مارک فیتزپاتریک، دیپلمات پیشین آمریکایی و پژوهشگر «موسسه تحقیقات راهبردی» میگوید دلیل اصلی اینکه مذاکرات غرب با ایران برای احیای توافق هستهای 2015 به بنبست رسید این بود که سپاه پاسداران خواهان احیای «برجام» نبود.
فیتزپاتریک روز یکشنبه 5 فوریه در مصاحبه با خبرگزاری «فاکس نیوز» گفت: «به نظرم مقامات ایران در نهایت به این نتیجه رسیدند که برجام آن چیزی که میخواهند را عایدشان نمیکند. [طی مذاکرات] مصالحههایی [از سوی غرب] شد تا سقف مورد نظر آنها رعایت شود، اما آنها با درخواستهای جدیدتر سقف را باز هم بالاتر بردند.»
به گفته فیتزپاتریک، ایالات متحده «با اکراه» نسخه نهایی توافق هستهای جدید را پذیرفت، ولی مقامات ایران پس از آن ضمانتهایی خواستند مبنی بر اینکه هیچ رئیسجمهوری آینده آمریکا نباید بتواند توافق را مانند ترامپ نقض کند، که البته کاری است که بایدن قدرت انجامش را نداشت.
تهران همچنین از آژانس بینالمللی انرژی اتمی میخواهد که تحقیقات خود درباره فعالیتهای پیشین تهران در راستای غنیسازی اورانیوم در تاسیسات مخفی ایران را متوقف کرده و موافقت کند که تحقیقات جدیدی را آغاز نمیکند، در حالی که آمریکا با محدود کردن آژانس موافقت نکرده و هرگز نخواهد کرد.
فیتزپاتریک میگوید: «فکر نمیکنم پرزیدنت بایدن بتواند با رژیمی معامله کند که مردم کشور خود را کشتار میکند، و هواپیماهای بدون سرنشین به روسیه میفرستد تا با آنها غیرنظامیان اوکراینی را بکشد».
به گفته این دیپلمات پیشین آمریکایی، یکی از دلایلی که رژیم ایران علاقهای به احیای برجام ندارد این است که سپاه پاسداران از تحریمهای بینالمللی که کسبوکارهای خصوصی را مختل کرده است، سود میبرد.
به گفته وی: «سپاه پاسداران، به عنوان یک سازمان حکومتی، میتواند تجارت را در دست بگیرد و هر چقدر بخواهد مالیات تعیین کند. پس چه سودی برای آنها دارد که به توافقی بازگردند که دست و بال آنها را برای کسب سود بیشتر میبندد؟»