
نشریه اسپکتیتور در مطلبی تحلیلی نوشت مذاکرات هستهای ایران و آمریکا به دلایل مختلفی محکوم به شکست است، زیرا جمهوری اسلامی هدف دیگری را از گفتوگوها دنبال میکند و آمریکا مرتکب اشتباهی بزرگ شده و برنامه هستهای تهران را از سایر اقدامات حکومت جدا کرده است.
دور دوم مذاکرات تهران و واشینگتن ۳۰ فروردین در شهر رم ایتالیا برگزار شد.
دیمین فیلیپس، عضو ارشد اندیشکده بریتانیایی «کابدن»، در مقالهای تحلیلی برای اسپکتیتور، این مذاکرات را «تلاشی محکوم به یک ناکامی دیگر برای مهار بزرگترین حامی دولتی تروریسم در جهان» خواند و جمهوری اسلامی را رژیمی توصیف کرد که کره شمالی در مقایسه با آن، همچون «الگویی از حسن نیت» به نظر میرسد.
او افزود هدف واقعی جمهوری اسلامی از تن دادن به مذاکره، وقتکشی برای بازسازی پدافند هواییاش است.
به گفته نویسنده مطلب، این گفتوگوهای تازه در برخی جنبهها حال و هوای «دژاوو» (آشناپنداری) دارد به این معنی که عمان بار دیگر نقش میانجی را بر عهده گرفته، سفارت آن در رم محل برگزاری این دور از مذاکرات و وزیر خارجه این کشور واسطه گفتوگوهایی بود که جمهوری اسلامی تاکید دارد «غیرمستقیم» است.
عمان دهههاست سیاست خارجی بیطرفانهای شبیه به سوئیس را با عنوان «بیطرفی مثبت» دنبال میکند. دیپلماسی پشت پرده این کشور برای کاستن از تنش میان تهران و واشینگتن به دوران انقلاب سال ۵۷ بازمیگردد.
این نقش در اوایل دهه ۲۰۱۰ به میزبانی گفتوگوهای محرمانهای در مسقط انجامید که در نهایت به توافق هستهای سال ۲۰۱۵ موسوم به «برجام» منتهی شد؛ توافقی که دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد.
عمان موفق شده اعتماد هر دو طرف را حفظ کند و از معدود بازیگران باتجربه در این میدان به شمار میرود.
اسپکتیتور یادآوری کرد که این را نمیتوان درباره هیات آمریکایی گفت که استیو ویتکاف، نماینده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه، را بهعنوان مذاکرهکننده ارشد به مذاکرات اعزام کرده است.
«نابلدی» ویتکاف درباره ایران
ویتکاف، این سرمایهگذار املاک اهل نیویورک و از دوستان دیرینه دونالد ترامپ، به خاطر حجم گسترده ماموریتهایش که از غزه گرفته تا اوکراین را در بر میگیرد، لقب «فرستاده برای همهچیز» را گرفته است.
نویسنده مطلب تاکید کرد این طیف از فعالیتها، حتی برای یک دیپلمات کارکشته هم عذابی بزرگ است، چه برسد به ویتکاف که تقریبا هیچ شناختی از کشورهایی که واردشان شده یا موضوعاتی که به آنها پرداخته، ندارد.
جان بولتون، مشاور پیشین امنیت ملی ترامپ، پیشتر گفته بود: «ویتکاف هیچ چیز از ایران نمیداند، هیچ چیز از سلاح هستهای نمیداند، هیچ چیز از توافقهای بینالمللی کنترل تسلیحات نمیداند، هیچ چیز از راستیآزمایی و اجرای این توافقها نمیداند. واقعا چه چیزی ممکن است اشتباه پیش برود؟»
اسپکتیتور کارنامه ویتکاف را تاکنون «ضعیف» ارزیابی کرد و نوشت آتشبس در غزه که او در شکلگیریاش نقش داشت بهسرعت فروپاشید و روسیه هم در عمل، آتشبس در اوکراین را رد کرد.
در این متن آمده ناآشنایی او برای تعامل با بازیگرانی سرسخت مانند ولادیمیر پوتین و بیاطلاعیاش از واقعیات میدانی است که باعث شده در برابر دستکاری و سوءاستفاده آسیبپذیر باشد.
تاکتیکهای جنگ روانی و اطلاعات نادرست جمهوری اسلامی
نویسنده اسپکتیتور تاکید کرد که تعامل با ایران هم آسانتر نخواهد بود، چراکه جمهوری اسلامی از تاکتیکهای جنگ روانی و اطلاعات نادرست به سبک روسیه استفاده میکند.
به گفته نویسنده مطلب، تیم مذاکرهکننده جمهوری اسلامی به رهبری عباس عراقچی اداره میشود که یک «مذاکرهکننده زیرک» است؛ کسی که همین حالا هم از مواضع «متناقض و متضاد» ویتکاف درباره برنامه هستهای ایران بهرهبرداری کرده است.
هفته گذشته ویتکاف پیشنهاد کرد که توافق با ایران میتواند این کشور را به سطح غنیسازی ۳.۶۷ درصد بازگرداند که عملا همان توافق برجامِ دولت باراک اوباماست.
او چند روز بعد از این موضع عقبنشینی کرد و گفت ایران باید فورا برنامه غنیسازی اورانیوم و ساخت سلاح هستهای خود را متوقف کند و آن را به طور کامل برچیند.
هدف تهران از شرکت در مذاکرات وقتکشی است
اسپکتیتور نوشت گذشته از پیامهای ضدونقیض و بیتجربگی، حتی اگر «هنری کیسینجر کبیر» (از چهرههای مهم سیاست خارجی آمریکا در دوران جنگ سرد) هم از گور برخیزد و هدایت این مذاکرات را بر عهده بگیرد، باز هم واشینگتن موفق نخواهد شد.
نویسنده مطلب دلیل ناموفق بودن مذاکرات را ناشی از این اصل ساده خواند که ایران با نیتی صادقانه وارد این گفتوگوها نشده است.
بیشتر بخوانید: تحلیلگران به فاکسنیوز گفتند تهدید نظامی ترامپ، خامنهای را پای میز مذاکره آورد
به نوشته اسپکتیتور، جمهوری اسلامی نه هدف کاهش برنامه هستهای خود را دارد، نه قصد کنار گذاشتن آن را. کل این مذاکرات صرفا تاکتیکی برای وقتکشی است، تا رژیم بتواند سامانههای پدافند هواییاش را که در حملات هوایی اسرائیل در مهر سال گذشته آسیب دیده یا نابود شده بودند، بازسازی کند.
این موضوع از دید دونالد ترامپ هم پنهان نمانده است.
ترامپ میگوید تهران عمدا مذاکرات را کند پیش میبرد و تهدید کرده در صورت نرسیدن به توافق، به اقدام نظامی متوسل خواهد شد.
نویسنده اسپکتیتور تاکید کرد با توجه به اینکه جمهوری اسلامی نه تنها هیچ حسننیتی از خود نشان نداده، بلکه آشکارا دارد زمان میخرد، اساسا ادامه دادن این مذاکرات بیفایده به نظر میرسد.
دوران دیپلماسی به سر رسیده است
استراتژی بنیادین تهران یعنی «ترکیب ترور و قدرت نظامی» برای رسیدن به سلطه منطقهای، از همان سال ۱۹۸۴ که از سوی دولت ریگان به عنوان «حامی تروریسم» شناخته شد، تغییری نکرده است.
حتی پس از امضای توافق برجام در سال ۲۰۱۵ نیز ایران به خرجکردن میلیاردها دلار برای تامین مالی نیروهای نیابتیاش در خاورمیانه شامل حماس، حزبالله، حوثیها و شبهنظامیان عراقی ادامه داد و آنها را برای جنگ با غرب و متحدانش به کار گرفت.
در همان دوران، جمهوری اسلامی دست به طرحهای متعدد ترور و آدمربایی علیه مخالفان خود زد که خارج از ایران زندگی میکنند و مقامات آمریکایی از جمله ترامپ را که سعی در مقابله با رژیم را داشتهاند، هدف قرار داد.
نویسنده اسپکتیتور تاکید کرد اینها اقدامات حکومتی نیستند که قصد دارد از انزوای جهانی خارج شود. هرگاه که ایران در مورد این طرحها به چالش کشیده میشود، باوجود شواهد قطعی موجود، بهطور قاطع همهچیز را درباره دخالت خود رد میکند.
اسپکتیتور نوشت از آنجایی که نمیتوان به حرفهای جمهوری اسلامی در مورد اعمالی که اساسا اقدام جنگی محسوب میشوند اعتماد کرد، چرا باید انتظار داشته باشیم که در مورد برنامه هستهای خود بهطور صادقانه رفتار کند؟
این مطلب ارزیابی کرد که گفتوگوهای آمریکا و ایران محکوم به شکست هستند، زیرا واشینگتن در دام جدا کردن توسعه هستهای ایران به شکلی مجزا از سایر فعالیتهای آن افتاده است. تمام فعالیتهای جمهوری اسلامی از جمله در زمینه موشکی، بخشی از یک استراتژی شوم است که از سوی رژیمی دنبال میشود که بارها و بارها نشان داده به دنبال صلح نیست.
به نوشته اسپکتیتور، غرب هرچه زودتر این واقعیت را درک کند، زودتر میتوان اقداماتی برای از بین بردن توان هستهای ایران و خود جمهوری اسلامی انجام دهد.
نویسنده مطلب تاکید کرد دوران دیپلماسی با ایران به پایان رسیده است.