به گفته معاون ارتباطات و اطلاعرسانی دفتر مسعود پزشکیان، رییسجمهور ایران در قالب یک گفتگو، «پیامی مهم» تهیه کرده که شبکه انبیسی چهارشنبه منتشر میکند. این مقام رسمی در شبکه ایکس نوشت جمهوری اسلامی آماده «مذاکره شرافتمندانه و برابر» است.
مهدی طباطبایی، با اعلام این خبر در حساب کاربری خود در شبکه ایکس نوشته «جمهوری اسلامی ایران خواهان صلح و تنش زدایی در منطقه و جهان است، جنگ افروزی، تجاوز و نسل کشی رژیم صهیونیستی را محکوم می کند و آماده مذاکره شرافتمندانه و برابر است.»
پزشکیان پیش از این هم درباره صلح و امنیت صحبت کرده و ماه جاری در جریان سفری به استان خراسان شمالی گفت: «ما خواهان روابط دوستانه با کشورهای منطقه و جهان هستیم و در تلاشیم تا هم در داخل و هم در خارج از کشور، صلح و امنیت برقرار کنیم.»
او پیشتر هم در مصاحبه با رویترز گفته بود: «ما میخواهیم در صلح زندگی کنیم، ما جنگ نمیخواهیم. این اسرائیل است که در پی ایجاد این جنگ تمامعیار است.»
اظهار تمایل پزشکیان به گفتگو در حالی منتشر میشود که علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی هفته گذشته در یک سخنرانی گفت طرفداران مذاکره با آمریکا «مرعوب دشمن» هستند و از مقامات جمهوری اسلامی خواست در تصمیمگیری در موضوعات مختلف از جمله حجاب، تورم و ارز، ملاحظه «توقع بیجای آمریکاییها» را نکنند.
خامنهای با اشاره به اینکه ««برخی میگویند چرا با اروپاییها مذاکره میکنیم اما حاضر به ارتباط و مذاکره با آمریکا نیستیم؟» گفت: «کینه آمریکا نسبت به ایران و انقلاب، کینه شتری است.»
دوره دوم ریاستجمهوری دونالد ترامپ کمتر از یک هفته دیگر آغاز میشود و بنا بر خبرهای منتشر شده او قصد دارد برای مقابله با سیاستای هستهای و منطقهای ایران، کارزار فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی را دوباره احیا کند
از آبان ماه و زمان پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا، گزارشهای متعددی درباره بازگشت سیاست فشار حداکثری او، مشابه رویهای که در سالهای ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ اعمال کرده بود منتشر شده است.
نحوه چینش چهرههای کلیدی در کابینه ترامپ و برخی اظهار نظرهای پیشتر او در رابطه با محتمل بودن امکان حمله نظامی به جمهوری اسلامی، موجب شده گمانهزنیها در رابطه با اقدام نظامی آمریکا جدیتر شود.
۲۴ دیماه هم برخی از رسانههای معتبر بینالمللی درباره بازگشت سیاست فشار حداکثری و احتمال حمله نظامی آمریکا به جمهوری اسلامی، گزارشهایی منتشر کردند
اکونومیست در مقالهای با بررسی اوضاع اقتصادی جمهوری اسلامی، آن را به شدت آسیبپذیر در برابر اقدامات ترامپ ارزیابی کرد.
اسپکتیتور هم در مقالهای به قلم جی منز، نوشت: «ریاست جمهوری ترامپ می تواند پایان رژیم ایران باشد.»لورنس فریدمن هم در مقالهای در نیواستیمتمن، با بررسی وقایع خاورمیانه و فروپاشی محور مقاومت، آینده جمهوری اسلامی در سال ۲۰۲۵ میلادی را متزلزل ارزیابی کرده است.
اکنون ارسال پیام از سوی پزشکیان به یک شبکه آمریکایی درباره آمادگی جمهوری اسلامی برای گفتگو در حالی است که تهران گروههای نیابتی خود در منطقه را از غزه و لبنان تا سوریه از دست داده است. در عراق شبهنظامیان تحت حمایت تهران به شدت تضعیف شدند و سقوط ۱۱ روزه حکومت بشار اسد هم روی نیروهای جمهوری اسلامی تاثیر گذاشته است.
از سوی دیگر، پزشکیان با مخالفان داخلی مذاکرات هم مواجه است. ۱۲۰ نماینده مجلس، با اینکه پزشکیان از شخص رهبر جمهوری اسلامی برای بررسی مجدد افایتیاف مجوز دریافت کرده بود، در نامهای با تصویب آن در مجمع تشخیص مصلحت نظام صراحتا مخالفت کردند.
۱۵ دیماه هم، حسین شریعتمداری، مدیرمسئول منصوب خامنهای در روزنامه کیهان هم، پس از ابراز تمایل پزشکیان و افراد منسوب به او نسبت به مذاکره با آمریکا، نوشت: «مطرح کنندگان موضوع مذاکره با آمریکا یا خواب هستند یا مستاند یا دیوانه.»
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، اعلام کرد تا زمانی که واشینگتن به برجام باز نگردد یا سیاست خود را در این زمینه اعلام نکند، تهران با دولت جدید آمریکا مذاکره نخواهد کرد. آمریکا در دوره اول ریاستجمهوری ترامپ از برجام خارج شد و مذاکرات با تهران در دوران بایدن نتیجه نداد.
عراقچی شامگاه سهشنبه، ۲۵ دی، در گفتوگویی با صداوسیما گفت: «واقعیت راباید عرض کنیم که به هر حال الان آمریکا از برجام خارج شده و ما مذاکراتی با آمریکا در چهارچوب برجام و در موضوع هستهای نداریم.»
او افزود: «پیش از این نیز ما با باقی اعضای برجام مذاکره کردیم و آنها بودند که با آمریکا مذاکره میکردند و در حقیقت یک جور مذاکرات غیر مستقیم وجود داشت.»وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی گفت که سیاست تهران «کماکان همین است؛ ما با دولت آمریکا در موضوع هستهای مذاکره نمیکنیم تا وقتی که به برجام برگردند یا به هر حال سیاست خودشان را در این خصوص اعلام کنند ولی با کشورهای اروپایی، با چین و روسیه مذاکرات خودمان را خواهیم داشت.»
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در حالی برای مذاکره با آمریکا شرط گذاشته است که به گفته معاون ارتباطات و اطلاعرسانی دفتر مسعود پزشکیان، رییس دولت در جمهوری اسلامی از آمادگی برای مذاکره با آمریکا سخن گفته است. به گفته او، پزشکیان در قالب یک گفتگو، «پیامی مهم» فرستاده که شبکه انبیسی چهارشنبه آن را منتشر میکند.
پیش از این و با نزدیک شدن به زمان آغاز به کار دولت ترامپ، علی عبدالعلیزاده، یک چهره نزدیک به پزشکیان، بنیز ر ضرورت گفتوگوی جمهوری اسلامی با آمریکا تاکید کرده بود.
اظهار تمایل پزشکیان به گفتگو با آمریکا در حالی منتشر میشود که علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی هفته گذشته در یک سخنرانی گفت طرفداران مذاکره با آمریکا «مرعوب دشمن» هستند و از مقامات جمهوری اسلامی خواست در تصمیمگیری در موضوعات مختلف از جمله حجاب، تورم و ارز، ملاحظه «توقع بیجای آمریکاییها» را نکنند.خامنهای با اشاره به اینکه «برخی میگویند چرا با اروپاییها مذاکره میکنیم اما حاضر به ارتباط و مذاکره با آمریکا نیستیم؟» گفت: «کینه آمریکا نسبت به ایران و انقلاب، کینه شتری است.»
دوره دوم ریاستجمهوری دونالد ترامپ کمتر از یک هفته دیگر آغاز میشود و بنا بر خبرهای منتشر شده او قصد دارد برای مقابله با سیاستای هستهای و منطقهای تهران، کارزار فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی را دوباره احیا کند.
تمایل جمهوری اسلامی برای بازگشایی سفارت خود در دمشق
عراقچی در سخنان خود همچنین گفت جمهوری اسلامی از «دولتی که خواست مردم در سوریه باشد» حمایت میکند و افزود که سفارت جمهوری اسلامی در دمشق را «در صورتی که امنیت آن تضمین شود، بازگشایی میکنیم».
پیشتر احمد الشرع، معروف به محمد جولانی، فرمانده گروه تحریر شام، اعلام کرد مخالفان با ساقط کردن حکومت بشار اسد، پروژه جمهوری اسلامی در منطقه را ۴۰ سال به عقب بازگرداندند.
او در مصاحبه با روزنامه الشرق الاوسط که جمعه، ۳۰ آذر، منتشر شد گفت سوریه در زمان اسد «به سکویی برای ایران تبدیل شده بود تا پایتختهای کلیدی عربی را تحت کنترل خود درآورد، جنگها را گسترش دهد و با مواد مخدری مانند کپتاگون خلیج فارس را بیثبات کند.»
الشرع افزود: «ما با حذف شبهنظامیان ایرانی و بستن راه نفوذ ایران در سوریه، به منافع منطقه خدمت کردهایم و آنچه را که دیپلماسی و فشار خارجی نتوانست محقق کند، با کمترین تلفات به دست آوردهایم.»
مخالفان مسلح در یک عملیات غافلگیرکننده ۱۱ روزه که از ادلب و حلب آغاز شد، توانستند ۱۸ آذر به دمشق برسند و به پنج دهه حکومت خاندان اسد بر سوریه پایان دهند.
ناظران تحولات اخیر سوریه را ضربهای به نفوذ منطقهای جمهوری اسلامی میدانند و معتقدند پایان حکومت اسد توازن قدرت در خاورمیانه را تغییر خواهد داد.
او درباره انتقادهای غرب از تسلیح روسیه از سوی تهران نیز گفت: «اگر اروپا شاکی است که چرا سلاحهای ایرانی در دست روسها وجود دارد، خودش باید در خصوص همکاری نظامی با اسرائیل پاسخگو باشد.»
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، گفت که سند توافق همکاری ایران و روسیه چهار سال در روند بررسی و تهیه قرار دارد و «این توافق هیچ ربطی به تحولات ماههای اخیر ندارد».