شرایط زندگی در اردوگاه «رکبان» که مخالفان بشار اسد، رئیسجمهوری سوریه در آن ساکن هستند، بسیار دشوار است، اما این اردوگاه که در مجاورت مرز سه کشور سوریه، اردن و عراق واقع شده یک مزیت بزرگ برای ۳۶هزار سکنه خود دارد: به دلیل نزدیکی جغرافیایی به یک پایگاه نظامی ایالات متحده، از حملات هوایی روسیه و نیروهای طرفدار رژیم سوریه در امان است.
بیماران از اردوگاه رکبان به بیمارستان صحرایی سازمان ملل در آن سوی مرز در خاک اردن مراجعه میکردند/ مارس ۲۰۱۷/ عکس از AFP
به گزارش خبرگزاری «رویترز»، گرچه اردوگاه رکبان در «منطقه بدون درگیری» واقع شده، زندگی در آن در هفتههای اخیر از «بد» به «غیرممکن» رسیده است.
به خاطر محاصره شدن از سوی رژیم و نیروهای روسیه کمبود غذا و قحطی در رکبان شدیدتر شده است. روسیه و دولت سوریه از طریق این محاصره میخواهند که اردوگاه تخلیه شود و نیروهای ایالات متحده از سوریه خارج شوند.
اکنون برخی از ساکنان به خاطر فشار گرسنگی ناچارند به خروج از این اردوگاه فکر کنند. مردی که به خاطر گرسنگی مفرط خود و فرزندانش تصمیم به خروج گرفته است میگوید: «هیچ کس به میل خودش اینجا را ترک نمیکند. دیگر نمیتوانم با بچههایم گرسنه بخوابم.»
منابع محلی میگویند که نیروهای دولتی سوریه و روسیه راه ورود منابع به رکبان را از اواسط فوریه بستهاند و جلوی دسترسی قاچاقچیانی که با رشوه به ایستهای بازرسی ارتش و توسل به اسلحه راه خود را باز میکردند، گرفته شده است.
واشنگتن روز پنجشنبه از دمشق و مسکو خواست اجازه دهند، کمکهای بشردوستانه بینالمللی به این کمپ ارسال شوند و همینطور راههای تجاری به کمپ را باز کنند تا از «رنج بیشتر» جلوگیری شود.
با شدت گرفتن کمبود و قحطی، جریانی از مردم رکبان به طور مداوم به مناطق تحت کنترل رژیم اسد وارد میشود.
آژانس امور بشردوستانه سازمان ملل (OCHA) گفت که نزدیک به ۷۰۰۰ نفر در ماه گذشته این کمپ را ترک کرده اند. برخی در پناهگاههای اطراف حمص ساکن شده اند.
بسیاری از مردان از ترس وادار شدن به خدمت سربازی از بازگشت به مناطق تحت کنترل رژیم امتناع میکنند. اقوام آن دست از افرادی که بازگشته اند میگویند پناهگاههای حمص به مراکز سربازگیری اجباری مردان بدل شده است.
جنگ قدرت
کمپ رکبان در قلب نزاع قدرت میان روسیه و ایالات متحده برای کنترل جنوب شرق سوریه قرار دارد. این منطقه بخشی از شاهراه زمینی به عراق و ایران است.
ارتش روسیه که به ماندن بشار اسد در سوریه کمک کرد، رکبان را بهانه ایالات متحده برای ادامه اشغال نامشروع جنوب این کشور میداند. همچنین این اردوگاه آخرین منطقه در دست مخالفان رژیم اسد است که از نظر روسیه باید از روی نقشه محو شود.
با این حال بعید است که ایالات متحده حتی پس از تخلیه مردم ار رکبان، منطقه را به نیروهای رقیب واگذار کند، زیرا حضور در این نقطه استراتژیک را برای مقابله با ایران ضروری میداند.
روسیه اما میخواهد رکبان را حتی برای کسب یک پیروزی نمادین بر مخالفان اسد تخلیه کند و در نهایت در منطقه تحت کنترل ایالات متحده نفوذ پیدا کند.
مسکو و دمشق میگویند که واشنگتن مردم رکبان را گروگان گرفته است و شرایط آن را با اردوگاههای کار اجباری در جنگ جهانی دوم مقایسه کرده اند.
ایالات متحده نیز میگوید که جلوی خروج هیچکس را نگرفته و خواستار تخلیه «امن، داوطلبانه، و با عزت» مردم است.
در طی سالها رکبان کیفیت یک محل اسکان ثابت را پیدا کرده است. خانههای از گل ساختهشده، مدارس، و مغازهها از جمله ویژگیهای این اردوگاه هستند.
اما در ماه اخیر، تنها نانوایی اردوگاه ناچاراً بسته شد. یک کیسه آرد حالا ۴۰ هزار لیره سوری (۷۰ دلار) خریداری میشود که هشت برابر قیمت آرد در مناطق تحت کنترل رژیم است.
تلویزیون دولتی سوریه در گزارشهایی مردم رکبان را نشان میدهد که ایالات متحده را مسئول وضعیت خود میدانند و سپس سوار اتوبوسهای سبز میشوند تا منطقه را ترک کنند. این اتوبوسها مشابه با اتوبوسهایی هستند که برای تخلیه شورشیان از سایر مناطق تحت محاصره و بازپسگرفته شده در شرق حلب و غوطه شرقی به کار گرفته شدند.