جان بولتون، مشاور امنیت ملی سابق آمریکا ساعاتی پس از آنکه نفتالی بنت، نخستوزیر اسراییل اسناد دور زدن آژانس بینالمللی انرژی اتمی را در توییتر به اشتراک گذاشت، با انتشار یادداشتی در نشریه «هیل» این پرسش را مطرح کرد که آیا انتشار شواهد تازه در نهایت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا را وادار میکند که به شکست گفتوگوهای هستهای و «برجام» اذعان کند؟
بولتون نوشت: دولت بایدن همچنان نمیتواند یا نمیخواهد شکست خود در پیگیری تحقیرآمیزش در راستای پیوستن دوباره ایالات متحده به توافقنامه سال ۲۰۱۵ با ایران را بپذیرد.
با این حال، انتشار شواهد تازه ممکن است دولت بایدن را ناگزیر به پذیرش این شکست کند. شواهدی که بنت روز سهشنبه لینک گوگلدرایو آن را به اشتراک گذاشت مهر تاییدی بود بر گزارشی که هفته گذشته وال استریت ژورنال از دو دهه دسترسی ایران به اسناد محرمانه آژانس منتشر کرده بود.
مشاور امنیت ملی سابق آمریکا، در این یادداشت به طور مشخص به گزارش هفته گذشته روزنامه والاستریت ژورنال، درباره اقدامات مخفیانه حکومت ایران برای دور زدن آژانس بینالمللی انرژی اتمی اشاره میکند.
به گزارش این روزنامه آمریکایی، حکومت ایران تقریبا از دو دهه پیش، به اسناد محرمانه «آژانس بینالمللی انرژی اتمی» دسترسی داشت و این اسناد را بین مقامهای ارشد جمهوری اسلامی توزیع کرد تا از این طریق راهی برای دخلوتصرف، تغییر سابقه فعالیتها، پنهانکاری، لاپوشانی برنامه اتمی و در نهایت گمراه کردن کارشناسان و بازرسان «آژانس بینالمللی انرژی اتمی» بیابند.
بولتون با اشاره به عملیات «موساد»، سازمان اطلاعات اسرائیل در ربودن اسناد هستهای حکومت ایران و انتقال به اسرائیل نوشت: هرچند جزئیات این عملیات مشخص نیست، اما تا امروز هر آنچه که بر پایه این اسناد منتشر شده درست بوده است.به گفته مشاور امنیت ملی سابق آمریکا، تا هنگامی که روشن نشود حکومت ایران تا چه اندازه و تا چه زمانی به اسناد محرمانه «آژانس بینالمللی انرژی اتمی» دسترسی داشته است؛ دولت آمریکا باید از تلاش برای بازگشت به توافق هستهای سال ۲۰۱۵ خودداری کند.
به گفته مشاور امنیت ملی سابق آمریکا، تحقیقات روی یافته روزنامه والاستریت ژورنال باید ادامه پیدا کند و احتمالا یافتههای تازهتری نیز درباره پنهانکاری و لاپوشانیهای حکومت ایران در آینده منتشر خواهد شد.
بولتون در ادامه یادداشت روز سهشنبهاش نوشت: واقعیت این است که حکومت ایران، مدت زمان زیادی برای فریب مقامها و بازرسان آژانس در راستای مخفیکاری و از بین بردن اطلاعات مهم تلاش کرده است.
به گفته بولتون، حکومت ایران با اطلاع قبلی از خطوط تحقیقات آژانس و پیشبینی پرسشهای احتمالی بازرسان، سود زیادی برده است.
بولتون در ادامه یادداشت تحلیلی خود نوشت: حکومت ایران از اطلاعاتی که در اختیار داشته، در راستای تقویت «کارزار اطلاعات نادرست» و پیشبرد سیاست راهبردیاش، مبنی بر «انکار ساخت سلاح اتمی»، استفاده کرده است.
مشاور امنیت ملی سابق آمریکا، «کارزار اطلاعات نادرست» حکومت ایران را موفق ارزیابی کرد. به نوشته بولتون، موفقیت این کارزار نشان داد که آژانس بینالمللی انرژی اتمی توان راستیآزمایی تعهدات در معاهده «منع گسترش سلاحهای هستهای» و توافقهای مشابه را ندارد.
به نوشته بولتون، هرچند «آژانس بینالمللی انرژی اتمی» در انجام مسئولیتهایی که براساس معاهده «برجام» پذیرفت ناتوان بوده است؛ با این حال، دولت بایدن کماکان اصرار دارد که آژانس میتواند نقض تعهدات حکومت ایران را تشخیص دهد.
مشاور امنیت ملی سابق آمریکا، در ادامه این بخش از یادداشت خود نوشت، تعیین مسئولیتهای که ذاتا در تواناییهای «آژانس بینالمللی انرژی اتمی» قرار ندارد، کار اشتباهی است. چرا که آژانس یک سازمان «اطلاعاتی» نیست و خودش به تنهایی نمیتواند اطلاعات محرمانه به دست بیاورد.
به نوشته بولتون، با توجه به افشای اطلاعات جدید، رافائل گروسی، مدیر کل «آژانس بینالمللی انرژی اتمی»، باید بلافاصله برای انجام تحقیقات داخلی در آژانس اقدام کند، تا مشخص شود دسترسی حکومت ایران تا چه اندازه بوده، چه خسارتهای وارد شده و برای جلوگیری از اتفاقهای مشابه چه تدابیری باید اتخاذ شود.
بولتون با اشاره به جهتگیریهای محمد البرادعی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در سالهای ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۹، به سود حکومت ایران، خواهان انجام تحقیقات آژانس از او و دخالت کنگره آمریکا در این زمینه است؛ چرا که به باور بولتون، دسترسی حکومت ایران به اسناد محرمانه آژانس و نقش احتمالی البرادعی، ممکن است برای امنیت ایالات متحده و متحدانش نزدیکش در خاورمیانه خطرناک باشد.
مشاور امنیت ملی سابق آمریکا، در بخش دیگری از تحلیل خود نوشت از زمان روی کار آمدن دولت بایدن، نقض فزاینده تحریمهای ایالات متحده علیه ایران، بهویژه تحریمهای نفتی، نادیده گرفته است.
به نوشته بولتون، در حال حاضر سیاست «فشار حداکثری» علیه حکومت ایران دیگر وجود ندارد. کاهش تحریمها علیه ایران، به بهانه کمبود جهانی نفت نیز بر تعهد جدی سایر کشورها برای اجرای تحریمها تاثیر گذاشته است.
به نوشته مشاور امنیت ملی سابق آمریکا، کاخ سفید باید بلافاصله، پیش از آن که متحمل خسارتهای بیشتری شود، در سیاست خود در قبال ایران تجدیدنظر کند و اذغان کند که تحریمهای کنونی ایالات متحده علیه ایران کافی است.
مشاور امنیت ملی سابق آمریکا در بخش آخر یادداشت خود نوشت حکومت اسلامی-انقلابی ایران، هرگز از هدف خود به منظور دستیابی به تسلیحات هستهای دست برنمیدارد.
به نوشته بولتون، پیگیری این هدف، یکی از دلایل پرشماری است که چرا حکومت ایران هرچه زودتر باید سرنگون شود.
بولتون با تایید به برخی از فعالیتهای اخیر اسرائیل علیه حکومت ایران نوشت، فعالیتهای نظامی ایالات متحده و دیگران باید به منظور کاهش فعالیتهای اتمی حکومت ایران افزایش یابد.
مشاور امنیت ملی سابق آمریکا، در بخش آخر یادداشت خود، ضمن مقایسه برنامه اتمی حکومت ایران و کره شمالی نوشت آسیبشناسی توافق هستهای سال ۲۰۱۵ ایران نشان داد، «تا زمانی که یک تصمیم راهبردی برای کنار گذاشتن برنامه ساخت سلاحهای هستهای اتخاذ نشود، هیچ موافقتنامهای هم معتبر نخواهد بود.»
بولتون در پایان یادداشت خود به نقل قولی از وینستون چرچیل، نخست وزیر بریتانیای در طول جنگ جهانی دوم، اشاره کرد و نوشت به قول چرچیل «در آمیختن خلع سلاح با صلح، بزرگترین اشتباه ممکن است. وقتی صلح داشته باشید، خلع سلاح هم خواهید داشت.»