وزارت اطلاعات ایران با انتشار بیانیهای اعلام کرد که واحد «ضدجاسوسی» این وزارتخانه، یک شهروند سوئدی را به اتهام جاسوسی بازداشت کرده است.
وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران، روز شنبه ۸ مرداد، در بیانیهای، از بازداشت یک تبعه سوئدی در ایران خبر داد و اعلام کرد این «تبعه سوئدی به اتهام جاسوسی، شناسایی و بازداشت» شده است. در بیانیه وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران، با بیان اینکه این «متهم سوئدی که در سفرهای چندگانهی پیشین به ایران، بهدلیل برخی رفتارها و ارتباطات مشکوک، در لیست مظنونین واحد ضدجاسوسی وزارت اطلاعات قرار گرفته بود»، آمده است: «کلیه تحرکات، ارتباطات و سفرهای وی به شهرهای مختلف کشور (که کلاً خارج از مقاصد و رویههای گردشگری انجام میشدند)، همیشه از لحظه ورود به کشور، تا هنگام خروج از مرزهای جمهوری اسلامی ایران، دقیقاً تحت نظر مأمورین زبدهی ضدجاسوسی این وزارتخانه قرار میگرفت».
وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران در این بیانیه افزوده است: «یافتههای ساختار ضدجاسوسی وزارت این بود که متهم سوئدی در همه سفرهای قبلی، با رعایت اصول حرفهای ارتباطی، حفاظتی و پنهانکاری، با تعدادی از عناصر مظنون اروپایی و غیراروپایی که در ایران تحت نظر قرار داشتند، ارتباط برقرار میکرد».
«متهم مورد بحث»، بر اساس بیانیه وزارت اطلاعات ایران، «چند ماه پیش و در پی دستگیری یک جاسوس دیگر اروپایی، با مأموریت کسب اطلاع از چگونگی افشای هویت آن جاسوس و نوع و میزان اطلاعاتی که به تور اطلاعاتی این وزارتخانه افتاده بود، مجدداً وارد کشور شد».
بیانیه وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران، تنها چند روز پس از اعلام حکم حبس ابد در سوئد، برای حمید نوری، متهم به دست داشتن در اعدامهای تابستان ۶۷، منتشر شده است. وزارت اطلاعات ایران درباره هویت فرد بازداشتشده اطلاعاتی منتشر نکرده است و در این بیانیه تاکید کرده است که این فرد «با تکمیل مستندات در هنگام خروج از کشور با حکم مرجع قضائی بازداشت شده است».
همچنین در این بیانیه آمده است: متهم دارای سابقه سفر به اسرائیل، پیش از عزیمت به ایران بوده است.
در بیانیه وزارت اطلاعات ایران، همچنین از حکومت سوئد با عنوان «رژیم بدسابقه سوئد» نام برده شده و تاکید شده است که این کشور«تاکنون چندین جاسوس نیابتی» را برای اسرائیل پشتیبانی کرده است.
نام «احمدرضا جلالی»، شهروند ایرانی-سوئدی زندانی در ایران، متهم به جاسوسی و محکوم به اعدام، در این بیانیه گنجانده شده و از وی بعنوان «جاسوس مسلم رژیم صهیونیستی و مجرم قطعی در شناسایی و ترور برخی از دانشمندان هستهای کشور» نام برده شده است.
وزارت اطلاعات ایران، در این بیانیه به کشور سوئد هشدار داده است در حالی که به «مامن تروریستها» تبدیل شده است، در صورت «ادامه این رویهی جاسوسی نیابتی»، «واکنش متناسب» را از سوی ایران دریافت خواهد کرد. این بیانیه مدعی شد که این شهروند سوئدی، در جریان سفرهای پیشین خود به ایران، به شهرهایی سفر کرده که خارج از مقاصد «گردشگری» بوده است.
در بخش دیگری از این بیانیه، ادعا شده است که این شهروند سوئدی با «تعدادی از عناصر مظنون اروپایی و غیراروپایی» در ایران نیز ارتباط برقرار کرده است.
بحران در روابط بین ایران و سوئد
پس از برگزاری دادگاه رسیدگی به اتهامات حمید نوری، از عاملان اعدامهای تابستان 67 و صدور حکم حبس 25 ساله او در استکهلم، روابط بین ایران و سوئد رو بهوخامت نهاد.
مقامات ایران پس از صدور این حکم به صورت مستقیم دولت سوئد را به برخورد تهدید کرده بودند.
کاظم غریبآبادی، دبیر ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی ایران در همین زمینه ضمن هشدار به استکلهم گفته بود، این کشور برای «اصلاح رفتار خود» و آزادکردن حمید نوری فرصت محدودی دارد.
غریبآبادی، در توییتی نوشته بود که «ایران بیکار نخواهد نشست» و جمهوری اسلامی در واکنش به محکومیت حبس ابد برای نوری «چندین گزینه روی میز دارد.»
حسین شریعتمداری، مدیر مسئول روزنامه «کیهان» و از چهرههای نزدیک به علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی نیز با انتشار یادداشتی، نسبت به صدور حکم محکومیت حمید نوری اعتراض کرده و تصریح کرده بود: «چرا باید اتباع آن کشورها در ایران از امنیت کامل برخوردار باشند؟»
روزنامه «آفتونبلادت» اسرائیلی پیشتر خبر داده بود که ایران در واکنش به برگزاری دادگاه حمید نوری و با هدف هشدار به مقامات سوئدی، یک گردشگر سوئدی را بازداشت کرده بود.
از این بین برجستهترین واکنش ایران به برگزاری دادگاه دادیار پیشین زندان گوهردشت کرج، اعلام اجرای قریبالوقوع حکم احمدرضا جلالی، پژوهشگر زندانی دو تابعیتی ایرانی سوئدی در آخرین روز دادگاه حمید نوری بود.
وزارت خارجه سوئد در اطلاعیهای به شهروندان خود توصیه کرده بود از «سفرهای غیرضروری» به ایران خودداری کنند. وزارت خارجه سوئد، این هشدار را «تغییرات در وضعیت امنیتی» برای سوئدیها و سایر اروپاییها توصیف کرد و این وضعیت را حاصل افزایش روزافزون «اظهار نارضایتی» خواند.
حکومت ایران با بازداشت و گروگان گرفتن شهروندان دوتابعیتی و خارجی که به ایران سفر میکنند، عمدتا آنان را به «جاسوسی» متهم کرده و سپس برای آزادی آنان از کشورهای غربی باجخواهی میکند.