح بالاتر ادامه دهند آن وقت ممکن است این فرجه زمانی به چند هفته تقلیل پیدا کند. بنابر این جا یک مشکل واقعی و جدی وجود دارد. این به نفع ماست که ابتدا این مشکل هستهای را به جایی که قبلا رسانده بودیم برگردانیم. و میدانیم که ایران هستهای یا دست یافته به فناوری تسلیحات هستهای حتی قادر به ایفای نقش بدتری در زمینههای دیگر خواهد بود. با همه اینها، من با شما (سناتور منندز) موافقم که رسیدن به توافق بر سر بازگشت به تعهدات باید گام نخست تلقی شود نه نتیجه نهایی و سپس بر اساس این گام نخست جلو برویم».
وزیر خارجه امریکا همچنین در پاسخ به این سوال که آیا واشنگتن میتواند انتظار تقویت برجام و قویتر کردن برخی از مفاد آن را داشته باشد، گفت: “ما باید به تمامی جنبهها دقت کنیم و زمینههایی که امکان تقویت کردن برجام و گرفتن تعهدات قویتر از ایران است را بررسی کنیم. البته باید توجه داشته باشیم که اگر ما انتظار چنین تغییراتی را داشته باشیم باید منتظر باشیم که ایران هم در برابر امتیازات دیگری بخواهد و آن وقت باید سبک و سنگین کنیم که در برابر آنچه طلب میکنیم چه خواهیم داد. این نکته را هم مد نظر باید داشت که در برخی از مفاد که تعهدات به مرور زمان برداشته میشود، مهمترین مورد جلوگیری از غنیسازی بیشتر از ۳.۶۷ درصد و نگه داشتن سطح اورانیوم غنی شده زیر ۳۰۰ کیلوگرم است که این ماده تا سال ۲۰۳۰ پابرجاست…».
ششمین دور مذاکرات احیای برجام قرار است به زودی در وین آغاز شود. نمایندگان ایران و آمریکا در این مذاکرات به صورت غیر مستقیم برای احیای برجام و رفع تحریمها گفتوگو میکنند.
عباس عراقچی، معاون وزارت خارجه و مذاکره کننده ارشد ایران در وین در ابتدای این مذاکرات گفته بود که آمریکا باید ۱۵۰۰ تحریم علیه ایران را رفع کند و در غیر این صورت به گفته او وضعیت “سخت” میشود.
وزیر خارجه آمریکا ارزیابی خوشبینانه ایران و اروپا درباره احیای برجام را رد کرد
ایران میگوید آمریکا باید بیش از ۱۵۰۰ تحریم را تا ۶ هفته دیگر لغو کند
ابراز ‘نگرانی عمیق’ گروسی: ایران به هیچکدام از سئوالات آژانس پاسخ نداده است
آقای بلینکن روز دوشنبه ۷ ژوئن (۱۷ خرداد) هم خوشبینی بعضی مقامهای ایران و اروپا درباره چشمانداز احیای برجام را رد کرده بود.
حسن روحانی، رئیس جمهور ایران بارها گفته است که اختلافات اساسی برای بازگشتن به برجام در مذاکرات وین حل شده و مشکلات فنی و جزیی باقی مانده است.
اما آقای بلینکن در واکنش به این اظهار نظرها گفت: “هنوز مشخص نیست ایران تصمیم لازم را برای اجرای اقدامات لازم گرفته باشد”.
هشدار تازه وزیر خارجه آمریکا درباره باقی ماندن صدها تحریم علیه ایران در حالی صورت میگیرد که آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی بارها تاکید کرده که ایران در صورتی به اجرای کامل برجام برمیگردد که ابتدا ایالات متحده تمام تحریم های ایران را رفع کند.
آقای خامنهای گفته است که ایران بعد از “راستی آزمایی” اقدامات آمریکا، به تعهداتش برخواهد گشت.
مساله ادامه همکاری با آژانس
در تحولی دیگر در روز سه شنبه آمریکا گفته است که ایران باید اجازه ادامه کار آژانس بین المللی انرژی اتمی برای نظارت بر فعالیت های هسته ای این کشور را بدهد، چون در غیر این صورت مذاکرات وین به خطر می افتد.
ایران و آژانس اوایل اسفند ۱۳۹۹ به توافقی دست یافتند که بر اساس آن ایران به آژانس اجازه می داد دوربین های نظارتی آن تا سه ماه بعد در تاسیسات اتمی این کشور فعال باشد اما دسترسی به محتوای آن در پایان سه ماه و به شرط رفع شدن تحریم های آمریکا ممکن باشد. ایران تهدید کرده بود که اگر تحریم های آمریکا رفع نشود، ذخایر این دوربین ها را پاک خواهد کرد.
این توافق پس از آن به دست آمد که دولت ایران بر مبنای مصوبه مجلس، اجرای پروتکل الحاقی که به بازرسان آژانس امکان نظارت گسترده ای بر برنامه اتمی ایران می داد را متوقف کرد.
توافق ایران و آژانس اتمی سازمان ملل اخیرا تا روز ۲۴ ژوئن تمدید شد.
براساس توافق تازه داده ها در نوعی جعبه سیاه ضبط خواهد شد و بازرسان آژانس فقط در تاریخی در آینده به محتوای آن دسترسی خواهند داشت. معلوم نیست که این توافق دوباره تمدید شود.
آمریکا روز سه شنبه در بیانیه ای در نشست شورای حکام آژانس ضمن ترغیب ایران به پرهیز از هرگونه اقدامی که مانع جمع آوری اطلاعات لازم از سوی آژانس شود نوشت: “این اقدام در بهترین حالت، تلاش های جاری برای رسیدن به تفاهم در مورد چگونگی بازگشت متقابل ایران و آمریکا به تعهداتشان در برجام را پیچیده خواهد کرد.”