با نزدیکتر شدن انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰، چهرههای بیشتری از اصولگرایان آشکارا از لزوم «انتخاب» یک رئیس جمهوری نظامی سخن میگویند. در چهلمین سالگرد جنگ ایران و عراق یک نماینده مجلس خواهان روی کارآمدن «کابینه جنگ» شد.
همزمان با چهلمین سالگرد آغاز جنگ ایران و عراق، یک نماینده مجلس خواهان تشکیل دولت نظامی شد.
در شرایطی که بهنظر میرسد جناح موسوم به «اصولگرایان» برای روی کار آمدن یک رئیس جمهوری نظامی توافق کردهاند، اکنون در سالگرد آغاز جنگ ایران، و عراق و تشدید تنش میان تهران و واشنگتن تشکیل یک کابینه نظامی مطرح شده است. همزمان با سالگرد آغاز جنگ ایران و عراق یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی گفت: «دولت ۱۴۰۰ کابینه جنگ میخواهد». حساب کاربری منتسب به مالک شریعتی نیاسر، نماینده تهران در توییتر، دوشنبه ۳۱ شهریور به تحریمهای اقتصادی ایالات متحده آمریکا و «جنگ اقتصادی» علیه ایران اشاره کرد و نوشت:
«امروز جنگ اقتصادی به مراتب پیچیده تر از جنگ نظامی چهل سال قبل است. […] تحریمها سالها میمانند، دولت ۱۴۰۰ کابینه جنگ میخواهد».
اظهارات این نماینده مجلس علاوه بر انعکاس صداهایی که از اردوگاه اصولگرایان شنیده میشود، با اظهارات اخیر علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی همخوانی دارد که در جلسه هیئت دولت، خطاب به کابینه حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران گفت: «بنا را بر این بگذارید که تحریمها تا ۱۰ سال دیگر ادامه دارد.»
بخوانید: علی خامنهای خطاب به هیات دولت: بنا را بر این بگذارید که تحریمها تا ۱۰ سال دیگر ادامه دارد
مجلس شورای اسلامی اخیراً با در دستور کار قراردادن طرح اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری در کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس و بازتعریف رجل سیاسی، در حال فراهم کردن زمینه برای حضور نظامیان در انتخابات ریاست جمهوری ست.
بخوانید: مجلس در تدارک حضور نظامیان در انتخابات ۱۴۰۰
بهعلاوه، بسیاری از چهرههای نظامی و اصولگرایان در هفتههای گذشته از لزوم انتخاب یک رئیس جمهوری نظامی سخن گفتهاند. حمیدرضا ترقی، عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی که پیشتر گفته بود «دولت جهادی با نظامیان تجلی پیدا خواهد کرد»، دوشنبه ۳۱ شهریور در گفتوگو با وبسایت فرارو اظهارات خود را تکرار کرد و گفت:
«اصل تشکیل دولتی است که مورد نظر رهبر است و میتواند حلال مشکلات کشور باشد. بحث نظامی فرع بر اصل قضیه است، [اما] حضور نظامیان نیز منعی ندارد و نمیتوان مانع حضورشان شد».
قبضه اقتصاد توسط نظامیان یا «تبحر در جنگ اقتصادی»
ترقی برای توجیه بیشتر به «جنگ نرم و اقتصادی» علیه ایران متوسل شد و گفت به خاطر سابقه فعالیتهای اقتصادی نظامیان، باید مسئولیت اجرایی کشور به آنها سپرده شود :
«نیروهای نظامی قدری به ویژگیهای جهادی بودن و انقلابی بودن نزدیک هستند. نظامیان به دلیل نوع کاری که انجام میدهند و پروژههایی که اجرا میکنند به این شاخصها نزدیکتر هستند.آنچه مسلم است ما در یک جنگ فراگیر و متنوع هستیم. این جنگ در شرایط کنونی جنگ اقتصادی و نرم است و نه جنگ سخت؛ بنابراین باید شرایط کنونی را در این رابطه لحاظ کرد کسی که میخواهد مسئولیتی اجرایی را بپذیرد باید تبحر جنگ اقتصادی و نرم با دشمن را داشته باشد».
مرتضی طلایی سردار پیشین سپاه پاسداران هم ۲۸ مرداد گفته بود: «ما پاسدار هستیم، امام فرمودند اگر سپاه نبود کشور هم نبود، این جایگاه و کارکرد پاسداران است. پاسداران هر روزی و در هر عرصهای که کشور نیاز داشته باشد باید آماده جانفشانی و فداکاری باشند. فرق نمیکند سیاست باشد یا اقتصاد.»
فهرست غیررسمی ۶ نفره
از میان افرادی که سابقه نظامیگری دارند، نام چهرههایی چون محسن رضایی، فرمانده سابق سپاه، حسین دهقان، وزیر دفاع در دولت یازدهم و مشاور علی خامنهای در صنایع دفاعی، سعید محمد، فرمانده «قرارگاه سازندگی خاتمالانبیاء»، رستم قاسمی، وزیر نفت در دولت دهم و فرمانده سابق قرارگاه خاتمالانبیاء، علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی و محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس بهعنوان کاندیداهای احتمالی انتخابات ۱۴۰۰ مطرح شده است. علاوه بر این افراد، احتمال ورود ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضائیه، علی لاریجانی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و همچنین محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری سابق نیز به انتخابات وجود دارد.
با اینوجود، جواد آرینمنش نماینده اصولگرای دورههای هفتم و هشتم مجلس سهشنبه ۲۵ شهریور در گفتگو با «آرمان ملی» دایره انتخابات را تنگتر کرده و گفته:
«پیشبینی من این است که رئیسجمهور آینده از میان سپاهیها خواهد بود. در واقع کسی که جریان اصولگرای انقلابی را مورد توجه قرار دهد و طبیعتا ظرفیت نهادهای انقلابی مانند بسیج و سپاه را که پای کار نماینده اصولگرا خواهند آمد مدنظر داشته باشد.»
حسین الله کرم، از چهرههای تندروی اصولگرا نیز یکشنبه ۱۶ شهریور در همین رابطه گفته بود: انتخابات ریاست جمهوری آینده «درون گروهی» ست.
«اگر مردم با صندوقهای رای قهر کنند، معادلات بههم خواهد خورد»
با اینوجود بهنظر میرسد بهرغم اطمینان اصولگرایان از «انتخاب» یک رئیس جمهوری نظامی، درباره عدم شرکت مردم در انتخابات نگرانی وجود دارد.
جواد آرین منش در خلال صحبت درباره ورود «نهادهای انقلابی» (سپاه پاسداران انقلاب اسلامی) به انتخابات، از «قهر مردم با انتخابات» اظهار نگرانی کرده و گفته:
«نهادهای انقلابی اگرچه برای اینکه بهصورت علنی به عرصه انتخابات ورود پیدا کنند، ممنوعیت دارند، اما واقعیت این است که ظرفیتهای بسیج و نهادهای انقلابی چنان است که وقتی پای کار مجموعهای قرار بگیرند، میتوانند نیروهای متدین، مذهبی، مسجدی، بسیجی و اصولگرا را پای کار بیاورند البته میزان مشارکت مردم بسیار تعیینکننده خواهد بود. اگر میزان مشارکت مردم مانند انتخابات مجلس باشد، قدری نگران کننده است. اگر مردم با صندوقهای اخذ رای قهر کنند و در انتخابات حضور نداشته باشند، معادلات به هم خواهد خورد و رئیسجمهور منتخب از پشتوانه کمی برخوردار میشود».
برخی از دیگر چهرههایی که رسانههای داخلی ایران از آنها به عنوان«فعالان سیاسی» اصولگرا نام میبرند، به نحو دیگری سعی در عادیسازی حضور یک نظامی در ریاست قوه مجریه دارند. منصور حقیقتپور که سابقه نمایندگی در مجلس نهم را دارد، در پنجم شهریور سال جاری در مصاحبه با «نامه نیوز» به ریاست جمهوری علی خامنهای اشاره کرده و گفته:
«به نظر من نگوییم رئیس جمهور نظامی. چون وقتی بیاید دیگر با رفتار و سازوکار نظامی رفتار نمیکند. خواهش من از مردم این است که به صرف اینکه کاندیدا نظامی بوده یا نبوده است توجه نکنند. اتفاقا خیلی از این نیرویهایی که اکنون نظامی هستند در دوران دفاع مقدس بنابر ضرورت وارد نیروهای نظامی شدند. مثلا شهید همت یک معلم بود. شهید باکری مهندس بود یا شهید باقری خبرنگار بود. کدام یک از افراد و نیروهای ما نظامی نبوده است؟ اغلب مقامات ما فرمانده جنگ بودند.»
انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ در ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ برگزار خواهد شد. علی خامنهای سال قبل گفته بود که باید یک دولت «جوان و حزباللهی» شکل بگیرد.
?? از رجل سیاسی به رجل نظامی ــ مذهبی
طرح اصلاح قانون انتخابات ریاستجمهوری از چندی پیش در مجلس مطرح شده است. طرح جدید سعی در بازتعریف مفهوم «رجل سیاسی» دارد و شرایط و محدودیتهای بیشتری برای نامزدان ریاستجمهوری در نظر گرفته.
محمد حسن آصفری، نماینده مجلس درباره تعریف رجل سیاسی در طرح جدید گفته: «روسای جمهور سابق، وزرا، معاونین آنها، شخصی که حداقل دو دوره نمایندگی مجلس را تجربه کرده باشد، فرماندهان کل سابق و کنونی نیروهای مسلح و افرادی که از طرف احزاب سیاسی معرفی شده باشند، در زمره رجال سیاسی محسوب میشوند. همچنین دبیران کل احزاب به شرط سابقه اجرایی در سطح بالا.»
رجل سیاسی خواندن فرماندهان نظامی بلندپایه در حالی مطرح میشود که برخی اصلاحطلبان در نظام جمهوری اسلامی پیش از این با ارجاع به روحالله خمینی میگفتند نظامیان نباید در سیاست حضور داشته باشند.
یکی دیگر از شرایط نامزدهای ریاستجمهوری بر اساس طرح جدید این است که «رجل مذهبی» باشند. نامزد ریاستجمهوری باید در «مراسم دینی و مذهبی» مشارکت کند، توان پاسخگویی به شبهات دینی را داشته باشد، و همچنین از نامزدان ریاستجمهوری آزمون «اصول دین» گرفته خواهد شد.