
بانک جهانی اعلام کرد که بدهی 15.5 میلیون دلاری سوریه پس از دریافت کمک مالی از پادشاهی عربی سعودی و قطر تسویه شده است.
این اقدام مسیر دسترسی دمشق به کمکهای بلاعوض چند میلیون دلاری برای بازسازی و حمایت بودجهای را هموار میکند.
سعودی و قطر پیشتر وعده داده بودند بدهیهای معوق سوریه به این نهاد مالی بینالمللی را پرداخت کنند. با اجرای این وعده، دمشق طبق مقررات بانک جهانی واجد شرایط دریافت بستههای جدید حمایتی خواهد بود.
بانک جهانی اعلام کرد که این تسویه بدهی، امکان ازسرگیری همکاری با سوریه را فراهم میکند. به این ترتیب، در آینده نزدیک، منابع مالی تازهای برای تامین نیازهای فوری و احیای زیرساختها در اختیار این کشور قرار میگیرد. این بستهها علاوه بر کمک نقدی، شامل پشتیبانی فنی برای بازسازی نهادها، توسعه ظرفیتها و اصلاح سیاستها نیز خواهد بود.
بانک جهانی پیشتر هزینه بازسازی سوریه را بیش از 250 میلیارد دلار برآورد کرده بود. با این حال، تا 12 مه، سوریه هیچگونه مانده اعتباری در موسسه بینالمللی توسعه، بازوی حمایتی بانک جهانی برای کشورهای کمدرآمد، نداشته است.
در بیانیه بانک جهانی آمده است: «خوشحالیم که با تسویه بدهیها، امکان برقراری مجدد همکاری با سوریه فراهم شده و میتوان به نیازهای توسعهای مردم این کشور پاسخ داد. پس از سالها جنگ، سوریه در مسیر بازسازی و توسعه قرار گرفته است.»
این نهاد همچنین اعلام کرد که در همکاری با کشورهای دیگر برای جذب منابع مالی عمومی و خصوصی تلاش خواهد کرد. هدف، اجرای برنامههایی است که به بهبود زندگی مردم سوریه و تقویت ثبات در داخل و منطقه کمک کند.
بانک جهانی همچنین از اجرای نخستین پروژه خود در سوریه خبر داد. این پروژه به تامین برق اختصاص دارد و قرار است مسیر رشد اقتصادی و ارائه خدمات حیاتی از سلامت و آموزش تا آب و معیشت را هموار سازد.
در پایان این بیانیه آمده است: «این طرح، گام نخست در مسیر گسترش حمایتهای بانک جهانی از سوریه خواهد بود؛ حمایتی که هم نیازهای فوری کشور را پوشش میدهد و در راستای افق بلندمدت توسعه است.»
بانک جهانی اعلام کرد بدهی ۱۵.۵ میلیون دلاری سوریه به این نهاد توسط عربستان سعودی و قطر پرداخت شده است. این اقدام راه را برای دسترسی مجدد دمشق به وامهای توسعهای هموار میکند.
عربستان و قطر ماه گذشته وعده داده بودند بدهیهای معوقه سوریه را تسویه خواهند کرد؛ اقدامی که دمشق آن را گامی مهم در مسیر بازسازی پس از جنگ ۱۴ ساله توصیف کرده است.
این بدهی مربوط به صندوق توسعه بینالمللی، وابسته به بانک جهانی، بود که وامهای کمبهره یا بدون بهره را به کشورهای فقیر اعطا میکند. سوریه اکنون واجد شرایط دریافت منابع جدید از این صندوق شده است.
سه منبع آگاه اعلام کردند که سوریه قصد دارد اسکناسهای جدید خود را بهجای روسیه، در کشورهای امارات عربی متحده و آلمان چاپ کند؛ اقدامی که نشانهای از بهبود سریع روابط این کشور با کشورهای خلیجی و غربی تلقی میشود.
در نشانهای دیگر از تعمیق روابط میان دولت جدید سوریه و امارات، دمشق پنجشنبه گذشته قرارداد اولیهای به ارزش 800 میلیون دلار با شرکت «دیبیورلد» امارات برای توسعه بندر طرطوس امضا کرد.این نخستین قرارداد از این نوع پس از اعلام غیرمنتظره رئیس جمهوری ایالات متحده در سهشنبه گذشته درباره لغو تحریمهای آمریکا علیه سوریه است.
خبرگزاری «رویترز»، گزارش داد که مقامات سوری از اوایل سال جاری میلادی بررسی امکان چاپ اسکناس پول جدید این کشور در آلمان و امارات را آغاز کردند و این تلاشها پس از آنکه اتحادیه اروپا بخشی از تحریمهای خود علیه دمشق را در ماه فوریه کاهش داد، شتاب بیشتری گرفت.
حذف نمادهای رژیم سابق اسد
در طراحی جدید اسکناسهای سوریه، تصویر بشار اسد از پول ملی این کشور حذف میشود و چاپ آن به کشورهای امارات و آلمان سپرده میشود.
حکومت جدید سوریه تلاش میکند با حذف تصویر بشار اسد، رئیس جمهوری سرنگون شده این کشور از یکی از اسکناسهای بنفشرنگ که همچنان در گردش است، گامی نمادین در مسیر فاصلهگیری از گذشته بردارد. این اقدام بخشی از تلاش گستردهتر برای بازسازی سریع اقتصادی سوریه پس از 13 سال جنگ است، آنهم در شرایطی که دمشق با کمبود اسکناس نیز روبرو شده است.
گفتنی است که در سالهای گذشته، پس از آنکه اتحادیه اروپا بهدلیل جنگ داخلی، قرارداد قبلی دمشق با یک شرکت اروپایی را تحت تحریم قرار داد، روسیه چاپ پول سوریه را بهعهده گرفت.
با این حال، پس از سرنگونی و فرار بشار اسد به روسیه در دسامبر گذشته، حکومت جدید همچنان روابط خود را با مسکو حفظ و اخیرا نیز محمولههایی از اسکناسهای چاپ شده، سوخت و گندم از روسیه دریافت کرد.
با اینحال، این روابط موجب نگرانی کشورهای اروپایی شده که همزمان با جنگ اوکراین، بهدنبال کاهش نفوذ مسکو هستند. در همین راستا، اتحادیه اروپا در ماه فوریه بخشی از تحریمهای مالی علیه دمشق را تعلیق کرد تا مسیر را برای چاپ اسکناسهای سوریه در اروپا هموار سازد.
دو منبع مالی سوری اعلام کردند که مقامات سوریه در حال انجام مذاکرات پیشرفته با شرکت «عملات للطباعه الامنیه» در امارات برای چاپ اسکناسهای جدید هستند. این گفتوگوها پس از سفر اخیر رئیس بانک مرکزی سوریه و وزیر دارایی این کشور به امارات در اوایل ماه جاری انجام شده است.
همزمان، یک منبع سوری و یک مقام اروپایی گفتهاند که دو شرکت آلمانی «بوندسدروکری» (شرکت دولتی چاپ اوراق امنیتی) و «جیسِک پلاس دِفرِنت» (شرکت خصوصی) نیز علاقهمندی خود نسبت به این مساله را ابراز کردهاند، اما هنوز مشخص نیست که کدامیک از آنها ممکن است قرارداد چاپ پول سوریه را امضا کند.
کمبود لیره سوریه در بازار
سخنگوی شرکت «بوندسدروکری» نیز اعلام کرده بود که این شرکت در حال حاضر مذاکراتی با سوریه درباره چاپ اسکناس انجام نداده است.
لیره سوریه [واحد پول سوریه] این روزها با کمبود شدید در بازار مواجه است، اما درباره دلایل این وضعیت، نظرات میان مقامات و بانکداران متفاوت است.
مقامات رسمی دولت سوریه اعلام کردند که شهروندان و همچنین برخی «عوامل مخرب» در حال احتکار لیره هستند، در حالی که بانکداران معتقدند این خود دولت است که بهصورت عمدی عرضه نقدی را محدود نگه میدارد تا نرخ ارز را کنترل کند.
بانکها در این شرایط نیز اغلب از پرداخت وجوه به سپردهگذاران و شرکتها خودداری میکنند، امری که فشار بر اقتصادی که پیشتر نیز درگیر بحران بوده را افزایش داده است، بهویژه در مواجهه با واردات ارزانقیمت جدید که رقابت را تشدید کردهاند.
ارزش لیره سوریه مقابل دلار
بر اساس گزارشها، اکنون قیمت دلار در بازار غیررسمی سوریه جمعه 26 اردیبهشت حدود 10,000 لیره سوریه است، در حالیکه پیش از سرنگونی رژیم اسد با سقوط فزاینده ارزش پول ملی سوریه، قیمت هر یک دلار آمریکا به حدود 15,000 لیره رسیده بود.
این در حالی است که پیش از آغاز جنگ داخلی در سال 2011، هر یک دلار آمریکا تنها 50 لیره سوریه ارزش داشت.