وزارت خارجه آمریکا در بیانیهای اعلام کرد که سفارت این کشور در اسرائیل در ماه مه امسال و به مناسبت سالگرد تشکیل دولت اسرائیل به بیتالمقدس (اورشلیم) انتقال خواهد یافت. فلسطینیان از همزمانی انتقال سفارت با سالگرد روزی که آنها «روز نکبت» میخوانند، خشمگین هستند.
تظاهرات در سرزمینهای اشغالی فلسطین علیه تصمیم ترامپ تا کنون دستکم ۲۰ کشته بر جای گذاشته- تصویر آرشیوی
هدر نوئرت، سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده جمعه ۲۳ فوریه / چهارم اسفند جمعه در بیانیهای انتقال سفارت به بیتالمقدس را «گامی تاریخی» خواند.
به گفته او سفیر و برخی کارکنان سفارت به طور موقت به یکی از ساختمانهای کنونی دولت آمریکا منتقل میشوند و در درازمدت مکانی را برای ساختن ساختمان دائمی سفارت معین خواهند کرد.
انتقال سفارت آمریکا زودتر از انتظارها در حال انجام است. پیش از این مایک پنس، معاون اول رئیسجمهوری آمریکا گفته بود که سفارت در ۲۰۱۹ به بیتالمقدس منتقل میشود.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا دسامبر گذشته اعلام کرد که بیتالمقدس را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت میشناسد و سفارت آمریکا را از تلآویو به این شهر منتقل خواهد کرد. این تصمیم با مخالفت متحدان آمریکا در سرتاسر جهان و به ویژه خشم فلسطینیان روبهرو شد.
به گفته مقامهای فلسطینی، از زمان اعلام تصمیم ترامپ در ششم دسامبر ۲۰۱۷ تا کنون دستکم ۲۰ فلسطینی در اعتراضات به آن کشته شدهاند.
فلسطینیان به دنبال دولت مستقل خود هستند و پایتخت آن را بیتالمقدس شرقی میدانند. اسرائیل اما بیتالمقدس را به صورت یکپارچه پایتخت خود میخواهد.
اسرائیل بیتالمقدس شرقی را در جنگ ۱۹۶۷ ضمیمه خاک خود کرد اما هیچ کشوری به جز آمریکا آن را پایتخت اسرائیل نمیشمارد و جامعه بینالمللی بیتالمقدس شرقی را «سرزمین اشغالی» میداند.
ترامپ خود نیز گفته بود که انتقال سفارت آمریکا به بیتالمقدس در ۲۰۱۸ امکانپذیر نیست.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل و دیگر مقامهای ارشد دولت او از تصمیم آمریکا استقبال و از ترامپ تشکر کردهاند.
رئیسجمهوری آمریکا خود در سخنانی جمعه در میان حامیانش گفت که او علیرغم «خواهش و تمنای همه» برای به رسمیت نشناختن بیتالمقدس به عنوان پایتخت اسرائیل این کار را کرده است، زیرا «این کار درست بود و من کردم.»
بیشتر بخوانید: عباس در دیدار با مکرون: آمریکا دیگر میانجی صادقی نیست
تاریخ جنجالی انتقال سفارت و خشم فلسطینیان
به گفته وزارت خارجه آمریکا، انتقال سفارت این کشور به بیتالمقدس همزمان با هفتادمین سالگرد تشکیل دولت اسرائیل در ماه مه انجام میشود. تشکیل دولت اسرائیل ۱۴ مه ۱۹۴۸ اعلام شد.
اما ۱۵ مه ۱۹۴۸ برای فلسطینیان تلخترین روز تاریخ معاصر آنها دانسته میشود. روزی معروف به «روز نکبت» که مصادف است با خروج دستهجمعی اجباری آنها از سرزمین و خانههایشان.
تشکیل دولت اسرائیل با آوارهشدن دستکم ۷۵۰ هزار فلسطینی از جمعیت ۱,۹ میلیون نفره آنها بین سالهای ۱۹۴۷ تا ۱۹۴۹ همراه بود.
صائب عریقات، دبیرکل سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) در گفتوگو با خبرگزاری فرانسه تصمیم آمریکا را «تحریککردن اعراب» و «نقض آشکار قوانین بینالمللی» خواند. او گفت چنین کاری به معنای پایان راهحل صلح مبتنی بر وجود دو دولت مستقل اسرائیل و فلسطین است.
سازمان ملل متحد در مصوبهای در مجمع عمومی سرنوشت بیتالمقدس را به مذاکرات صلح بر مبنای راهحل دو دولت وابسته دانست و تصمیم ترامپ برای به رسمیت شناختن آن شهر به عنوان پایتخت اسرائیل را بدون نامبردن از آمریکا به نقد کشیده بود.
انتشار گزارشهایی درباره تصمیم آمریکا به تظاهرات در سرزمینهای اشغالی فلسطین منجر شد. این تجمعهای اعتراضی در غزه و کرانه باختری رود اردن به درگیری بین معترضان و نیروهای امنیتی اسرائیلی انجامید.
در غزه ۲۵ معترض با شلیک گلوله نیروهای اسرائیلی مجروح شدند.
عریقات با تکرار مواضع پیشین ساف گفت که تصمیم آمریکا این کشور را از موضع میانجی معتبر صلح خارج کرده است.
سخنگوی محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی نیز انتقال سفارت آمریکا به بیتالمقدس در مه امسال را «گامی غیرقابل قبول» و «مانعی در برابر صلح» خواند.
سه شنبه محمود عباس در نشست شورای امنیت سازمان ملل خواستار احیای مذاکرات صلح با اسرائیل در فرآیندی «چندجانبه» شد. فرآیندی که آمریکا دیگر اصلیترین میانجی آن نیست.