همزمان با ادامه اعتراضها و اعتصابها در ایران علیه جمهوری اسلامی، هنرمندان کشورهای مختلف جهان با اقدامهای نمادین گوناگون، حمایت خود را از معترضان ایرانی که شعار «زن، زندگی، آزادی» سر میدهند، بیان کردهاند.
به گزارش وبسایت تخصصی آرت نت، از ماه سپتامبر و پس از خیزش سراسری مردم ایران که در اعتراض به مرگ مهسا امینی جرقه خورد، دنیای هنر عرصه جدیدی را تجربه کرده است. در کنار برگزاری نمایشگاههای هنری و ارائه آثار مفهومی متفاوت برای نشان دادن همراهی و همبستگی با مردم ایران، نامه سرگشادهای از طرف بیش از ۵۰۰ هنرمند، نویسنده و فعال دانشگاهی امضا و منتشر شد.
شخصیتهای فرهنگی ایالات متحده در متنی که به تازگی منتشر شده است، اعلام کردند: «این نامه نگرانی شدید ما را درباره شهروندانی بیان میکند که با سرکوب وحشیانه، خشونتآمیز و مرگبار حکومتی مواجهاند. ما درباره شهروندان ایران و خطر مواجه شدن با آدمربایی، ناپدید شدن، حبس، انواع سوءاستفاده فیزیکی، روانی و جنسی، شکنجه و تهدید آشکار به اعدام ابراز نگرانی میکنیم.»در بخش دیگری از این بیانیه که به امضای هنرمندانی از جمله سیندی شرمن، کارا واکر، کیکی اسمیت، مارینا آبراموویچ، آنیش کاپور و جری سالتز رسیده، آمده است: «ما امضاکنندگان از فراخوان همکاران ایرانی خود برای همبستگی با مبارزه علیه حکومت سرکوبگر و مستبد اسلامی در ایران حمایت میکنیم. ما شجاعت همه زنان، مردان و کودکان ایران را در مبارزه برای به دست آوردن حقوق اساسی خود بدون هیچ قید و شرطی تایید کرده و میستاییم.»
این نامه در شرایطی منتشر شد که پیش از این نیز در ماه اکتبر، نامهای سرگشاده از طرف بیش از شش هزار هنرمند، محقق، منتقد، مورخ هنر و نمایشگاهگردان ایرانی در حمایت از دانشجویان هنر شرکتکننده در اعتراضها منتشر شده بود.
در کنار انتشار این نامه، هنرمندان جوان یا صاحبنام با برگزاری اجراهای گوناگونی تلاش کردند توجه مردم جهان را به اعتراض ایرانیها علیه حاکمان سرکوبگر جلب کنند و صدای معترضان زندانی یا کشتهشده ایرانی باشند.
یکی از این اقدامها از طرف یک هنرمند خیابانی فرانسوی به نام جیآر (JR) انجام گرفت. او یک چیدمان هنری و تعاملی به یاد نیکا شاکرمی ۱۶ ساله را روی صحنه برد. در آن اجرا، صدها فعال مدافع حقوق بشر در کنار عکسی از چهره نیکا شاکرمی که روی بوم نقاشی شده بود، روی زمین ایستادند. شرکتکنندگان در این اثر تعاملی، موهای این نوجوان کشتهشده در تجمعهای اعتراضی در ایران را شکل دادند و شعار «آزادی برای ایران» و «زن، زندگی، آزادی» سر دادند.
جیآر درباره خلق این اثر با چنین شعاری گفت: «این سه کلمه – زن، زندگی، آزادی – گویای همهچیز است. تمام تلاش من در کارم این بود که آن کلمات را بهعنوان یک تصویر خلاصه کنم، عکسهای نیکا را زنده کنم و اجازه دهم که موهایش بلند شوند.»
در رویداد هنری دیگری در روزهای گذشته، یک هواپیما در امتداد ساحل میامی پرواز کرد و پرچمی را حمل کرد که روی آن نوشته شده بود: «ایران آزاد: زن، زندگی، آزادی». این اقدام از طرف هنرمندان یک سازمان در فلوریدای جنوبی انجام گرفت که می خواستند همصدایی خود با مردم ایران را نشان بدهند.
بازسازی شکنجه خدانور لجعی، معترض ۲۷ ساله بلوچ که به دست نیروهای سرکوبگر کشته شد، نیز در بسیاری از اجراهای هنری جهان بازتاب یافت. دستان بستهشده این شهروند معترض، ماه گذشته در موزه هنر لسآنجلس کانتی به تصویر کشیده شد و معترضان خود را به تیرهای چراغ یک موسسه هنری بستند. مشابه این اجرا در بسیاری از شهرهای دیگر نیز از طرف مردم و هنرمندان تکرار شد.
موزه هنر مدرن سانفرانسیسکو نیز شاهد اقدام هنری اعتراضی دیگری در همراهی با مردم ایران بود. طی آن واکنش، فعالان مدنی و فرهنگی بنرهای قرمز خونینی را با تصویری از چهره مهسا امینی به نمایش درآوردند و همصدا با مردم ایران، شعار «زن، زندگی، آزادی» سر دادند.