روزنامه واشینگتنپست با انتشار گزارشی در روز پنجشنبه، ۱ دسامبر ۲۰۲۲، از طرح گسترده نهادهای امنیتی وابسته به جمهوری اسلامی بهمنظور «قتل و ربایش» مخالفهای سیاسی خود در خارج از مرزهای ایران خبر داد.
بهگزارش این روزنامه آمریکایی، که ادعا میکند گزارش مورد نظر را بر اساس «اسناد و مدارک دولتی» و همچنین گفتگو با ۱۵ مقام دولت ایالات متحده آمریکا که خواستهاند هویتشان مخفی بماند تهیه کرده است، دستگاههای امنیتی جمهوری اسلامی در پی آنند تا با استفاده از نیروهای نیابتی خود در خارج از ایران و همچنین با استخدام اعضای دارودستههای جنایتکار، مثل سارقان و فروشندگان مواد مخدر، اقداماتی را علیه مخالفهای سیاسی خود در «ایالات متحده، کانادا، بریتانیا، ترکیه و کشورهای اروپایی» طراحی و اجرا کنند.
نویسندگان این گزارش در نخستین سطر مطلبشان به گفتگوی افسران دستگاه اطلاعاتی کانادا با رامین سیدامامی (کینگرام)، نوازنده و خواننده ایرانی که پدرش (کاووس سیدامامی) در بهمن ۱۳۹۶ بهطرز مشکوکی در زندان اوین درگذشت، اشاره میکنند. نویسندگان در این بخش از گزارش خود از قول رامین سیدامامی مینویسند که ماموران دستگاه اطلاعاتی کانادا در سال ۲۰۲۱ به او گفتهاند مقامهای امنیتی جمهوری اسلامی فهرستی از افرادی تهیه کردهاند، که به گمانشان، برای حکومت ایران «تهدید» بهحساب میآیند؛ موضوعی که از قرار معلوم دلیل دیدار ماموران اطلاعاتی کانادا با رامین سیدامامی در ونکوور نیز بوده است.
با تمامی این اوصاف ارزیابی نویسندگان این گزارش این است که دستگاههای امنیتی جمهوری اسلامی، با وجود خرج «صدها هزار دلار»، تاکنون در پیشبرد اغلب طرحهای قتل و آدمربایی خود ناکام بودهاند. آنها همچنین مینویسند که استفاده از نیروهای نیابتی و جنایتکاران شهری جزو عواملی محسوب میشود که جمهوری اسلامی را در رسیدن به هدفش ناکام گذاشته است.مقامهای دولت ایالات متحده آمریکا به نویسندگان این گزارش گفتهاند بسیار احتمال دارد تا دستگاههای امنیتی جمهوری اسلامی در نهایت موفق به اجرای یکی از طرحهای خود علیه مخالفانشان، از جمله مقامهای دولتهای غربی مخالف حکومت ایران، شوند و همین امر میتواند در حکم جرقه درگیری جهان آزاد با تهران عمل کند.
بهگزارش واشینگتنپست، این تحلیل مقامهای دولت ایالات متحده آمریکا بر سابقه جمهوری اسلامی در حذف مخالفان خود در خارج از کشور استوار است. بهعنوان مثال آنها به خبرنگاران واشینگتنپست گفتهاند بررسیهای آنها نشان میدهد که دستگاههای امنیتی حکومت ایران توانستهاند در حد فاصل سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ دستکم سه مخالفشان را در خاک اروپای غربی بهقتل برسانند؛ از جمله قتل یکی از فعالهای عرب در لاهه که نامی از او در گزارش ذکر نشده است.
نویسندگان گزارش در عینحال به پرونده ترور مخالفان جمهوری اسلامی در خارج از کشور اشاره میکند که در دهه ۱۳۷۰ رخ داد و همچنین پرونده اسدالله اسدی، دیپلمات حکومت ایران را به میان میکشد که در حال حاضر به اتهام تلاش برای بمبگذاری در یکی از مراسمهای سازمان مجاهدین خلق در سال ۲۰۱۸ در اختیار دستگاه قضایی بلژیک قرار دارد و به ۲۰ سال حبس محکوم شده است.
از سوی دیگر نویسندگان این گزارش، از قول مقامهای دولت ایالات متحده آمریکا، مینویسند که نقشههای ترور و آدمربایی جمهوری اسلامی نه تنها در دو سال گذشته افزایشی چشمگیر داشته، بلکه «بلندپروازانهتر» نیز شده است؛ موضوعی که طراحی نقشه قتل جان بولتون، مشاور سابق امنیت ملی کاخ سفید، و همچنین نقشه قتل شهروندان اسرائیلی در ترکیه، آذربایجان و امارات متحده عربی در چارچوب آن قرار دارد.
گزارشگران واشنگتنپست بر اساس تحقیقاتی خود میگویند: «حکومت در ایران به تلاشهای خود برای کشتن و ربودن فعالان سیاسی، روزنامهنگاران، مقامهای دولتی سابق در نقاط مختلف جهان دامن زده است. این را ما بر اساس پرس و جو و گفتگوهایی که با ۱۵ مقام مطلع در امریکا، اروپا و خاورمیانه دریافتیم. مقام هایی که به علت گفتگو درباره اطلاعات حساس از فاش کردن نام خود پرهیز کردند».
سه گزارشگر واشنگتنپست به نقل از مقامهای امنیتی که با آنها گفتگو کردهاند میگویند نهادهای اطلاعاتی و امنیتی ایران برای اجرای نقشههای ترور یا ربودن مخالفان جمهوری اسلامی، اکنون به جذب «قاتلان نیابتی» و مزدوران شبکههای تبهکاری در کشورهای مقصد روی آوردهاند؛ به تبه کارانی چون سارقان جواهرات، کارتلهای موادمخدر و یا شبکههای تبهکاری که «سفارش قتل» قبول میکنند.
«این رویکرود نیابتی باعث شده در مواردی نقشههای آنها با شکست روبرو شود و در برخی موارد هم مزدوران جا زدهاند و در لحظه آخر از اجرای عملیات پرهیز کردهاند. با این حال مقامها نگرانند که این نقشهها در نهایت به قتل مخالفان سرشناس حکومت، روزنامهنگاران و یا یک مقام دولتهای غربی بیانجامد. رویدادی که می تواند به مقابله مستقیم غرب با تهران منجر شود».
متیو لویت، مقام سابق ضدتروریسم آمریکا که اکنون در موسسه خاورنزدیک واشنگتن به عنوان پژوهشگر فعالیت میکند به واشنگتن پست گفته «از ۱۲۴ نقشه ترور و آدم ربایی که ایران از سال ۱۹۷۹ (پیروزی انقلاب بهمن ۵۷) در خارج از این کشور به دنبال اجرای آنها بوده، ۳۶ نقشه عملیاتی مربوط به همین اواخر و پس از کشته شدن قاسم سلیمانی بوده که «افزایشی غیرعادی» است».
آقای لویت میگوید یک چهارم (۲۵ درصد) این نقشهها برای اجرا در خاک ایالات متحده در نظر گرفته شده بوده که در مقایسه با آمار ۱۵ درصدی قبل از کشته شدن قاسم سلیمانی، نشان از افزایش تلاشهای ایران دارد.
نورمن تی. روله، افسر سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا – سیا – هم که قبلا بر فعالیتهای اطلاعاتی مرتبط با ایران کار کرده به واشنگتنپست گفته تهران تشنه نشان دادن قابلیتهای خود است و نهادهای غربی هم احتمالا مراقب این حرکات ایران هستند.
به گفته این مقام سابق سیا: «اگر جامعه بینالمللی خط قرمزی برای این نوع عملیاتهای (ایران) ترسیم نکند، می توان متصور شد که کشورهای سرکش دیگری هم به دنبال مقاصد مشابهی خواهند رفت چرا که میبینند تاوانی در انتظار آنها نیست».در ادامه این گزارش، خبرنگاران واشنگتن پست به عملیاتهایی چون ربودن روحالله زم و بازداشت چند دیپلمات و مزدور خارجی مرتبط با سپاه پاسداران در اروپا طی سالهای اخیر اشاره کردهاند. از جمله موارد جدیدی چون تهدید روزنامهنگاران ایرانی مقیم بریتانیا که به واکنش رئیس سازمان جاسوسی داخل بریتانیا – امآی۵ – هم منجر شد و همچنین با مهدی حاجتی، عضو سابق شورای اسلامی شیراز و از مخالفان سرشناس حکومت ایران گفتگو کردهاند.
آقای حاجتی در این گفتگو از تهدیدهایی که در ترکیه از سوی نهادهای امنیتی و اطلاعاتی ایران دریافت کرده گفته و این که چه طور او به علت این تهدیدهای مداوم در «هراس و تشویش» دایمی قرار گرفته است.
بر اساس گفتگوهای موجود در این گزارش علت اصلی افزایش نقشه قتل و ربایش مخالفان از سوی جمهوری اسلامی، حذف هدفمند قاسم سلیمانی، فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در دی ماه ۱۳۹۸، بهوسیله دولت وقت ایالات متحده آمریکا است؛ رویکردی که به گزارش واشینگتنپست احتمال رویارویی غرب و تهران را بهشکل چشمگیری افزایش داده است.