
همزمان با تشدید نگرانیها در خصوص اختلاف نظر اروپا و آمریکا بر سر جنگ اوکراین، گزارشها حاکی از آن است که امانوئل ماکرون، رئیسجمهوری فرانسه شامگاه شنبه ۲۷ بهمن/۱۵ فوریه، خواستار برگزاری یک نشست اضطراری شده است. انتظار میرود این نشست غیر رسمی در مورد اوکراین فردا دوشنبه ۱۷ فوریه، در پاریس برگزار شود. تاکنون جزئیات بیشتری در مورد نشست اضطراری پاریس منتشر نشده و دفتر رئیس جمهوری فرانسه نیز هنوز رسما اعلامیهای در این خصوص منتشر نکرده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، درخواست اخیر امانوئل ماکرون برای برگزاری نشست اضطراری در خصوص جنگ اوکراین پس از اظهارات اخیر جی دی ونس، معاون رئیسجمهوری آمریکا مطرح شده است.
جی دی ونس در کنفرانس امنیتی مونیخ اعلام کرد که مقامات آمریکا و روسیه به زودی در مورد جنگ اوکراین گفتگو میکنند و افزود که کشورهای اروپایی به این مذاکرات دعوت نخواهند شد.
افزون بر این، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا بدون رایزنی با سران اروپا با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه گفتگوی تلفنی انجام داد. وی تاکید کرد که واشنگتن خواستار توافق صلح میان مسکو و کییف است.از سوی دیگر با بالا گرفتن نگرانیها در مورد رویکرد دولت جدید آمریکا در قبال جنگ اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین روز شنبه ۲۷ بهمن/۱۵ فوریه، در جریان سخنرانی خود در کنفرانس امنیتی مونیخ خواستار تشکیل ارتش مستقل در اروپا شد.
زلنسکی تاکید کرد احتمال این وجود دارد که آمریکا دیگر نخواهد در زمینه مسائل امنیتی، کمکی به کشورهای اروپایی ارائه کند. وی گفت: «من واقعاً معتقدم زمان آن فرا رسیده است که اروپا یک ارتش مستقل ایجاد کند».زلنسکی با اشاره به اظهارات روزهای گذشته مقامات آمریکا گفت که اروپا دیگر نمیتواند از حمایت ایالات متحده مطمئن باشد. به گفته وی، سخنرانی روز گذشته جی دی ونس نشان میدهد که روابط اروپا و ایالات متحده آمریکا در حال تغییر است.
رئیسجمهوری اوکراین با بیان اینکه جنگ ناشی از تهاجم روسیه به کشورش به زودی وارد چهارمین سال خود میشود، تاکید کرد که کشورهای اروپایی تنها با داشتن یک ارتش قوی میتوانند مورد احترام مقامات واشنگتن قرار بگیرند.
زلنسکی در ادامه افزود، احتمال این وجود دارد که آمریکا دیگر نخواهد در زمینه مسائل امنیتی، کمکی به کشورهای اروپایی ارائه کند. وی گفت: «من واقعاً معتقدم زمان آن فرا رسیده است که اروپا یک ارتش مستقل ایجاد کند». طبق اظهارات رئیسجمهوری اوکراین، بسیاری از رهبران کشورهای اروپایی درباره لزوم ایجاد یک ارتش مستقل صحبت کردهاند.سخنان رئیسجمهوری اوکراین در حالیست که مقامات دولت دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا در روزهای اخیر به صراحت گفتهاند که انتظار دارند اروپا مسئولیت اصلی دفاع خود را بر عهده بگیرد.
افرون بر این، در حالی که جنگ اوکراین یکی از محورهای اصلی کنفرانس امنیتی مونیخ امسال به شمار میرود، جی دی ونس معاون رئیسجمهوری آمریکا در سخنرانی روز گذشته خود از پرداختن به این موضوع خودداری کرد. وی با مورد انتقاد قرار دادن کشورهای اروپایی گفت که «تهدیدی که من در مورد آن در مقابل اروپا بیشتر نگران هستم روسیه نیست». به گفته وی، عقب نشینی اروپا از حراست از بعضی از اساسی ترین ارزشها از جمله حراست از آزادی بیان نگران کننده است.
نگرانی اروپا از کنار گذاشته شدن از مذاکرات صلح اوکراین
کشورهای اروپایی بدلیل نگرانی از حذف شدن از مذاکرات صلح اوکراین، میخواهند در پاریس اجلاسی برگزار کنند. ترامپ برای آغاز مذاکرات صلح فشار میآورد و با پرسشنامهای از متحدانش خواسته تا ظرفیتهای نظامی خود را مشخص کنند.
پس از رویکرد یکجانبه آمریکا در مذاکره با روسیه برای دستیابی به صلح، کشورهای اروپایی در نظر دارند اجلاسی غیررسمی را در پاریس برگزار کنند.
در حالی که شرکای اروپایی ایالات متحده از عدم مشارکت در روند مذاکرات صلح شکایت دارند، دولت آمریکا از آلمان و دیگر متحدان اروپایی خواسته است که مشارکت احتمالی خود در تضمینهای امنیتی برای اوکراین را اعلام کنند.
کشورهای اروپایی باید در پرسشنامهای که آمریکا برایشان ارسال کرده، مشخص کنند که پس از پایان تجاوز نظامی روسیه، چه تعداد سرباز برای نیروهای حافظ صلح یا در چارچوب برنامههای آموزشی، به اوکراین اعزام خواهند کرد. این پرسشنامه همچنین شامل سیستمهای تسلیحاتی و نیز انتظارات آنها از ایالات متحده میشود.
این درخواست به برنامه دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، برای مذاکره با همتای روساش ولادیمیر پوتین، بر سر راهحلی برای پایان دادن به جنگ اوکراین برمیگردد. ترامپ انتظار دارد که اروپاییها، در صورت دستیابی به یک توافق احتمالی، مسئولیت تضمین عدم حمله مجدد روسیه به اوکراین را بر عهده بگیرند.
پرسشنامه آمریکا و نگرانی اروپا
مارک روته، دبیرکل ناتو، در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ وجود چنین پرسشنامهای را تایید کرد. روته گفت که شخصا این پرسشنامه را ندیده، اما کاملا منطق آن را که میتواند به تمرکز بیشتر مذاکرات کمک کند، میفهمد.
نگرانی اروپاییها از کنار گذاشته شدن از مذاکرات صلح روسیه و اوکراین، به ویژه پس از دریافت پرسشنامه آمریکا بیشتر شده است. به گفته یک دیپلمات اروپایی، یکی از پرسشهای ششگانه این سند مختص کشورهای عضو اتحادیه اروپا و در خصوص میزان تضمین امنیتی آنها برای اوکراین پس از جنگ است.
الکساندر استاب، رئیسجمهوری فنلاند، در نشست امنیتی مونیخ، ضمن تاکید بر لزوم نقشآفرینی اروپا در روند صلح و با اشاره به پرسشنامه مزبور گفت، این اقدام «اروپاییها را وادار خواهد کرد که فکر کنند.»
کشورهای اروپایی از طرح ترامپ برای مذاکره با پوتین که هفته گذشته اعلام شد، غافلگیر شدند و اکنون نگراناند که اوکراین مجبور به دادن امتیازاتی شود که تمایلی به آن ندارد. از جمله این امتیازات، دست کشیدن موقت کییف از درخواست عضویت ناتو است.
دولت آمریکا در عین حال اعلام کرده است که خود هیچ نیرویی به اوکراین اعزام نخواهد کرد.
نشست اوکراین در پاریس برای “نمایش قدرت”؟
به گفته دیپلماتها، موضوع مشارکت احتمالی اروپا در توافق صلح روسیه و اوکراین، در دیدار اولاف شولتس، صدراعظم آلمان و دیگر رهبران اروپایی در پاریس مورد بحث قرار خواهد گرفت.
اما گویا هنوز در خصوص برگزاری اجلاس ویژه اروپاییها در پاریس هماهنگیهای لازم صورت نگرفته است.
کاخ الیزه گزارش داده است: «گفتوگوهایی میان رهبران اروپایی درباره امکان برگزاری نشستی غیررسمی در جریان است، اما هنوز تصمیم نهایی گرفته نشده است.»
بنا به خبرهای منتشر شده این نشست برای روز دوشنبه (۱۷ فوریه) برنامهریزی شده است. این خبر را رادوسلاو سیکورسکی، وزیر امور خارجه لهستان، ابتدا در شبکه اجتماعی اکس (توییتر سابق) اعلام کرده بود، اما مقامات فرانسوی بعداً این خبر را تایید کردند.
سیکورسکی در پست خود بر ضرورت “نمایش قدرت و اتحاد اروپا” تأکید کرده بود. او در کنفرانس امنیتی مونیخ نیز خبر داده بود که امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، اروپاییها را به نشستی در پاریس دعوت کرده است.
کشورهای اروپایی، از جمله اوکراین، در جریان کنفرانس امنیتی مونیخ بهشدت با رویکرد یکجانبه آمریکا در مذاکره با روسیه برای پایان دادن به جنگ مخالفت کردهاند. این دو تأکید دارند که در هر گونه راهحلی برای صلح آنان نیز باید سر میز مذاکره حضور داشته باشند.