
عکسهای ماهوارهای نشان میدهد که دومین ناو هواپیمابر آمریکا، در آستانهٔ دور بعدی مذاکرات ایران و ایالات متحده بر سر برنامهٔ هستهای تهران، در آبهای خاورمیانه وارد فاز عملیاتی شده است.
به گزارش روز سهشنبه ۲۶ فروردین خبرگزاری آسوشیتدپرس، وینسون که مقر آن در کالیفرنیا است، به عنوان دومین ناو هواپیمابر ایالات متحده در خاورمیانه به ناو ترومن پیوسته است.
عکسهای ماهوارهای که روز دوشنبه توسط برنامهٔ کوپرنیک اتحادیه اروپا گرفته شد، وینسون را نشان میدهد که در شمال شرقی سقطری، جزیرهای در نزدیکی دهانهٔ خلیج عدن، در حال عملیات است.
این ناو هواپیمابر را رزمناو موشکانداز کلاس «تیکوندروگا» به نام «یواساس پرینستون» و دو ناوشکن موشکانداز کلاس آرلیبرک به نامهای «یواساس استرت» و «یواساس ویلیام پی. لارنس» همراهی میکند.
این گزارش میافزاید ایالات متحده به وینسون دستور داده است تا به ناو یواساس هری اس. ترومن بپیوندد که از زمان آغاز عملیات آمریکا علیه حوثیهای یمن در ۱۵ مارس در آبهای منطقه حضور دارد.
تصاویر منتشر شده توسط نیروی دریایی ایالات متحده نشان میدهد که وینسون در روزهای اخیر مشغول آمادهسازی تسلیحات و به پرواز درآوردن جتهای جنگنده اف-۳۵ و اف/ای-۱۸ از روی عرشه خود بوده است.
ناوگان پنجم نیروی دریایی ایالات متحده مستقر در بحرین، که بر عملیاتهای نظامی در خاورمیانه نظارت دارد، حاضر به اظهارنظر در مورد جزئیات عملیات این ناو نشده است.
عملیات یواساس کارل وینسون و گروه ضربت آن در دریای عرب در حالی انجام میشود که مناطقی از یمن که تحت کنترل شورشیان حوثی مورد حمایت ایران است، شامگاه دوشنبه بار دیگر هدف حملات هوایی منتسب به ایالات متحده قرار گرفت.
مقامات آمریکایی بارها کارزار یک ماهه علیه حوثیهای یمن را به عنوان ابزاری برای فشار بر ایران در مذاکرات عنوان کردهاند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، تهدید کرده که در صورت عدم دستیابی به توافق با تهران بر سر برنامه هستهایش، تأسیسات اتمی ایران هدف حملات هوایی قرار خواهد گرفت و اسرائیل نیز در آن مشارکت خواهد داشت.
نمایندگان دو کشور روز ۲۲ فروردین در مسقط، پایتخت عمان، با یکدیگر دیدار کردند و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه، این مذاکرات را «مثبت، سازنده و قانعکننده» توصیف کرد.
دور بعدی مذاکرات هم، آن گونه که ایران اعلام کرده، قرار است در مسقط و روز ۳۰ فروردین انجام شود.استیو ویتکاف دوشنبهشب به فاکس نیوز گفت: «ایران نیازی به غنیسازی بالاتر از ۳.۶۷ درصد ندارد و محور توافق با تهران راستیآزمایی سطح غنیسازی اورانیوم و همچنین راستیآزمایی ابعاد نظامی برنامه هستهای، از جمله موشکی، خواهد بود».
ایران در حال حاضر اورانیوم را تا سطح ۶۰ درصد غنیسازی میکند که فاصله چندانی با غنیسازی ۹۰ درصدی برای ساخت سلاح هستهای ندارد.
روزنامه «جوان»، نزدیک به سپاه پاسداران، در سرمقاله روز سهشنبه خود تأکید کرد که تهران آماده مصالحه برای کاهش سطح غنیسازی خود است.
این روزنامه نوشت: «کاری را که قبلاً هم کردهایم چرا دوباره انجام ندهیم و یک توافق میانه را که فقط در دو موضوع خاص است به دست نیاوریم؟ این را در هیچجای دنیا عدول جمهوری اسلامی از آرمانهای خود نمینامند».
در همین حال، علی محمد نائینی، سخنگوی سپاه پاسداران گفت که «امنیت ملی و قدرت دفاعی و نظامی جزو خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران است که در هر شرایطی درباره آن گفتوگو و مذاکره نمیشود».
در حالی که استیو ویتکاف، فرستاده آمریکا، تأکید کرد که دور جدید مذاکرات با ایران به بررسی برنامه غنیسازی و برنامه تسلیحاتی خواهد پرداخت، سپاه پاسداران اعلام کرد که مسئله توانمندیهای نظامی «خط قرمز» است.
علی محمد نائینی، سخنگوی سپاه پاسداران ایران، در سخنانی که امروز سهشنبه بیان کرد، گفت: «امنیت ملی و قدرت دفاعی و نظامی جزو خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران است که در هر شرایطی درباره آن گفتوگو و مذاکره نمیشود.»
این اظهارات پس از آن مطرح شد که فرستاده آمریکایی اعلام کرد موضوع دور جدید مذاکرات با ایران بررسی «برنامه غنیسازی اولویت» خواهد داشت و سپس «برنامه تسلیحاتی». وی افزود که محورهای اصلی شامل «محدود کردن سطح غنیسازی اورانیوم» و همچنین «کاهش تسلیحات»، از جمله «موشکها» خواهد بود.
ویتکاف تأکید کرد که تهران «نیازی به غنیسازی بالاتر از 3.67% ندارد».
ویتکاف شنبه گذشته در مسقط با عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، دیدار و گفتوگوهای غیرمستقیمی را با میانجیگری عمان انجام داد. این مذاکرات بهعنوان مذاکرات «مثبت و سازنده» توصیف شد.
طبق پیشبینیها، دور دوم این مذاکرات شنبه آینده برگزار خواهد شد.
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت خارجه ایران روز گذشته گفت که مباحث مذاکرات فقط بر روی موضوع «هستهای، غنیسازی و لغو تحریمها» متمرکز خواهد بود.
تهدید به گزینه نظامی
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، شب گذشته از روند مذاکرات با ایران ابراز نارضایتی کرد. او در دیدار با رئیسجمهور السالوادور در کاخ سفید گفت: «فکر میکنم آنها در حال وقتکشی هستند.»
ترامپ همچنین تهدید به گزینه نظامی در صورت شکست مذاکرات کرد و اشاره کرد که ممکن است به تأسیسات هستهای ایران حمله کند.
ترامپ در سال 2018، در دوران ریاستجمهوری اول خود، از توافق هستهای 2015 خارج شد و تحریمهای شدیدی علیه تهران اعمال کرد. ایران پس از یک سال همچنان به توافق پایبند بود، اما پس از آن به تدریج از تعهدات خود در چارچوب توافق هستهای عقبنشینی کرد. ترامپ آن توافق را که در دوران باراک اوباما به امضا رسیده بود، «بدترین توافقی که تاکنون با ایران مذاکره شده» توصیف کرد.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در آخرین گزارش خود که در فوریه 2025 منتشر شد، اعلام کرد که ذخایر اورانیوم غنیشده ایران به 274.8 کیلوگرم با غنای 60 درصد رسیده است، که بهطور قابل توجهی از 3.67 درصدی که در توافق 2015 تعیین شده بود فراتر رفته است. این موضوع ایران را به آستانه 90 درصدی که برای تولید سلاح هستهای لازم است، نزدیکتر میکند.