
وزارت خارجه ایالات متحده آمریکا شامگاه سهشنبه 4 مهر اعلام کرد که ایران چنانچه خواهان گشایش در زمینه دیپلماسی با ایالت متحده است باید گامهایی را برای «کاهش تنشها» درباره برنامه هستهای آن اتخاذ کند که اولین این گامها همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی است.
اظهارات مثیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در کنفرانس مطبوعاتی دومین از نوع خود طی روزهای اخیر است که در آن ایالات متحده از ایران بهدلیل تصمیم این کشور به جلوگیری از ماموریت تعدادی از بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی ناظر بر برنامه هستهای آن، انتقاد میکند.سخنان روز سهشنبه متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، دومین اظهار نظر ایالات متحده در روزهای اخیر در انتقاد از تصمیم ایران مبنی بر لغو مجوز فعالیت «شماری از» بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی بوده است؛ تصیمی که مانع از نظارت این آژانس بر فعالیتهای اتمی تهران میشود.
نگرانی آمریکا و بسیاری از متحدان غربیاش از بابت این احتمال است که برنامه هستهای ایران پوششی برای تولید سلاح هستهای توسط این کشور باشد. ایران بارها این احتمال را رد کرده و گفته است که برنامه هستهای خود را برای مصارف غیرنظامی دنبال میکند.
آقای میلر روز سهشنبه گفت: «اگر ایران میخواهد تنشها کاهش پیدا کند و فضا برای دیپلماسی باز شود، باید خود، گامهایی در جهت کاهش تنش بردارد.»
او افزود: «در همین هفتههای اخیر، ما شاهد اقدام ایران در جهت کاهش قدرت آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای انجام وظایفش بودهایم.»
آقای میلر تاکید کرد: «بنابراین اگر قصد ایران برای کاهش تنش واقعا جدی است، نخستین کاری که باید بکند این است که با آژانس بینالمللی انرژی اتمی همکاری کند.»
او گفت که منظورش از گامهایی که ایران باید بردارد تا احتمالی برای از سر گرفتن مذاکرات مستقیم یا غیرمستقیم بین ایران و آمریکا به وجود بیاید، در رابطه با برنامه هستهای ایران است. آقای میلر جزئیات بیشتری در این زمینه ارائه نداد.
وظیفه آژانس بینالمللی انرژی اتمی در قبال برنامه هستهای ایران این بوده است که میزان پیروی ایران از مفاد توافق برجام را بررسی کند؛ توافقی که بر اساس آن، تهران متعهد شده بود در برنامه هستهای خود در ازاء کاهش تحریمهای آمریکا، اتحادیه اروپا و سازمان ملل، محدودیتهایی ایجاد کند.
در حالی که ایالات متحده و تعدادی از همپیمانان غربی آن نگران آنند که برنامه هستهای ایران پوششی برای توسعه سلاحهای هستهای باشد، ایران اما همواره داشتن چنین اهدافی را تکذیب میکند.
میلر در اینباره گفت:« اگر ایران خواهان کاستن از تنشها و گشایش در زمینه دیپلماسی است باید گامهایی را برای کاهش تنش اتخاذ کند».
او گفت:« تنها در اندک هفتههای گذشته، دیدیم که ایران گامهایی را در جهت تضعیف توان نظارتی آژانس بینالمللی انرژی اتمی و جلوگیری از ادامه فعالیت بازرسان آن اتخاذ کرده است و از این رو اگر ایران واقعا بهطور جدی خواهان برداشتن گامهایی در جهت تنشزدایی است اولین چیزی که باید انجام دهد این است که با آژانس همکاری کند».